Soewereiniteit: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes) |
Sobaka (besprekings | bydraes) kNo edit summary |
||
Lyn 1:
'''Soewereiniteit''' is die reg van 'n administratiewe liggaam om die hoogste gesag uit te oefen sonder om aan 'n ander liggaam aanspreeklik te wees. In die [[Politieke filosofie|politieke teorie]] is soewereiniteit 'n wesenlike term wat die oppergesag oor 'n politieke entiteit aandui. <ref name="britannica">{{cite encyclopedia|encyclopedia=[[Encyclopædia Britannica]]|title=sovereignty (politics)|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/557065/sovereignty |accessdate=5 August 2010}}</ref> Die model van die
Die legitimering van hierdie gesag kan vanuit verskillende perspektiewe benader word, soos populêre soewereiniteit of godsoewereiniteit. In moderne state kan alle regte gewoonlik teruggevoer word na die [[grondwet]] of konstitusie. Deur middel van die begrip soewereiniteit word aangedui hoekom die grondwet van toepassing is. In die geval van populêre soewereiniteit, byvoorbeeld so omdat die mense veronderstel is om hulself daardie grondwet te gee. In die geval van vorstesoewereiniteit, word die monarg geag die grondwet te gee.
Lyn 13:
Dit is merkwaardig dat Bodin nie probeer het om soewereiniteit te probeer regverdig met verdrae of beginsels soos ''droit divin'', die goddelike reg wat heersers sou hê nie.
===Vrede van
Ten tye van Bodin was daar min leiers wat die absolute mag in hul lande kon eis. Dit het stadig verander deur 'n proses van staatsvorming onder druk van die kompetisie tussen die Westerse state. Daar was 'n konsolidasie van 'n paar duisend onafhanklike politieke eenhede omstreeks 1300 en ongeveer vyfhonderd omstreeks 1500, tot 'n paar dosyn in 1900. Dit het beteken dat die oorblywende heersers meer mag sou konsolideer ten koste van die adel in die besonder.
Die vrede van Münster en
Met hierdie vrede was die onderlinge verhoudings in Europa vir die eerste keer gebaseer op soewereiniteit en nie op die onderlinge verhoudings van die [[monarg]]e nie. Dit het uiteindelik die uitgangspunt vir die nuwe ontwerp van Europa geword. Terselfdertyd het dit egter ook die mag van die heerser beperk. Terwyl dit in die Europa van die Middeleeue nog steeds die persoonlike eiendom van die heerser was en dus as sodanig herverdeel en saamgesmelt kon word, het die staat self meer en meer die uitgangspunt geword van die gesag. Die legitimering van Bodin van die koning, verskuif so na die staat om die Westfaliese soewereiniteit te vorm.
|