Teotihuacán: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Bygewerk
Lyn 1:
{{Inligtingskas Wêrelderfenisgebied
|naam = Voor-Spaanse stad van Teotihuacán
|beeld = [[Lêer:View from Pyramide de la luna.jpg|290px]]
|beeldbyskrif= Die Son-piramide en die "straat van die dooies" in Teotihuacán soos gesien vanaf die Maan-piramide
Lyn 12:
|duimdrukkerkaart = Meksiko
|duimdrukkerkaartbyskrif = Ligging van Teotihuacán in Meksiko
|duimdrukkeretiketposisie = onderkant
|duimdrukkerkaartgrootte =
|kaart_byskrif =
Lyn 26:
|jaar = 1987
|sessie = 11de
|uitbreiding =
|bedreigd =
}}
 
'''Teotihuacán''' ([[Nahuatl]]: ''Tēotīhuacān'', {{Audio|Teotiwakan.ogg|luister}}; [[Spaans]]: ''Teotihuacán'', [teotiwa'kan], {{Audio|TeotihuacanPronunciation.ogg|teotiwa'kanluister}}) is 'n voormalige stad in die [[Meksiko|Meksikaanse]] [[Deelstate van Meksiko|deelstaat]] [[México]]. Die huidige ruïnes is naby die stad San Juan Teotihuacán met 'n bevolking van sowat 45 000 en sowat 45 km in die noordooste van die [[hoofstad]] [[Meksikostad]] geleë.
 
[[Lêer:Location Teotihuacan.png|duimnael|links|Ligging van Teotihuacán in Meksiko]]
[[Lêer:Classic sites 1.png|duimnael|links|Kaart wat die Ligging van Teotihuacán binne andereander plekke uit die Klassieke tydperk invan [[Meso-Amerika]] vertoon]]
[[Lêer:Teotihuacán - Modell Stadt 2.jpg|duimnael|links|'n Model van Teotihuacán]]
Die stadsgebied was reeds sedert die sesde eeu voor Christus blywend gevestig. Tussen 100 en 650 na Christusn.C. was Teotihuacán die oorheersende kulturele, ekonomiese en militêre sentrum van [[Meso-Amerika]]. Op die hoogtepunt van sy ontwikkeling het die stad vermoedelik 'n bevolking van tussen 100&nbsp;000 en 200&nbsp;000 gehad en was dus in sy tyd by verre die grootste stad in die [[Amerikas]] en een van die grootste stede in die wêreld.<ref>{{en}} {{cite web|title=Teotihuacan|url=http://www.metmuseum.org/toah/hd/teot/hd_teot.htm|work=Heilbrunn Timeline of Art History|publisher=Department of Arts of Africa, Oceania, and the Americas, The Metropolitan Museum of Art}}</ref> Van ongeveer 650 het sy invloed begin afneem, totdat die stad omstreeks 750 laatheeltemal vaarverlaat is, maar die kulturele invloede het tot die [[Spaanse verowering van die Asteekse Ryk|Spaanse verowering van Meksiko]] voortgehou. Die [[Asteke]], wat die ruïne in die Hoogland van Mexiko reeds as verlate plek gevind het, het dit as mitiese plek beskou en ''Tēotīhuacān'' genoem, wat beteken ''waar 'n mens 'n god word''.<ref>{{en}} John Bierhorst:''A Nahuatl - English dictionary and concordance to the Cantares mexicanos with an analytic transcription and grammatical notes'' Stanford, Stanford University Press 1985. ISBN 0-8047-1183-6</ref>
'''Teotihuacán''' ([[Nahuatl]]: ''Tēotīhuacān'', [[Spaans]]: {{Audio|TeotihuacanPronunciation.ogg|teotiwa'kan}}) is 'n voormalige stad in die [[Meksiko|Meksikaanse]] [[Deelstate van Meksiko|deelstaat]] [[México]]. Die huidige ruïnes is naby die stad San Juan Teotihuacán met 'n bevolking van sowat 45&nbsp;000 en sowat 45&nbsp;km in die noordooste van die [[hoofstad]] [[Meksikostad]] geleë.
 
Die stad word sedert die tyd van die aankoms van die eerste [[Spanjaarde]] bestudeer, maar professionele opgrawings vind egter eers sedert ongeveer 1900 plaas. Die afwesigheid van 'n skriftelike nalatenskappe belemmer die navorsing in geen geringe mate, en baie resultate kan slegs deur middel van die interpretasie van die bevindinge verkry word. Vir baie jare is vermoed dat Teotihuacán deur [[Tolteke]] gestig is, omdat sommige tekste uit die koloniale tydperk soos die ''Florentine Codex'' dié terrein aan Tolteke toeskryf. Die Nahuatl-woord "Toltek" verwys egter algemeen na 'n "vakman van die hoogste vlak" en mag nie altyd na die Tolteekse beskawing van Tula in die hedendaagse [[Hidalgo]] verwys nie. Omdat die Tolteekse beskawing eeue na Teotihuacán floreer het, kon die mense nie die stad gestig het nie. 'n Groot invloed van die vroeë Teotihuacán-beskawing op die latere Tolteke is egter waarskynlik.
Die stadsgebied was reeds sedert die sesde eeu voor Christus blywend gevestig. Tussen 100 en 650 na Christus was Teotihuacán die oorheersende kulturele, ekonomiese en militêre sentrum van [[Meso-Amerika]]. Op die hoogtepunt van sy ontwikkeling het die stad vermoedelik 'n bevolking van tussen 100&nbsp;000 en 200&nbsp;000 gehad en was dus in sy tyd by verre die grootste stad in die [[Amerikas]] en een van die grootste stede in die wêreld.<ref>{{en}} {{cite web|title=Teotihuacan|url=http://www.metmuseum.org/toah/hd/teot/hd_teot.htm|work=Heilbrunn Timeline of Art History|publisher=Department of Arts of Africa, Oceania, and the Americas, The Metropolitan Museum of Art}}</ref> Van ongeveer 650 het sy invloed begin afneem, totdat die stad omstreeks 750 laat vaar is, maar die kulturele invloede het tot die [[Spaanse verowering van die Asteekse Ryk|Spaanse verowering van Meksiko]] voortgehou. Die [[Asteke]], wat die ruïne in die Hoogland van Mexiko reeds as verlate plek gevind het, het dit as mitiese plek beskou en ''Tēotīhuacān'' genoem, wat beteken ''waar 'n mens 'n god word''.<ref>{{en}} John Bierhorst:''A Nahuatl - English dictionary and concordance to the Cantares mexicanos with an analytic transcription and grammatical notes'' Stanford, Stanford University Press 1985. ISBN 0-8047-1183-6</ref>
 
Die Voor-Spaanse stad van Teotihuacán is in 1987 deur [[Unesco]] as [[wêrelderfenisgebied]] gelys. Dit is die mees besoeke argeologiese terrein in Meksiko, met 4&nbsp;185&nbsp;017 besoekers in 2017.<ref>{{es}} {{cite web |url=http://www.estadisticas.inah.gob.mx/ |title=Estadística de Visitantes |publisher=INAH |accessdate=25 Maart 2018}}</ref>
Die stad word sedert die tyd van die aankoms van die eerste Spanjaarde bestudeer, maar professionele opgrawings vind egter eers sedert ongeveer 1900 plaas. Die afwesigheid van 'n skriftelike nalatenskappe belemmer die navorsing in geen geringe mate, en baie resultate kan slegs deur middel van die interpretasie van die bevindinge verkry word.
 
Die Voor-Spaanse stad van Teotihuacán is in [[1987]] deur [[UNESCO]] as [[wêrelderfenisgebied]] gelys.
 
== Verwysings ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Verwysings|2}}
 
== Verdere leesstof ==
{{Saadjie}}
* {{en}} {{cite book |author=Berrin, Kathleen |author2=Esther Pasztory |date=1993 |title = Teotihuacan: Art from the City of the Gods |location=New York |publisher=Thames and Hudson|isbn=0-500-23653-4 | oclc = 28423003}}
* {{en}} {{cite journal |author=Cowgill, George |date=1997 |title=State and Society at Teotihuacan, Mexico |journal=Annual Review of Anthropology |url= http://www.latinamericanstudies.org/teotihuacan/teotihuacan.pdf|format=PDF aanlyn-reproduksie |volume=26 |issue=1 |pages=129–161|location=Palo Alto, CA |publisher=Annual Reviews Inc. |doi=10.1146/annurev.anthro.26.1.129 |oclc=202300854}}
* {{en}} {{cite book |author=Millon, René |date=1993 |chapter=The Place Where Time Began: An Archaeologist's Interpretation of What Happened in Teotihuacan History |title=Teotihuacan: Art from the City of the Gods |editor=Berrin, Kathleen |editor2=Esther Pasztory |location=New York |publisher=Thames and Hudson|pages=16–43|isbn=0-500-23653-4 |oclc=28423003}}
* {{en}} {{cite book |author=Sugiyama, Saburo |date=2003 |title=Governance and Polity at Classic Teotihuacan; in Julia Ann Hendon, Rosemary A. Joyce, "Mesoamerican archaeology" | publisher=Wiley-Blackwell}}
 
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Teotihuacan|title=Teotihuacán|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=6 Oktober 2018}}
 
{{Geskiedenis van Meksiko}}
{{Wêrelderfenisgebiede in Meksiko}}
 
{{Normdata}}