Io (maan): Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes) No edit summary |
Jcwf (besprekings | bydraes) No edit summary |
||
Lyn 18:
| satellite_of = [[Jupiter (planeet)|Jupiter]]
| physical_characteristics = yes
| mean_radius = 1 821,3
| dimensions = 3 660,0 × 3 637,4 × 3 630,6 km<ref name="Thomas1998" />▼
▲| dimensions = 3 660,0 × 3 637,4 × 3 630,6 km<ref name="Thomas1998"/>
| surface_area = 41 910 000 km<sup>2</sup><br />(0,082 Aardes)
| volume = 2,53{{e|10}} km<sup>3</sup><br />(0,023 Aardes)
Line 36 ⟶ 34:
| min_temp_1 = 90 [[Kelvin|K]]
| mean_temp_1 = 110 [[Kelvin|K]]
| max_temp_1 = 130 K<ref name="Rathbun2004">{{cite journal |last=Rathbun |first=J. A. |last2=Spencer |year=2004 |first2=J.R. |last3=Tamppari |first3=L.K. |last4=Martin |first4=T.Z. |last5=Barnard |first5=L. |last6=Travis |first6=L.D. |title=Mapping of Io's thermal radiation by the Galileo photopolarimeter-radiometer (PPR) instrument |journal=Icarus |volume=169 |issue=1 |pages=127–139 |url= |doi=10.1016/j.icarus.2003.12.021 |bibcode=2004Icar..169..127R}}</ref>
| atmosphere = yes
| surface_pressure = Spoor
Line 48 ⟶ 45:
[[Galileo Galilei]] het die maan se bestaan op [[7 Januarie]] [[1610]] geregistreer, saam met die drie ander Galileiaanse mane [[Callisto (maan)|Callisto]], [[Europa (maan)|Europa]] en [[Ganymedes (maan)|Ganymedes]]. Die maan is vernoem ná [[Io (mitologie)|Io]], en van [[Hera]] se priesteres, 'n [[nimf]], 'n dogter van die riviergod [[Inachos]] en 'n geliefde van [[Zeus]] in die [[Griekse mitologie]].
== Vulkanisme ==▼
Die maan besit baie vulkanisme met meer as 400 aktiewe vulkane en dit is dié vulkanisme wat die hoogste temperatuur van die [[sonnestelsel]] besit. Io bestaan hoofsaaklik uit silikaatklippe wat 'n kern van gesmelte yster or ystersulfied omring. Die ekstreme vulkaniese aktiwiteit is die gevolg van die enorme getykragte wat Jupiter op die maan uitoefen en wat tot wrywing en daardeur verhitting in die inwendige dele van die maan lei. Verskeie vulkane op Io lewer groot pluime van swawel en swaweldioksied wat tot 500
▲==Vulkanisme==
▲Die maan besit baie vulkanisme met meer as 400 aktiewe vulkane en dit is dié vulkanisme wat die hoogste temperatuur van die [[sonnestelsel]] besit. Io bestaan hoofsaaklik uit silikaatklippe wat 'n kern van gesmelte yster or ystersulfied omring. Die ekstreme vulkaniese aktiwiteit is die gevolg van die enorme getykragte wat Jupiter op die maan uitoefen en wat tot wrywing en daardeur verhitting in die inwendige dele van die maan lei. Verskeie vulkane op Io lewer groot pluime van swawel en swaweldioksied wat tot 500 km hoogte kan reik. Die temperatuur van die vulkane kan hoër as 1500 K wees. Die lawa is ook baie warm en bestaan dalk uit ultramafiese silikate. Op aarde het in die [[Hadeïkum]] en die [[Argeïkum]]] vergelykbare omstandigede geheers en dit het tot die vorming van [[komatiïet]] gelei. Vandag is die Aarde se mantel daarvoor 200 <sup>o</sup>C te ver afgekoel. Op Io bestaan lawamere soos by Pele en 'n lawasee van 20 000 km<sup>2</sup> wat Loki Patera genoem word. Die litosfeer is meer as 30 km dik en daar is geen plaattektoniek. Io se vulkanisme kan dus vergelyk word met vulkanisme wat in die middel van die plate op aarde plaasvind.<ref>Large Igneous Provinces {{Outeur|Richard E. Ernst}} Cambridge University Press, 2014, ISBN 0521871778, ISBN 9780521871778</ref>
== Verwysings ==
| |||