Bruinkool: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Vorming: Skakel
Lyn 5:
Aanvanklik bestaan die diagenese veral uit verlies van water wat uit humus 'sagte' bruinkool (''Weichbraunkohle'') vervaardig. Dit lyk nog baie soos veen. Die omsetting na harde 'glans'-ligniet (''Glanzbraunkohle'') behels nogtans 'n chemiese verandering wat dikwels ook as 'n metamorfiese proses beskou word. In sagte bruinkool is die houterige reste amper identies aan hout self, maar in die glansvorm is sy selliggame volledig saamgepak. Die humusmateriaal moet in hierdie verandering aan peptisasie blootgestaan het. Hierdie proses kan in die laboratorium nageboots word deur sagte bruinkool tot bokant 100 °C te verwarm en bloot te stel aan 'n druk soos dit op 1400 meter diepte heers. Die voggehalte verminder met omtrent 24% en die volume met 40% tydens hierdie eksperiment.<ref name="Teichmüller">The chemical and structural metamorphosis of coals {{Outeur|M. Teichmüller, R. Teichmüller}} Geol Rundsch 42:265-296 in:Milestones in Geosciences: Selected Benchmark Papers Published in the Journal „Geologische Rundschau“ Springer Science & Business Media, 2002, ISBN 3-540-44221-9, ISBN 978-3-540-44221-9</ref>
[[Lêer:PSM V23 D489 Longitudonal section of burning lignite.jpg|duimnael|links|Ondergrondse bruinkoolbrand]]
In die natuur word gevind dat die voggehalte in byvoorbeeld die harde ligniet van [[Borneo]] 1% verminder per 100 meter diepte. Kenmerkend vir die oorgang van die sagte vorm na die glansvorm is dat die gehalte aan aromatiese koolstofverbindings hoër word. 'n Hoë [[temperatuur]] is 'n belangrike faktor in die omsettingsproses, maar die voorkoms van harde bruinkool uit die Vroeë [[Karboon]] van [[Moskou]] wys dat 'n lang tydverloop dit ook kan bewerkstellig.<ref name="Teichmüller"/>
Kenmerkend vir die oorgang van die sagte vorm na die glansvorm is dat die gehalte aan aromatiese koolstofverbindings hoër word.
'n Hoë [[temperatuur]] is 'n belangrike faktor in die omsettingsproses, maar die voorkoms van harde bruinkool uit die Vroeë [[Karboon]] van [[Moskou]] wys dat 'n lang tydverloop dit ook kan bewerkstellig.<ref name="Teichmüller"/>
 
Bruinkool kan ondergrondse brande veroorsaak. Die grondlae bo die bruinkool vorm hierdeur dikwels ''klinker'': natuurlike [[baksteen]] en die breuke wat hierby ontstaan lewer toegangspaaie vir die suurstof van die atmosfeer. Hierdeur hou die brand homself in stand.<ref name="Migon">Geomorphological Landscapes of the World {{Outeur|Piotr Migon}} Springer Science & Business Media, 2010, ISBN 9048130557, ISBN 9789048130559</ref>