Veen: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes)
No edit summary
Jcwf (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 10:
Veen kan in gematigde en in tropiese klimate gevorm word, maar die plante wat dit vorm kan taamlik verskil. In tropiese gebied speel bome en hout byvoorbeeld 'n groter rol en bevat die veen hout. In gematigde streke is dit hoofsaaklik ''[[Veenmos|Sphagnum]]''-mosse en [[segge]]s. Die oorgang tussen beide tipes is gewoonlik naby die 35 grade noord of suid. <ref name="FAO"/>
 
== Turf ==
Veen bevat groot hoeveelhede water, maar dit kan gedroog word om as brandstof of as grondverbetering in tuine gebruik te word. Die gedroogde vorm word gewoonlik '''turf''' genoem.'n Klassifikasie van turf is gebaseer op die graad van die veen se onbinding:<ref>A Focus on Peatlands and Peat Mosses {{Outeur|Howard Crum, Sandra Planisek}} University of Michigan Press, 1992, ISBN 0472063782, ISBN 9780472063789</ref>
#Veselrige turf bestaan hoofsaaklik uit plantvesels (>2/3) gewoonlik van ''Sphagnum''-mosse. Dit het 'n vale ligrooibruin kleur en is gesog vir gebruik in tuine
#Bloedturf is donkerrooibruin en bevat 1/3-2/3 plantvesels. Dit word veral uit segges, riete en houtagtige plante gevorm.
#Ontbinde turf bevat minder as 1/3 plantvesels. Dit is baie donker en word veral in afsettings op die bodem van 'n meer gevorm
 
== Suid-Afrika ==
Veen is in Suid-Afrika taamlik seldsaam omdat dit 'n droë land is. In die wêreld vorm veenmoerasse ongeveer 3% van die landoppervlak en groei hulle gemiddeld met 1 -2 mm per jaar. In Suid-Afrikaa is dit bloot 0,5 - 1 mm per jaar. Die meeste vene is minder as 10 000 jaar oud. Daar is elf veenhoudende streke beskryf met 460 vene, die meeste daarvan in Maputaland. Die grootste is die Mkhuze Delta wat saam met die Mbazwana moerasbos die grootste moeraskompleks van Suid-Afrika vorm. Die oudste veen is Mfabeni wat met sy 45 000 jaar een van oudste nog aktiewe vene is die wêreld is.<ref>[http://www.wrc.org.za/Knowledge%20Hub%20Documents/Water%20Wheel/Articles/2010/2010%20Jul-Aug%20peatland.pdf {{Outeur|Lani van Vuuren}} Knowledge hub ]</ref>