Judaïsme: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Gebruik beter die kaart van en:Jewish population by country. Dis baie beter as die vorige een.
Bygewerk
Lyn 10:
| caption =
}}
[[Lêer:Jewish_distrib_countryJewish distrib country.png|duimnael|Joodse bevolking per land (2010)]]
[[Lêer:Judaica.jpg|duimnael|''Judaica'' (kloksgewyse van bo af): Sabbat-kandelaars, handwasbeker, Goemasj en Tanag, Torawyder, sjofar en etrogboks]]
[[Lêer:Maurycy Gottlieb - Jews Praying in the Synagogue on Yom Kippur.jpg|duimnael|''[[Jode]] biddend in die [[sinagoge]] op [[Jom Kippoer]]'' – skildery deur [[Maurycy Gottlieb]] in 1878]]
[[Lêer:Torah and jadDuraeuropa-1-.jpggif|duimnael|'nTonele uit die [[Torah]]Ester en(Bybel)|Boek 'nvan jad,Ester]] 'n wyser wat byversier die lesingDura-Europos-[[sinagoge]] vanwat diedateer Torahuit gebruik244 wordv.C.]]
[[Lêer:Fête juive à Tétouan, Alfred Dehodencq, 1865.jpg|duimnael|[[Sefardiese Jode|Sefardiese Joodse]] feesviering in Tétouan, skildery deur Alfred Dehodencq in 1865, Paryse Museum vir Joodse Kuns en Geskiedenis]]
[[Lêer:Maurycy Gottlieb - Jews Praying in the Synagogue on Yom Kippur.jpg|duimnael|''[[Asjkenasiese Jode]] biddend in dievan [[sinagogeOos-Europa]] opin die laat 19de eeu vier [[Jom Kippoer]]'' in die [[sinagoge]], skildery deur [[Maurycy Gottlieb]] in 1878]]
[[Lêer:Jewish Children with their Teacher in Samarkand.jpg|duimnael|Joodse kinders in tradisionele klere met hul onderwyser in [[Samarkand]]. Vroeë kleurfoto van [[Rusland]], geskep deur Sergej Mikhailowitsj Prokoedin-Gorskij as deel van sy werk om die [[Russiese Ryk]] vanaf 1909 tot 1915 te dokumenteer.]]
[[Lêer:Shofar-Sabbath-Horn-Yemenite-Jew.jpg|duimnael|'n [[Mizrachi-Jode|Jemenitiese Jood]] blaas die Sjofar net voor die begin van [[Sabbat]], 1930's]]
[[Lêer:Western wall jerusalem night.jpg|duimnael|Die Westelike Muur in Jerusalem is 'n oorblyfsel van die muur wat eens die Tweede Tempel omring het. Die [[Tempelberg]] is die heiligste plek in Judaïsme.]]
[[Lêer:Torah and jad.jpg|duimnael|'n [[Tora]] en 'n jad, 'n wyser wat by die lesing van die Tora gebruik word]]
[[Lêer:Entire Tanakh scroll set.png|duimnael|'n Volledige stel Tanagrolletjies]]
[[Lêer:Shabbat table setting.jpg|duimnael|Klaar gedekte Sabbattafel]]
[[Lêer:Shabbat Challos.jpg|duimnael|Twee gevlegde Sabbat-gallá's onder die geborduurde Gallá-omslag aan die begin van die Sabbatmaaltyd]]
 
'''Judaïsme''' (vanaf [[Latyn]]: ''Iudaismus'', afgelei van [[Grieks]]: Ἰουδαϊσμός, oorspronklik van [[Hebreeus]]: יהודה, ''YehudahJehoedá'', "Judah"; in Hebreeus: יהדות, ''YahadutJahadoet'') of '''Jodedom''' is die [[Religie|godsdiens]] van die [[Jode]] met omtrent 15 miljoen volgelinge wêreldwyd in 2006. Dis een van die eerste [[Monoteïsme|monoteïstiese]] godsdienste wat opgeteken is, en een van die oudste tradisies wat nog gevolg word. Judaïsme verskaf ook die waardes en historiese agtergrond tot ander godsdienste, soos die [[Christendom]] en [[Islam]]. Daarbenewens kan die term Judaïsme ook na die Jode se tradisies en leefwyse, hul filosofie en gewoonlik ook hul kulture verwys asook na die Jode as 'n groep.<ref>{{de}} {{cite book|title=Brockhaus Wahrig Deutsches Wörterbuch| author=Renate Wahrig-Burfeind| publisher= Wissenmedia | location=Gütersloh |year=2011| pages=794| isbn= 978-3-577-07595-4 }}</ref> [[Jerusalem]], [[Hebron]], [[Safed]] en [[Tiberias]] vorm die vier heilige stede van Judaïsme.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.jewishencyclopedia.com/articles/11867-palestine-holiness-of#176#ixzz0RkYTWcVv|title=PALESTINE, HOLINESS OF:|publisher=Jewish Encyclopedia|authors=Joseph Jacobs, Judah David Eisenstein|accessdate=18 November 2018}}</ref>
 
== Geskiedenis ==
Line 23 ⟶ 32:
 
== Dogma ==
Sentraal in die Joodse religie is die [[TorahTora]], of "die Wet", wat in die eerste vyf boeke van die Hebreeus Bybel opgeteken staan. 'n Godsdienstige Jood sal daarna streef om die Torah te gehoorsaam en sodoende [[God]] se leiding in sy hele lewe te aanvaar en na te volg. Die lees van die Torah is 'n belangrike deel van die seremonie in die [[sinagoge]].
 
Die Jode sien uit na die tyd wanneer God Sy Messias (Gesalfde) sal stuur om Sy koninkryk op die aarde te vestig. (Christene glo dat hierdie Messias reeds gekom het in die persoon van [[Jesus Christus]]).
Line 96 ⟶ 105:
 
== Voorlesing in die sinagoge ==
Bestudering van die geskrifte is nie net 'n manier om die individu se kennis van God se wil te verbeter nie, maar word op sigself as 'n daad van aanbidding beskou. Op Maandae en Donderdag-oggende word spesiale, handgeskrewe perkamentrolle met die TanakhTanag in sinagoges voorgelees. Skrifgedeeltes uit die res van die Tora word elke ander oggend voorgelees. Spesiale langer voorlesings word ook op sabbatte[[sabbat]]te en op Joodse feesdae gedoen. Enige manlike lid van die gemeente kan die voorlesing behartig, en op dié wyse word daar probeer om die hele Tora elke jaar in die sinagoge voor die gemeente deur te lees.
 
; Persoonlike studie