Rewolusie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
No edit summary
Sobaka (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 71:
 
Die term rewolusie is ook gebruik om omvattende veranderinge buite die politieke sfeer aan te dui. Sulke omwentelinge word gewoonlik erken as die transformasie in die samelewing, [[kultuur]], [[filosofie]] en [[tegnologie]] veel meer as politieke stelsels; hulle staan dikwels bekend as sosiale rewolusies. Sommige kan wêreldwyd wees, terwyl ander beperk is tot enkele lande. Een van die klassieke voorbeelde van die gebruik van die woord revolusie in die konteks is die [[Industriële Rewolusie]], of die Kommersiële Rewolusie. Let daarop dat sulke rewolusies ook die "stadige rewolusie" definisie van Tocqueville pas. 'n Soortgelyke voorbeeld is die Digitale Rewolusie.
 
==Politieke en sosio-ekonomiese rewolusies==
Die woord "rewolusie" word meestal gebruik om 'n verandering in sosiale en politieke instellings aan te dui. Jeff Goodwin gee twee definisies van 'n rewolusie. Eerstens, 'n breë een, insluitend enige en alle gevalle waarin 'n [[staat]] of 'n politieke regime omvergewerp word en sodoende deur 'n populêre beweging op 'n onreëlmatige, buitekonstitusionele en / of gewelddadige manier verander word. Tweedens, 'n beperkte een waarin rewolusies nie net massamobilisering en regimeverandering behels nie, maar ook min of meer vinnige en fundamentele sosiale, ekonomiese en / of kulturele verandering, gedurende of kort ná die stryd om staatsmag. Jack Goldstone definieer 'n rewolusie as 'n poging om die politieke instellings en die regverdigings vir politieke gesag in die samelewing te transformeer, gepaardgaande met formele of informele massamobilisering en nie-geïnstitusionaliseerde aksies wat owerhede ondermyn.
 
Politieke en sosio-ekonomiese rewolusies word in baie sosiale wetenskappe, veral [[sosiologie]], [[politieke wetenskap]] en [[geskiedenis]] bestudeer. Onder die voorste geleerdes in daardie gebied was of is Crane Brinton, Charles Brockett, Farideh Farhi, John Foran, John Mason Hart, [[Samuel Huntington]], Jack Goldstone, Jeff Goodwin, Ted Roberts Gurr, Fred Halliday, Chalmers Johnson, Tim McDaniel, Barrington Moore, Jeffery Paige, Vilfredo Pareto, Terence Ranger, Eugen Rosenstock-Huessy, Theda Skocpol, James Scott, Eric Selbin, Charles Tilly, Ellen Kay Trimberger, Carlos Vistas, John Walton, Timothy Wickham-Crowley, en Eric Wolf.
 
Wetenskaplikes van rewolusies, soos Jack Goldstone, onderskei vier huidige generasies van wetenskaplike navorsing wat handel oor rewolusies. Die geleerdes van die eerste generasie, soos Gustave Le Bon, Charles A. Ellwood, of Pitirim Sorokin, was hoofsaaklik beskrywend in hul benadering, en hul verduidelikings van die verskynsels van rewolusies was gewoonlik verwant aan [[sosiale sielkunde]], soos Le Bon se massapsigologie teorie.
 
Tweede generasie teoretici het gepoog om gedetailleerde teorieë te ontwikkel oor waarom en wanneer rewolusies ontstaan, gegrond op meer komplekse sosiale gedragsteorieë. Hulle kan in drie belangrike benaderings verdeel word: sielkundige, sosiologiese en politieke.
 
==Verwysings==
 
{{Verwysings}}
 
{{en-vertaal|Revolution}}
 
== Sien ook ==