Rewolusie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
Sobaka (besprekings | bydraes)
Lyn 73:
 
==Politieke en sosio-ekonomiese rewolusies==
Die woord "rewolusie" word meestal gebruik om 'n verandering in sosiale en politieke instellings aan te dui.<ref name="Goldstonet3">Jack Goldstone, "Theories of Revolutions: The Third Generation'', ''[[World Politics]]'' 32, 1980:425-53</ref><ref name="Forantorr">John Foran, "Theories of Revolution Revisited: Toward a Fourth Generation", ''Sociological Theory]]'' 11, 1993:1-20</ref><ref name="Kroeber">Clifton B. Kroeber, "Theory and History of Revolution, ''Journal of World History'' 7.1, 1996: 21-40</ref> Jeff Goodwin gee twee definisies van 'n rewolusie. Eerstens, 'n breë een, insluitend enige en alle gevalle waarin 'n [[staat]] of 'n politieke regime omvergewerp word en sodoende deur 'n populêre beweging op 'n onreëlmatige, buitekonstitusionele en / of gewelddadige manier verander word. Tweedens, 'n beperkte een waarin rewolusies nie net massamobilisering en regimeverandering behels nie, maar ook min of meer vinnige en fundamentele sosiale, ekonomiese en / of kulturele verandering, gedurende of kort ná die stryd om staatsmag.<ref name="NOWO:9">Goodwin, bl.9.</ref> Jack Goldstone definieer 'n rewolusie as 'n poging om die politieke instellings en die regverdigings vir politieke gesag in die samelewing te transformeer, gepaardgaande met formele of informele massamobilisering en nie-geïnstitusionaliseerde aksies wat owerhede ondermyn.<ref name="Goldstonet4">Jack Goldstone, "Towards a Fourth Generation of Revolutionary Theory", ''Annual Review of Political Science'' 4, 2001:139-87</ref>
 
Politieke en sosio-ekonomiese rewolusies word in baie sosiale wetenskappe, veral [[sosiologie]], [[politieke wetenskap]] en [[geskiedenis]] bestudeer. Onder die voorste geleerdes in daardie gebied was of is Crane Brinton, Charles Brockett, Farideh Farhi, John Foran, John Mason Hart, [[Samuel Huntington]], Jack Goldstone, Jeff Goodwin, Ted Roberts Gurr, Fred Halliday, Chalmers Johnson, Tim McDaniel, Barrington Moore, Jeffery Paige, Vilfredo Pareto, Terence Ranger, Eugen Rosenstock-Huessy, Theda Skocpol, James Scott, Eric Selbin, Charles Tilly, Ellen Kay Trimberger, Carlos Vistas, John Walton, Timothy Wickham-Crowley, en Eric Wolf.<ref name="NOWO:5">[[Jeff Goodwin]], ''No Other Way Out: States and Revolutionary Movements, 1945-1991.'' Cambridge University Press, 2001, p.5</ref>
 
Wetenskaplikes van rewolusies, soos Jack Goldstone, onderskei vier huidige generasies van wetenskaplike navorsing wat handel oor rewolusies.<ref name="Goldstonet4"/> Die geleerdes van die eerste generasie, soos Gustave Le Bon, Charles A. Ellwood, of Pitirim Sorokin, was hoofsaaklik beskrywend in hul benadering, en hul verduidelikings van die verskynsels van rewolusies was gewoonlik verwant aan [[sosiale sielkunde]], soos Le Bon se massapsigologie teorie.<ref name="Goldstonet3"/>
 
Tweede generasie teoretici het gepoog om gedetailleerde teorieë te ontwikkel oor waarom en wanneer rewolusies ontstaan, gegrond op meer komplekse sosiale gedragsteorieë. Hulle kan in drie belangrike benaderings verdeel word: sielkundige, sosiologiese en politieke.<ref name="Goldstonet3"/>
 
==Verwysings==