Rewolusie: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes) |
Sobaka (besprekings | bydraes) |
||
Lyn 81:
Tweede generasie teoretici het gepoog om gedetailleerde teorieë te ontwikkel oor waarom en wanneer rewolusies ontstaan, gegrond op meer komplekse sosiale gedragsteorieë. Hulle kan in drie belangrike benaderings verdeel word: sielkundige, sosiologiese en politieke.<ref name="Goldstonet3"/>
Die werke van Ted Robert Gurr, Ivo K. Feierbrand, Rosalind L. Feierbrand, James A. Geschwender, David C. Schwartz en Denton E. Morrison val in die eerste kategorie. Hulle het teorieë oor kognitiewe sielkunde en frustrasie-aggressieteorie gevolg en die oorsaak van rewolusie in die gemoedstoestand van die massas gesien. Terwyl hulle verskil in hul benadering oor wat presies veroorsaak het dat die mense opstandig raak (bv. modernisering, resessie, of diskriminasie), het hulle ooreengekom dat die primêre oorsaak van rewolusie die wydverspreide frustrasie met sosio-politieke situasie was.
Die tweede groep, saamgestel uit akademici soos Chalmers Johnson, Neil Smelser, Bob Jessop, Mark Hart, Edward A. Tiryakian en Mark Hagopian, volg in die voetspore van [[Talcott Parsons]] en die strukturele funksionalistiese teorie in sosiologie. Hulle beskou die samelewing as 'n stelsel in ewewig gesien tussen verskillende hulpbronne, eise en substelsels (politieke, kulturele, ens). Soos in die sielkundige skool het hulle verskil in hul definisies van wat onewewigtigheid veroorsaak, maar het ooreengekom dat dit 'n toestand is van 'n ernstige ongelykheid wat verantwoordelik is vir rewolusies.
Ten slotte het die derde groep, waaronder skrywers soos Charles Tilly, Samuel P. Huntington, Peter Ammann en Arthur L. Stinchcombe die pad van die politieke wetenskap gevolg en gekyk na pluralistiese teorie en belangegroep-konflikteorie. Hierdie teorieë sien gebeurtenisse as uitkomste van 'n magstryd tussen mededingende belangegroepe. In so 'n model gebeur rewolusies wanneer twee of meer groepe nie binne 'n normale besluitnemingsproses tradisioneel in 'n gegewe politieke stelsel tot 'n ooreenkoms kan kom nie, en terselfdertyd genoeg hulpbronne het om mag aan te wend om hul doelwitte na te streef.
Die tweede generasie teoretici het die ontwikkeling van die rewolusies gesien as 'n tweestap proses; Eerstens, sommige veranderinge veroorsaak dat die huidige situasie anders is as die verlede; Tweedens skep die nuwe situasie 'n geleentheid vir 'n rewolusie. In daardie situasie is 'n gebeurtenis wat in die verlede nie voldoende sou wees om 'n rewolusie te veroorsaak nie (byvoorbeeld 'n [[oorlog]], 'n oproer, 'n slegte oes), nou voldoende. As owerhede egter bewus is van die gevaar, kan hulle steeds 'n rewolusie deur hervorming of onderdrukking voorkom.
==Verwysings==
| |||