Émile Zola: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes) Bygewerk |
|||
Lyn 29:
}}
'''Émile Édouard Charles Antoine Zola''' ([[2 April]] [[1840]] – [[29 September]] [[1902]]) was 'n [[Frans]]e [[skrywer]] wat betrokke geraak het by die [[Alfred Dreyfus]]-saak.
==Biografie==
Émile Zola is gebore in Parys. Hy het sy jeug en sy skooljare deurgebring in [[Aix-en-Provence]], waar sy vader, van Italiaanse oorsprong, 'n [[ingenieur]] was. Hy was besig met die uitvoering van 'n plan vir 'n drinkwatervoorsiening, toe hy onverwags verdwyn het. Daarna volg armoedige jare vir Zola en sy moeder. In 1858 het hulle na Parys, waar Zola, na 'n mislukte eindeksamen, 'n werk bekom by die publisiteitsafdeling van die uitgewery Hachette. Hier ontmoet hy skrywers, en raak hy vertroud met die praktiese kant van die skrywersbestaan. Verder publiseer hy as [[joernalis]] in diverse koerante. As kritikus het hy besonder skerp uitgevaar teenoor die amptelike Salonjuries, toe die fluitspeler van Édouard Manet geweier is. Hy sou trouens 'n vurig verdediger word van die [[impressionisme]].
Zola word bekend met romans soos ''Germinal'', ''Nana'', en ''L'Assommoir'' (wat deel uitmaak van die reeks ''Les Rougon-Macquart''). In die [[roman]] ''l'Oeuvre'' schilder hy die tragiese lewe van 'n [[skilder]], 'n persoon wat grootliks geïnspireerd lyk deur Paul Cezanne, 'n jeugvriend van Zola uit Aix-en-Provence. Na ontvangs van hierdie roman beeindig Cezanne die vriendskap, wat al langer nie meer so intens was nie.
Bekend word ook sy ope brief aan president Felix Faure in ''L'Aurore'' van 13 Januarie 1898 onder die titel ''J'accuse'' ...!. In hierdie brief oor die Dreyfus-saak kies hy die kant van die [[Jood]]se kaptein Alfred Dreyfus, wat ten onregte van [[spioenasie]] aangekla word. Zola het die Franse generaal staf daarvan beskuldig dat hulle bewysstukke geskep het, en hy is hiervoor veroordeel tot 'n jaar gevangenisstraf en 3000 frank boete, wat vir hom betaal is deur [[Octave Mirbeau]]. Op aanbeveling van vriende gaan Zola nie tronk toe nie, maar wyk uit na [[Groot-Brittanje]]. Na 'n jaar kon hy terugkeer en word hy as 'n held ontvang.
Émile Zola sterf onverwags in Parys op 29 September 1902 in sy woning aan die Rue de Bruxelles weens [[koolstofmonoksied]]vergiftiging. Sy vrou kon net gered word in die hospitaal van Neuilly. Volgens Philipp Blom sou 'n dakwerker bekend dat hy 'n stuk hout op die skoorsteen gelê het om die skrywer te dood uit wraak vir sy verdediging van die Joodse kaptein. In 1908 is sy liggaam oorgedra na die Panthéon.
== Werke ==
| |||