Ortodokse Kerk in Oekraïne: Verskil tussen weergawes

| onderskrif= Sint Michiel-katedraal in KyivKijif (Kiëf)

| status= Word net deur sommige Ortodokse kerke as [[outokefaal]] beskou

Die '''Ortodokse Kerk in Oekraïne''' is ’n [[outokefale]] [[Oosters-Ortodokse Kerk]] in [[Oekraïne]] wat in volle gemeenskap met die ander Oosters-Ortodokse kerke (is, behalwe die [[Russies-Ortodokse Kerk]] wat nie sy outokefalie aanvaar nie). is,Van hoeweldie nieander almalkerke aanvaar ook nie sy outokefalie aanvaar nie. Die primaat van die kerk het die titel Metropoliet van Kiëf en die hele Oekraïne. Die Kerk se hoofkantoor is in Kiëf, en bestaan uit meer as 28002 800 gemeentes, sendings, gemeenskappe en kloosters in die [[Oekraïne]]. Skattings van die aantaleaantal lidmate wissel tussen 2010 000 000 en 1020 000 000.

Een van die opvallendste kenmerke van Oekraïnse nedersettings is die groot aantal kerke in aanbou. Ná die land se onafhanklikwording is baie kerkgeboue, wat in die 1930's as gevolg van [[Josef Stalin]] se ateïstiese beleid gesloop is, heropgebou, maar ook nuwes het ontstaan. Terwyl Oekraïners weer belang stelbelangstel in hul kulturele tradisies, is daar ook 'n’n behoefte aan spiritualiteit en geestelike waardes wat kerkbywoning sterk laat toeneem het.<ref>Gerlach en Schmidt (2011), bl. 43</ref>

Die nuwe belangstelling in die Christelike geloof vind plaas in die historiese spanningsveld tussen die Katolieke tradisies van Wes-Oekraïne en die Oosters-Ortodokse geloofswêreld in die ooste van die land. Tussen hierdie twee Christelike hoofpole met sy Roomse en Bisantynse oorspronge het 'n’n derde tradisie as mengvorm ontstaan - die Grieks-Katolieke of Geünieerde Kerk. Sy ritus verskil nouliks van dié in Ortodokse kerke, maar in regtelike opsig val dit nogtans onder die gesag van die [[pous]] in Rome.

Die vorming van 'n’n Geünieerde Kerk was een in 'n’n lang reeks pogings om die kloof, wat met die [[Oos-Wes-skisma]] van 1054 in Christelike geledere ontstaan het, weer te oorbrug. So het ook die Rooms-Katolieke Poolse staat daarin belang gestel om van sy Ortodokse OekraïnseOekraïense onderdane getroue burgers te maak. NaNá verskeie vergeefse pogings om 'n’n geunifiseerdegeünifiseerde kerk te vestig, het die Poolse Kroon deur geheime onderhandelinge in die laat 16de eeu uiteindelik sy doelwit bereik toe ses Ortodokse biskoppe in 1594 'n’n unieverdrag met Rome onderteken het waardeur 'n’n Grieks-Katolieke Kerk gestig is. Die ses ondertekenaars is deur ander Ortodokse gelowiges as verraaiers bestempel, en tot vandag word die Geünieerde Kerk as 'n’n Rooms-Katolieke invalshoek beskou.

Die nuwe kerk is ook deur Rooms-Katolieke met argwaan bejeën. In Oekraïense gebiede, wat ná die Poolse Delinge onder Russiese bewind gekom het, het tsarinkeiserin [[Katharina II van Rusland|Katharina die Grote]] die Geünieerde Kerk summier verbied. Maar dit het voortbestaan in dié landsdele wat by die Habsburgse Oostenryk-Hongarye ingelyf is. Hier het die kerk ná die ontstaan van 'n’n Oekraïense nasionale beweging in die 19de eeu pogings onderneem om as die nasionale kerk van Oekraïne erken te word. Gedurende die Tweede Wêreldoorlog het die kerk bande onderhou met nasionalistiese bewegings. Ná 1946 is dit van kollaborasiesamewerking met hulle beskuldig. Baie geestelikes het geëmigreer, ander is in hegtenis geneem. Die kerk het in die ondergrondondergronds voortbestaan en het in die tyd van die [[perestroika]], die politieke liberaliseringhervorming in die [[Sowjetunie]], sy wettige status herwin. Dit het vervolgens veral in Wes-Oekraïne sterk groei getoon waar dit in 1993 weer vyf miljoen gelowiges en meer as 1&nbsp;000 priesters getelgehad het.

Die Grieks-Katolieke kerkhoof, grootaartsbiskop kardinaal Ljoebomir Hoezar, het in 2004 die Oranje Rewolusie in Oekraïne gesteun. Die besluit om sy amptelike setel van Lwif na Kiëf te verskuifskuif is in die volgende jaar deur baie Ortodokse gelowiges as aanmatigend beskou, ongeag die feit dat die kerk se geestelike sentrum, die Sint- Joriskatedraal, steeds in Lwif geleë is.<ref>Gerlach en Schmidt (2011), bl. 44</ref>

Die OekraïnsOekraïens-Ortodokse Kerk, wat nog tot en met 1990 asonder die Russies-Ortodokse Kerk bekendgestaangeval het, staan tradisioneel in die politieke spanningsveld tussen Kiëf en Moskou. Die kerkhoof, die metroplietmetropoliet in Kiëf wat sy amptelike setel in die Grotteklooster[[Kiëfse Petsjersk-lawra|Kiëfse Klooster van die Grotte]] het, val onder die gesag van die Ortodokse patriarg in Moskou. Baie gelowiges spreek hulle ten gunste van 'n’n onafhanklike Oekraïense kerk uit, 'n’n sogenaamde outokefale kerk, met [[Oekraïens]] as kerktaal en 'n’n eie patriarg - 'n’n droom wat in die Russiese Ryk nie vervul hetis nie. Eers met die tsaar se bedankingabdikering het gelowiges 'n’n kans gesien vir 'n’n selfstandige kerk. So is op 9 Mei 1919 die eerste Oekraïense liturgie in die Garnisoenkerk tein Kiëf gevier. Die skeiding van staat en kerk, wat deur die Bolsjewiki[[Bolsjewis]]te bewerkstellig is, het die amptelike registrasie van 'n’n Oekraïense kerk moontlik gemaak waarvoor die owerheid kerkgeboue beskikbaar gestel het. In September 1921 is die opperpriester Lipkofski totas hoof van die outokefale Ortodokse Kerk van Oekraïne gewyingewy.

Maar slegs vir 'n’n kort periodetydperk het die BolsjewikiBolsjewiste geloofsvryheid gewaarborg voordat [[Lenin]] in die 1920's ’n bloedige vervolging van gelowiges en geestelikheid begin het met sy leuse "Hoe meer reaksionêre geestelikes ons kan skiet, hoe beter!" 'n bloedige vervolging van gelowiges en geestelikheid begin het. Die besetting van Oekraïne deur Duitse troepe in 1941 het 'n’n kort herlewing van die kerk moontlik gemaak, maar nadat die Duitsers hulle aan Oekraïne moes onttrek, het baie lede van die kerkhiërargie na Duitsland gevlug en hulle uiteindelik in [[Noord-Amerika]] gevestig.