Amerikaanse Burgeroorlog: Verskil tussen weergawes

== Oorsake ==

=== Slawerny ===

Die ''Amerikaanse Burgeroorlog'' was nie gevoer om die afskaffing van [[slawerny]], soos baie mense dink nie. Die oorlog was egter 'n hoogtepunt in die poging om die uitbreiding van slawerny na die nuwe gebiede van Amerika. Teen die middel van die [[19e eeu]] het slawerny slegs bestaan in die suidelike state van die VSA, wat sterk op [[landbou]] (veral [[katoen]] vir die [[Europa|Europese]] tekstielnywerheid en [[tabak]]) gerig was. In die suidelike state het almal geredeneer dat slawerny noodsaaklik was vir hulle ekonomie. In die noordelike state, waar die ekonomie op nywerheid gerig was, het die afkeur van slawerny gegroei. Tydens elke gebiedsuitbreiding van die VSA (die nuwe ''territories'') het die konflik tussen die noordelike en suidelike state vererger.

 

 

=== Direkte aanleiding ===

Op [[6 November]] [[1860]] word [[Abraham Lincoln]] gekies as [[president]] van die VSA. Hy stel nie afskaffing van slawerny voor nie, maar in sy veldtog sê hy hy staan uitbreiding van slawerny na ander dele in die weste teen. Dis 'n moeilike stap vir die suide en op [[20 Desember]] 1860 verlaat [[Suid-Carolina]] die VSA. Tussen 20 Desember en 1 Februarie [[1861]] verlaat ook [[Mississippi]], [[Florida]], [[Alabama]], [[Georgia]], [[Louisiana]] en [[Texas]] die VSA. Op [[4 Februarie]] verenig hulle sig in die [[Gekonfedereerde State van Amerika]] (CSA). Hulle kies [[Jefferson Davis]] as president. Die soldate in [[Fort Sumter]] in Suid-Carolina het nie oorgeloop na die CSA nie en Suid-Carolina het die fort beleër. Op [[12 April]] 1861 vuur die kanonne op die fort en begin die oorlog. Virginië, Arkansas, Tennessee en Noord-Carolina sluit ook aan by die CSA in die dae daarna.

 

== Die verloop van die oorlog ==

=== Eerste fase ===

{{legend|#376dae|Deelstate van die Unie}}

{{legend|#5b9dc8|Gebiede van die Unie}}

 

=== Slag by Gettysburg ===

Na twee jaar se oorlog is die beslissende slag nog nie gelewer nie, maar die Unie het meer soldate, wapens en geld. Ook [[Frankryk]] en die [[Verenigde Koninkryk]] wat goedgesind is heens die suide, besluit om hulle nie in te meng in die oorlog nie. Die CSA begryp dat as hulle hul onafhanklikheid wil behou, hulle die Unie 'n swaar slag moet toedien. As hulle die gebied van die Unie kan beset om Washington te bedreig, sal hulle dalk vrede kan sluit onder gunstiger toestande.