Bieszczady: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k thumb → duimnael |
|||
Lyn 72:
== Geskiedenis ==
=== Bieszczady as deel van die Poolse kroon ===
[[Lêer:Bieszczady san1001xx.jpg|
Die Bieszczady-streek is vanaf [[1000]] deur [[Slawe|Slawiese]] stamme bewoon, maar het eers vanaf die middel van die 14de eeu onder Poolse bewind gekom. Destyds is die land vanuit die [[Krakau]]se Wawel-kasteel geregeer, die hoofwoning van die Poolse [[Piaste]]-dinastie.
Lyn 80:
=== Poolse Delinge en Oostenrykse bewind ===
[[Lêer:Cerkiew w Turzańsku.jpg|
In die 18de eeu is Pole as gevolg van politieke moeilikhede en die verswakte adel altesaam drie gekeer gedeel en Poolse gebiede by Pruise, Oostenryk-Hongarye en Rusland ingelyf totdat die land uiteindelik van die Europese kaart verdwyn het. Veral Rusland, wat as beskermheid van Ortodokse minderhede in Pole opgetree het, het met sy invloed tot hierdie ontwikkeling bygedra.
Lyn 101:
=== Die Tweede Wêreldoorlog ===
[[Lêer:SBandera.jpg|
In [[September]] [[1939]] het Duitse en Sowjet-troepe Pole binnegeval en die hele land beset. Bieszczady is aanvanklik nog nie deur die Nazi-terreurbewind geraak nie. Eers in Junie 1941 het Duitse troepe ná die aanval op die Sowjetunie die Sanrivier oorgesteek en begin om die plaaslike Joodse bevolking, wat in sommige dorpe die helfte van die inwoners verteenwoordig het, na konsentrasiekampe te deporteer. Die meeste van hulle sou nooit terugkeer nie.
Lyn 109:
Voor die stigting van die UPA het enkele van sy latere lede met die Nazi's gekollaboreer om voordeel uit Hitler se anti-Sowjet-Russiese beleid te trek. Maar in 1941 was dit duidelik dat die Duitsers die stigting van 'n onafhanklike Oekraïense staat met geweld sou verhinder.
[[Lêer:Baligród jewish cemetary.jpg|
Reeds in [[Augustus]] [[1944]], toe die Duitsers die gebied ontruim en die [[Rooi Leër]] genader het, het die UPA 'n bloedbad onder Poolse burgerlikes veroorsaak waarin in Baligród wes van die Solina-dam 42 mense dood is. Die UPA-vegters kon aanvanklik voordeel trek uit die onstabiele situasie in Pole kort ná die oorlog en het daarop vertrou dat 'n oorlog tussen die westelike geallieerdes en die Sowjetunie sou uitbreek wat die stigting van 'n Oekraïense staat moontlik sou maak. In [[1946]] het hulle steeds meer misdade teen Poolssprekende bewoners van Bieszczady gepleeg. In [[Maart]] [[1947]] is die Poolse vise-minister van verdediging, Karol Świerczewski, tussen Baligród en Cisna deur UPA-vegters doodgeskiet.
Lyn 115:
=== Die sosialistiese tydperk ===
[[Lêer:SolinaDam.jpg|
Pole en die Sowjetunie het ná die oorlog gebiede geruil waarvolgens enkele nedersettings - Ustrzyki Dolne, Lutowiska, Czarna en Polana - weer Pools geword het. Net soos in ander landsdele is ook in Bieszczady grond onteien en herverdeel. Maar die gebied het enkele dekades lank op 'n byna onbewoonde wildernis gelyk.
Lyn 129:
== Demografie ==
=== Etniese minderhede ===
[[Lêer:Zagroda z Posady Olchowskiej (1880).JPG|
[[Lêer:Rownia church beentree.jpg|
Die Bieszczady is net soos die Beskid Niski- en Beskid Sądecki-bergreekse verder weswaarts vanaf die 13de eeu deur nomadiese stamme bewoon wat vanuit die suide en weste na die gebied gemigreer het. Die belangrikste etniese groepe was die Wolosi, wat van die Balkanskiereiland afkomstig was, en die Rusini, 'n stam wat sy wortels in Roetenië gehad het. Eers geleidelik het twee etniese groepe begin vorm wat later in Pools as Bojkowie en Łemkowie bekend sou staan. Die Poolse en Slowaakse Woudkarpate word vandag nog steeds met hierdie etniese minderhede vereenselwig, alhoewel hulle nog nouliks bestaan.
|