Nasiebou: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k Artikel is wees. |
k Nie meer wees nie (en 'n bietjie opruim) Etiket: 2017-bronwysiging |
||
Lyn 1:
'''Nasiebou''' is die vorming van 'n oorkoepelende nasionale identiteit, om 'n gevoel van samehorigheid en lojaliteit aan die nasie wat deur nasiebou geskep is, te weerspieël. Dié nasionale identiteit word dan deur die bevordering en gebruik van nasionale simbole versterk.
Line 11 ⟶ 10:
== Die verskillende betekenisse van “nasiebou” ==
Volgens prof. Bornman beteken die konsep “nasiebou” dikwels verskillende dinge vir verskillende mense.
Line 17 ⟶ 15:
== Kritiek op modernistiese nasiebou ==
Daar was egter ook groot kritiek op modernistiese nasiebou. Gedurende die middel sewentigerjare het Walker Connor gemeld dat die nasiebou-literatuur kulturele diversiteit of die moontlikheid van die voortgesette bestaan van etniese groepe binne ’n nasiestaat byna volkome negeer. Prof. Bornman verduidelik dat modernistiese teorieë dikwels nie in ag neem dat die vroegste konseptualiserings van die term “nasie” na ’n groep mense verwys wat ’n gemeenskaplike geskiedenis, tradisies en kultuur, dit wil sê ’n gemeenskaplike etnisiteit, deel nie.▼
▲Daar was egter ook groot kritiek op modernistiese nasiebou. Gedurende die middel sewentigerjare het Walker Connor gemeld dat die nasiebou-literatuur kulturele diversiteit of die moontlikheid van die voortgesette bestaan van etniese groepe binne ’n nasiestaat byna volkome negeer. Prof. Bornman verduidelik dat modernistiese teorieë dikwels nie in ag neem dat die vroegste konseptualiserings van die term “nasie” na ’n groep mense verwys wat ’n gemeenskaplike geskiedenis, tradisies en kultuur, dit wil sê ’n gemeenskaplike etnisiteit, deel nie.
“Connor wys daarop dat slegs nege persent van die ledestate van die Verenigde Nasies as ware nasiestate wat etnies homogeen is, beskou kan word. Aangesien nasiebou gewoonlik assimilasie in die groter samelewing en die ontkenning en/of uitwissing van etniese diversiteit impliseer, is Connor van mening dat die sosiale ingenieurswese wat met nasiebou verband hou, die uitwissing van etniese diversiteit en derhalwe die vernietiging – eerder as die vorming – van nasies kan beteken. Verskeie ontleders wys voorts daarop dat die doeltreffendheid van die sosiale manipulasie wat met nasiebou geassosieer word dikwels oorskat word. Dit is byvoorbeeld nie vanselfsprekend dat modernisering tot die verdwyning van etniese identiteite sal lei nie. Sosiale ingenieurswese om nasiebou te bevorder, is eerder dikwels teenproduktief en lei tot ’n teenreaksie in die vorm van etniese herlewing. Boonop is pogings wêreldwyd om etnisiteit en ander vorme van diversiteit uit te roei, grootliks onsuksesvol.”
Line 27 ⟶ 24:
== Modelle vir nasiebou ==
Volgens Dersso word twee vorme van nasiebou geassosieer met die twee uiteenlopende standpunte oor die rol en posisie van etniese groepe. Prof. Bornman verduidelik dat, volgens die modernistiese of liberale standpunt, etniese groepe ontbind behoort te word om deel van die “hoër”, dominante kultuur te word. Die “hoër kultuur” word met die nasiestaat in verband gebring en daar word aanvaar dat daar ooreenstemming tussen die nasie en die staat behoort te wees. Daar word dus geglo dat die nasie ’n linguisties en kultureel homogene entiteit behoort te wees wat die eenheid van die staat weerspieël.
“Nasiebou behels dus prosesse van “assimilasie”, “akkulturasie” of “amalgamering” vir die totstandbrenging van ’n enkele kultuur, identiteit en taal en die vorming van nuwe lojaliteite en ’n nuwe identiteit wat met die staat geassosieer word. Hierdie standpunt behels derhalwe ’n een-tot-een-verhouding tussen modernisering en kulturele homogenisering,” skryf sy.
Daar word dikwels na hierdie model – wat voorheen die dominante model en kenmerk van die grondwetlike staat was – as Jakobinistiese nasiebou verwys. Daarenteen beskou die alternatiewe neopremordiale standpunt kulturele diversiteit as voordelig vir ’n samelewing en ’n skans teen tirannie. Daar word geglo dat die samelewing nie deur die ideologie van eenheid, eenvormigheid en assimilasie nie, maar eerder deur respek vir diversiteit gerig behoort te word. Hierdie tweede benadering – ook bekend as sinkretistiese nasiebou – erken en waardeer die realiteit van diverse etnopolitieke gemeenskappe en groepe binne ’n staat. Etniese identiteite verkry erkenning deur middel van verskillende instellings en beleid wat openbare ruimte vir hul erkenning bied, terwyl ’n gemeenskaplike nasionale identiteit terselfdertyd bevorder word deur gemeenskaplike instellings en gedeelde waardes en simbole. Sinkretistiese nasiebou word tans in moderne multi-etniese state soos Switserland en Kanada beoefen.
Line 37 ⟶ 33:
== Verreikende gevolge vir etniese groepe in Afrika ==
Volgens prof. Bornman hou nasiebouprosesse verreikende nadelige gevolge vir etniese groepe in Afrika in. “Eerstens het unitêre en hoogs gesentraliseerde regeringsvorme gelei tot oorheersing van die staatsmasjinerie deur bepaalde dominante groepe en wydverspreide sosio-ekonomiese ongelykhede tussen groepe en streke. Aan die een kant het hierdie situasie in baie gevalle mededinging (in plaas van samewerking) om beheer oor die staat en, aan die ander kant, die marginalisering en vervreemding van minderheidsgroepe veroorsaak. Op die politieke terrein was geweld – selfs gewapende geweld – dikwels die bitter gevolg van nasiebou. In ’n land soos Soedan het inter-etniese geweld uiteindelik tot afstigting en die skepping van twee nuwe state, Soedan en Suid-Soedan, gelei.”
Line 43 ⟶ 38:
== Eksterne skakels ==
* ''https://www.npvanwyklouw.org.za/standpunte/''
| |||