Hekel: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Taal korreksies
Lyn 1:
{{gaan taal na}}
Deur te '''Hekel''' word daar 'n stuk materiaal gevorm wat met lusse aanmekaar ge'haak' word. Dit word uitmet wol, gare of ander materiaal gemaak. Hierdie lusse word met 'n hekelnaald gevorm.<ref name="Crochet">{{Webaanhaling|url=http://www.thefreedictionary.com/crochet}}</ref> Hekelnaalde kom in verskeie grootes voor. Die naam hekel, is afgelei van die Franse term ''crochet'', wat "klein haak" beteken. Hekelnaalde word gemaak van materiale soos metaal, hout, been of plastiek en word kommersieel en ook deur vakmanne vervaardig. DieDaar belangriksteis verskiltwee verskille tussen hekel en brei,. behalweMet virhekel dieword naalde'n watenkel naald gebruik word, is daten elke steek in hekelword voltooi is voordat daar met die volgende een aangegaan word, terwyl met brei 'n groot aantal van die steke onvoltooi gehou word op 'n slag. (Variant hekel vorme van hekel soos Tunisiese hekel en besemstok hekel hou egter ook verskeie hekel steke oop op 'n slag.)
 
== Etimologie ==
Die woord ''crochet'' is afgelei van die Ou Franse woord ''crochet'', 'n verkleinvorm van ''croche'', wat in [[Germaanse tale|Germaans]] ''croc'', naamlik "haak" beteken. Om 17de-eeuse Franse kant te maak, is 'n ''crochetage'' steek as aanwysing gebruik''. ''Hierdie steek is gebruik om twee afsonderlike stukke kant aan mekaar te las. ''Hekel'' het daarna die vorm van 'n spesifieke tipe naald en materiaal aangeneem. Alhoewel die materiaal wat gevorm is geensins bekend sal lyk as hedendaagse hekel nie, is die terme waarskynlik in genealogiese verhouding dieselfde waarskynlik.<ref>Santina M. Levey, ''Lace: a History'', Victoria & Albert Museum, London, 1983, ISBN 090128615X, p. 92</ref>
 
== Oorsprong ==
Gebreide tekstiele oorleef uit die vroeë tye, maar dieDie eerste bewyse van gehekelde materiale het sy verskyning in Europa gemaak gedurende die 19de eeu. gemaak.<ref>Lis Paludan, ''Crochet: History & Technique'', Interweave Press, Loveland CO, ISBN 1883010098, p. 76</ref> Vroeër werk geïdentifiseerwat isook as hekel geïdentifiseer word is algemeen gemaak deur [[Naaldbinding|nålebinding]], dit is 'n aparte haak-lus gare tegniek.
[[Lêer:Illustration_of_a_crocheted_purse_in_the_Dutch_monthly_publication,_"Penélopé",_from_1824.png|links|duimnael|'n Gehekelde beursie beskryf in 1823 in ''Penélopé''.]]
Die eerste keer wat dit bekend is dat instruksies vir die hekel van 'n item gepubliseer is, is in die Nederlandse tydskrif ''Pénélopé'' in 1823. Hierin word die uitdruklike gebruik van die term ''hekel'' gebruik om die tegniek in sy huidige vorm te identifiseer. Dit sluit 'n kleurplaat in wat vyf verskillende style beursies uit te beeld, waarvan drie gehekel kan word met sydraad.<ref>[https://play.google.com/store/books/details/Penélopé_of_maandwerk_aan_het_vrouwelijk_geslacht?id=PtFeAAAAcAAJ] A. B. Van Meerten, ''Penélopé, of, Maandwerk aan het vrouwelijk geslacht toegewijd'', Amsterdam, 1824, pp. 90-94</ref> Die eerste is 'n "eenvoudig oop haak" (''crochet simple ajour''); 'n gaas van ketting-steek boë. Die tweede (hier geïllustreer) begin inmet 'n semi-oop vorm (''demi jour''), waar ketting-steek boë alternatieweafwissel met ewe lang segmente van die glip-steek haak, en sluitword dan afafgelsluit met 'n ster gemaak uit dubbel steke (''dubbelde hekelsteek''— dubbel-kettingsteek in die Britse terminologie; enkel-haak in die VSA).<ref>Sarah Hazell, ''200 Crochet Stitches'', Search Press, Kent, 2013, [[Spesiaal:Boekbronne/978-1-84448-963-3|ISBN 978-1-84448-963-3]]</ref> Die derde beursie is heeltemal gemaak inuit dubbel-steeksteke. Die instruksies skryf die gebruik van'n tamboer naald voor(soos hieronder geïllustreer) en stel sluit'n aantal van die dekoratiewe tegnieke voorin.
 
Die vroegste gedateerde Engelse verwysing na klere wat met 'sheperd's knitting' gemaak is, is lap wat gemaak is deur lusse met 'n hak te maak. Dit word Ditv komgenoem uitin ''Die Memoirs van 'n Highland Dame'', deur Elizabeth Grant (1797-1830). Die tydskrif inskrywing is gedateer 1812, maar is nie opgeneem in sy gepubliseer vorm tot 'n geruime tyd daarna tussen 1845 en 1867. Die werklike datum van publikasie was die eerste keer in 1898.<ref>[https://archive.org/stream/memoirsofhighlan00graniala#page/182/] Elizabeth Grant, ''The Memoirs of a Highland Lady'', John Murray, London, 1898 p. 182.</ref> Die 1833 volume van ''Penélopé'' beskryf en illustreer 'n herder se haak (hekelnaald), en beveel die gebruik daarvan vir die hekel met growwe wol.<ref>[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=umn.31951002797142b;view=1up;seq=176] A. B. Van Meerten, ''Penélopé, of, Maandwerk aan het vrouwelijk geslacht toegewijd'', Amsterdam, 1833, pp. 152</ref>
 
In 1842, het een van die talle boeke wat hekel bespreek die volgende te sê gehad:
:Hekel naalde, soms genoem ''Herders se hake'', is gemaak van staal, ivoor, of hout. Hulle het 'n haak aan die een kant soortgelyk aan die vorm van'n vis-haak. Hierdie haak word gebruik om die wol of sy te haak en terug te trek deur die hekelwerk. Hierdie naalde moet in alle grotes aangeskaf word.<ref>[https://archive.org/stream/handbookofneedle00lamb#page/92/] Miss Lambert, ''Hand-book of Needlework'', New York City, 1842, p.92</ref>
Twee jaar later, skryf dieselfde skrywer:
:Hekel, — 'n spesie van brei. Dit is oorspronklik beoefen deur die kleinboere in Skotland, met 'n klein haakvormnaald. Dit hetis egter in die laaste sewe jaar, aangehelp deur smaak en mode, voorkeur bo alle ander ornamentele werk van'n soortgelyke aard geneem. Dit ontleen sy huidige naam van die Frans; en die instrument waarmee dit gemaak word, uit sy krom vorm, die sogenaamde "crochet.' Hierdie kuns het sy hoogste graad van volmaaktheid bereik in Engeland, vanwaar dit oorgedra is na Frankryk en Duitsland,. en beideBeide lande, hoewelhoe ongeregverdigonregverdig isookal, het beweer dat hulle die uitvinding gemaak het.<ref>[https://archive.org/stream/mycrochetsample00lambgoog#page/13/] Miss Lambert, ''My Crochet Sampler'', London, 1844, pp. 9-10</ref>
'n Instruksie boek uit 1846 beskryf ''Herder of Enkele Hekel steek'' as dit wat huidig in Brittanje gebruik is óf genoem word enkele haak of glip-steek haak. Die Amerikaanse terminologie gebruik altyd die laasgenoemde (die gebruik van enkele haak slegs vir gebruik soos hierbo aangedui).<ref>Nancy Nehring, ''Learn Slip Stitch Crochet'', Annie's Attic, Berne IN, 2008, ISBN 1596352159, p. 2</ref> Dit netNet so beteken dit "Dubbel" en "Franse haak".<ref>[https://archive.org/stream/knittingcrochet00brangoog#page82] Mlle. Riego de la Branchardiere, ''Knitting, Crochet, and Netting'', London, 1846, p.57</ref>
 
== Ierse hekel ==
[[Lêer:Table-cloth_2008-1.jpg|duimnael|Detail van'n portugese haak tafel laken, oor 1970]]
[[Lêer:Irish_crochet.jpg|duimnael|Ierse gehekelde kant, laat 19de eeu. Die ontwerp van hierdie voorbeeld is naby gebaseer op die Vlaamse naald kant van die 17de eeu.]]
 
== Moderne praktyk en kultuur ==
Modes in hekel het verander metaan die einde van die Victoriaanse era in die 1890's. Tydens die nuwe Edwardiaanse tydperk, die spitstyd tussen 1910 en 1920, het gehekelde kant selfs meer ingewikkeld in tekstuur en stikwerk geword.
[[Lêer:AnselAdamscrochet.jpg|links|duimnael|Filet hekelwerk deur 'n meisie by Manzanar Oorlogshervestigingsentrum, 1943. Foto deur Ansel Adams]]
Die sterk Victoriaanse kleure het verdwyn, en nuwe publikasies het vir wit of bleek kleure gevra. BehalweBeursies vir beursies, watis dikwels gehekel is van helderkleurige kant en bevat fraai kralewerk. Na die eerste Wêreldoorlog, is veel minder hekel patrone gepubliseer, en die meeste van hulle was vereenvoudigde weergawes van die vroeë 20ste-eeuse patrone. Na die tweedeTweedewereldoorlog Wereldoorlog,was daar 'n oplewing in belangstelling in hierdie handwerk. Tydens die laat 1940's tot die vroeë 1960's, was daar 'n oplewing in belangstelling in die handwerk, veral in die Verenigde State van Amerika verhogde belangstelling. Baie nuwe en verbeeldingryke hekel ontwerpe is gepubliseer vir kleurvolle doilies, vatlappies, en ander huis items asook. Hierdie patrone het vir dikker drade en garings as in vroeër patrone gevra en ook wonderlike bont kleure ingesluit. Hierdie handwerkHekelwerk bly hoofsaaklik 'n tuisteskepper se kuns tot in die laat 1960's en vroeë 1970's, totdat die nuwejonger generasie begin hekel en ouma blokkies gewild word. 'n Maklike motief wat in die ronde gewerk word en helder kleure intergreer.
[[Lêer:TapestryCrochetGuatemala.jpg|duimnael|Saktapisserie gehekel in Guatemala.]]
 
=== Hekelnaalde ===
[[Lêer:Crohook.jpg|duimnael|Aluminium hekelnaalde]]
'n Hekelnaald kom in verskeie groottes en materiale, soos been, bamboes, aluminium, plastiek en staal. Die grootte word bepaal deur die deursnee van die naald se steel. 'n Handwerker is daarop gemik om steke van'n sekere grootte te skep om 'n bepaalde patroon grootte te bereik. Indien die grootte nie bereik word met een naald nie, kan 'n ander naald gebruik word totdat die steke die korrekte grootte is. Handwerkers kan 'n voorkeur vir een tipe hekelnaald he as gevolg van estetiese waarde, of omdat gare gly. Bamboes en hout naalde word verkies by persone met artritis omdat dit warmte en buigsaamheid het tydens gebruik. Hekelnaalde wat ergonomiese handvatsels het is ook deesdae beskikbaar vir handwerkers.
 
Staalhekelnaalde wissel in grootte van 0.4 tot 3.5 mm, of 00 tot 16 in die Amerikaanse grootte. Hierdie naalde word gebruik vir baie fyn hekelwerk soos doilies en kant.
Lyn 36:
Aluminium-, bamboes-, en plastiekhekelnaalde is beskikbaar vanaf 2.5 tot 19 mm in grootte, of van B tot S in die Amerikaanse groottes.
 
VakmangemaakteHandgemaakte hakehekelnaalde word dikwels gemaak deur hout te hand-draai en soms selfs versier met semi-edelstene of krale.
 
Hekelnaalde wat gebruik word vir Tunisiese hekel is langwerpig en het 'n stopper aan die einde van die handvatsel, dit lyk soos 'n breinaald met 'n hekelnaaldkop.
 
Die dubbelkop-hekelnaald het 'n hekelnaaldkop aan beide kante van die handvatsel. Daar is ook 'n dubbele hekelnaaldkop apparaat genoem 'n Cro-haak wat gewild geword het.