Kodeks: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes) k Skakels |
|||
Lyn 3:
’n '''Kodeks''' (Latyns: '''codex''' vir blok hout, boek; meervoud '''codices''') is 'n handgeskrewe boek uit die laat-Antieke of die vroeë [[Middeleeue]]. Dit het oorspronklik bestaan uit klein houtpanele wat met was bestryk was en aan die een kant met rieme vasgebind is sodat ’n mens daardeur kon “blaai”. Dit was ’n ontwikkeling van enkelblad wastablette wat voorheen in omloop was. Sulke skryfmateriale is in skole gebruik, maar kon selde meer as 50 woorde bevat. Ná gebruik kon die was weer gladgestryk word vir hergebruik.
Alhoewel die Romeine van die kodeks en soortgelyke voorlopers gebruik gemaak het vir notas en ander informele skrywes, dateer die eerste bekende gebruik van die kodeks vir letterkundige werk uit die eerste eeu, toe Martialus met die formaat geëksperimenteer het. Tot op daardie tyd was die boekrol die oorheersende medium vir letterkundige werke en dit sou oorheersend bly vir sekulêre letterkunde tot die 4de eeu. So ver terug as die vroeë tweede eeu, is daar bewyse dat die kodeks die medium van keuse onder [[Christene]] was, terwyl ander tradisies die [[boekrol]] verkies het. Die Christelike kodeks was van [[papirus]] gemaak en dit was meer kompak en beter gepas vir mense op reis as perkament. Dit toon ook dat die vroeg-Christelike beweging daarop ingestel was om die nuutste en beste kommunikasie-media te benut.
In die tyd tussen die 4de eeu, toe die kodeks wye aanvaarding verkry het, tot die Karolingiese herlewing in die 8ste eeu is baie werke op boekrolle nie oorgeskryf na kodekse nie en het vir die nageslag verlore gegaan. Die benaming ‘kodeks’ is minder in konvensionele name van die Middeleeuse manuskripte gebruik, toe die kodeksvorm in universele gebruik gekom het.
| |||