Sabbat: Verskil tussen weergawes

[[Lêer:Shabbat table setting.jpg|duimnael|KlaarTafel gedektemet Sabbattafeleerste voorbereidings vir Sabbat]]

[[Lêer:Havdal.jpg|duimnael|Waarneming van die sluitingsritueel hawdalá deur [[Sefardiese Jode]] in die 14de-eeuse [[Spanje]]]]

[[Lêer:Word for Saturday in European Languages.svg|duimnael|Europese tale waarinwie diese plaaslike woordbenaming vir die Saterdag van die Hebreeuse woord Sabbat afgelei is in groenolyfgroen]]

Die '''Sabbat''' ([[Hebreeus]]: שבת, [ʃa'bat]; letterlik: "rus" of "verposing") se ontstaan is so oud soos die [[mens]] en die skepping self, ten minste vir diegene wat die Bybelse[[Bybel]]se beskrywing van die skepping aanvaar. Volgens Beresjiet/[[Genesis]] 2 verse 2<ref>{{af}} {{cite news |url=http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?version=1&book=GEN&chapter=2&resnum=62041 |title=Genesis 2,2 |work=[[Bybel]]: [[Genesis]] |publisher=[[Bybelgenootskap van Suid-Afrika]] |accessdate=116 JanuarieMaart 2019 |quote=Op die sewende dag was God reeds klaar met die skeppingswerk en het Hy gerus na al die werk wat Hy gedoen het.}}</ref> en 3<ref>{{af}} {{cite news |url=http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?version=1&book=GEN&chapter=2&resnum=62042 |title=Genesis 2,3 |work=[[Bybel]]: [[Genesis]] |publisher=[[Bybelgenootskap van Suid-Afrika]] |accessdate=116 JanuarieMaart 2019 |quote=Hy het die sewende dag as gereelde rusdag geheilig, want op daardie dag het Hy gerus na al die skeppingswerk wat Hy gedoen het.}}</ref> sien ons die instelling van die Sabbat waar [[JHWH]], die skepper, op dié dag rus, dit seën en afsonder. Die naam Sabbat kom van die Hebreeuse woord ''Sjawatsjawat'' (שַׁבָּת) wat beteken "om te rus" of "om op te hou".

Volgens die Heilige Skrif (Tanag) se getuienis het JHWH weerdie Sabbat naas die verskeie bepalings deur Mosje ([[Moses]]) in die Sabbatwoestyn aan Jisra'él (Israel) gegee in die woestynopgedra (Sjemot/[[Eksodus]] 16:23<ref>{{af}} {{cite news |url=http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?version=1&book=EXO&chapter=16&resnum=63974 |title=Eksodus 16,23 |work=[[Bybel]]: [[Eksodus]] |publisher=[[Bybelgenootskap van Suid-Afrika]] |accessdate=116 JanuarieMaart 2019 |quote=sê hy vir hulle: “Dit is soos die Here gesê het: Môre is 'n rusdag, 'n gewyde sabbat van die Here. Maak alles gaar, bak wat julle wil bak, en kook wat julle wil kook, en wat oorbly nadat julle geëet het, moet julle wegsit en bewaar vir môre.”}}</ref>) nog voordat die [[Tien Gebooie]] (|Tien Woorde)]] aan hulle gegee is. Dit is ook 'n teken van die verbond tussen JHWH en Jisra'él (Sjemot/Eksodus 31:13).<ref>{{af}} {{cite news |url=http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?version=1&book=EXO&chapter=31&resnum=64431 |title=Eksodus 31,13 |work=[[Bybel]]: [[Eksodus]] |publisher=[[Bybelgenootskap van Suid-Afrika]] |accessdate=116 JanuarieMaart 2019 |quote=“Jy moet vir die Israeliete sê: Onderhou my sabbatte. Dit is van geslag tot geslag 'n teken tussen My en julle sodat julle kan besef dat Ek, die Here, julle vir My geheilig het.}}</ref>

Naas die verskeie opdragte wat oor die Sabbat in die [[Tora]] gevind word, is dit ook die vierde gebod in die Tien GebooieWoorde en ons vind dit opgeteken in Sjemot/Eksodus 20 verse 8<ref>{{af}} {{cite news |url=http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?version=1&book=EXO&chapter=20&resnum=64061 |title=Eksodus 20,8 |work=[[Bybel]]: [[Eksodus]] |publisher=[[Bybelgenootskap van Suid-Afrika]] |accessdate=116 JanuarieMaart 2019 |quote=“Sorg dat jy die sabbatdag heilig hou.}}</ref> – 11<ref>{{af}} {{cite news |url=http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?version=1&book=EXO&chapter=20&resnum=64064 |title=Eksodus 20,11 |work=[[Bybel]]: [[Eksodus]] |publisher=[[Bybelgenootskap van Suid-Afrika]] |accessdate=116 JanuarieMaart 2019 |quote=Die Here het in ses dae die hemel en alles daarin gemaak, die aarde en alles daarop, die see en alles daarin. Op die sewende dag het Hy gerus, en daarom het die Here dit as gereelde rusdag geheilig.}}</ref> en DewarimDwarim/[[Deuteronomium]] 5 verse 12-15.<ref>{{af}} {{cite news |url=http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?version=1&book=DEU&chapter=5&resnum=66938 |title=Deuteronomium 5,12 |work=[[Bybel]]: [[Deuteronomium]] |publisher=[[Bybelgenootskap van Suid-Afrika]] |accessdate=116 JanuarieMaart 2019 |quote=“ ‘Jy moet die sabbatdag so deurbring dat jy dit heilig hou, soos die Here jou God jou beveel het.}}</ref><ref>{{af}} {{cite news |url=http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?version=1&book=DEU&chapter=5&resnum=66941 |title=Deuteronomium 5,15 |work=[[Bybel]]: [[Deuteronomium]] |publisher=[[Bybelgenootskap van Suid-Afrika]] |accessdate=116 JanuarieMaart 2019 |quote=Jy moet daaraan dink dat jy in Egipte 'n slaaf was en dat die Here jou God jou deur sy groot krag en met magtige dade daaruit bevry het. Daarom het die Here jou God jou beveel om die sabbatdag te onderhou.}}</ref> DieNa Sabbatsgebodaanleiding isvan virBeresjiet/Genesis alle2 voel sommige mense gegeedat endie soosSabbatgebod blykvir uitalle diemense optekeninggegee reedsis. inDie Beresjiet/Genesisredenasie 2.is dat Indienindien die Sabbat slegs vir Hebreërs en hedendaagse Jehoedim ([[Jode]]) was dan sou die opdrag eers met die Verbond in die woestyn bekend gemaak geweesgeword het.

Sabbat begin soos al die ander dae van die [[Joodse kalender]] volgens Beresjiet/Genesis 1,5 met die aand en duur vanaf sononder op Vrydag tot aandskemer van die volgende Saterdag.<ref>{{af}} {{cite news |url=http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?version=1&book=GEN&chapter=1&resnum=62013 |title=Genesis 1,5 |work=[[Bybel]]: [[Genesis]] |publisher=[[Bybelgenootskap van Suid-Afrika]] |accessdate=116 JanuarieMaart 2019 |quote=God het die lig toe “dag” genoem, en die donker het Hy “nag” genoem. Dit het aand geword en dit het môre geword. Dit was die eerste dag.}}</ref> Tydens Sabbat mag mens nie werk verrig nie, omdat dit 'n rusdag is (Sjemot/Eksodus 20,10).<ref>{{af}} {{cite news |url=http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?version=1&book=EXO&chapter=20&resnum=64063 |title=Eksodus 20,10 |work=[[Bybel]]: [[Eksodus]] |publisher=[[Bybelgenootskap van Suid-Afrika]] |accessdate=116 JanuarieMaart 2019 |quote=maar die sewende dag is die sabbat van die Here jou God. Dan mag jy geen werk doen nie, nie jy of jou seun of jou dogter of die man of vrou wat vir jou werk, of enige dier van jou of die vreemdeling by jou nie.}}</ref> Die Joodse tradisie van 'n rusdag naná ses dae se werk is later deur [[Christene]] en [[Moslem]]s oorgeneem en is die oorsprong van die naweek na'n vyf- of sessesdaagse daewerkweek semet werk'n wêreldwydaansluitende naweek en die wêreldwye stelsel metvan 'n [[week]] vanmet altesaam sewe dae. In die meeste Europese tale is die plaaslike woord vir [[Saterdag]] afgelei van die Hebreeuse woord Sabbat. In [[Afrikaans]] en [[Nederlands]] is Saterdag egter na [[Saturnus]] genoem.

{{CommonsCommonsKategorie-kategorie inlyn|Shabbat|Sabbat}}

* {{en}} {{cite web|url=http://www.jewishencyclopedia.com/articles/12962-sabbath|title=Sabbath|publisher=Jewish Encyclopedia|accessdate=116 JanuarieMaart 2019}}

* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/topic/Sabbath-Judaism|title=Sabbath|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=116 JanuarieMaart 2019}}