Grondwet: Verskil tussen weergawes

[[Indië]] se grondwet is die langste geskrewe grondwet ter wêreld, met 444 artikels in 22 dele, 12 skedules en 118 wysigings, met 146 385 woorde in sy Engelse weergawe. [[Monaco]] se grondwet is die kortste ter wêreld, bestaande uit 10 hoofstukke met 97 artikels en ʼn totaal van 3 814 woorde.

[[Aristoteles]] (ca 350 vC) was die eerste om ʼn formele onderskeid tussen gewone wetgewing en konstitusionele wetgewing te tref. Sodoende het hy die idees van grondwet en grondwetlike bedelings gevestig en gepoog om die verskillende vorme van grondwetlike regering te klassifiseer. Die mees basiese definisie wat hy gebruik het om ʼn konstitusie of grondwet in algemene terme te beskryf, was “die rangskikking van ampte in ʼn staat”. Hy het klassifikasies van sy verstaan van goeie en slegte state gegee en tot die slotsom gekom dat die beste konstitusie ʼn gemengde stelsel is, wat monargiese, aristokratiese en demokratiese elemente insluit.  

Talle van die Germane wat die magsvakuum wat die Westelike [[Romeinse Ryk]] in die vroeë [[Middeleeue]] gelaat het, gevul het, het hul wette gekodifiseer. Een van die eerste Germaanse regskodes wat neergeskryf is, was die Visigotiese Kode van Euric (471). Japan se Sewentien artikel grondwet wat in 604 geskryf is, na bewering deur Prins Shōtoku,is ʼn vroeë voorbeeld van ʼn Asiese grondwet. Dit is deur Boeddhistiese lering beïnvloed en fokus meer op sosiale moraliteit as regeringsinstellings per se.

In Engeland het [[Hendrik I van Engeland|Hendrik I]] die Vryheidshandves in 1100 uitgevaardig, wat vir die eerste keer verpligte gedrag teenoor die adelstand en geestelikes aan die koning voorgeskryf het. Hierdie idee is uitgebrei en verfyn deur die Engelse baronie toe hulle koning Johannes gedwing het om die [[Magna Carta]] in 1215 te teken. Die belangrikste enkele artikel in die Magna Carta (Artikel 39) het beslis dat die koning nie enige iemand op die ingewing van die oomblik in die tronk mag opsluit, voëlvry verklaar, verban of doodmaak nie – daar moet eers ʼn wetlike proses gevolg word. Hierdie bepaling het die hoeksteen van Engelse vryheid geword. Die maatskaplike kontrak was aanvanklik tussen die koning en die adelstand, maar is geleidelik na alle mense uitgebrei. Dit het tot die stelsel van grondwetlike monargie gelei, met verdere hervorming wat die magsbalans van die monargie en adelstand na die laerhuis laat kantel het.

Die kolonie van [[Connecticut]] het die Fundamentele Ordes in 1639 aangeneem, wat die eerste Noord-Amerikaanse grondwet was en as basis van elke volgende grondwet in Connecticut gedien het sederdien.

Die Engelse protektoraat wat na die Engelse burgeroorlog deur [[Oliver Cromwell]] daargestel is, het die eerste gedetailleerde geskrewe wetgewing wat deur ʼn moderne staat aangeneem is, gepromulgeer. Dit is die ‘Instrument of Government’ genoem en het die basis vir die republiek van 1653 tot 1657 gevorm deur ʼn wettiese rasionaal vir Cromwell se toenemende mag te verskaf, nadat parlement keer op keer daarin gefaal het om effektief te regeer. Die meerste konsepte en idees wat in moderne konstitusionele teorie te vinde is, kan tot die eksperimente van daardie tyd teruggeneem word.

Al die Britse kolonies in [[Noord-Amerika]] wat die 13 oorspronklike [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]] sou word, het hul eie konstitusies in 1776 en 1777 aangeneem, gedurende die Amerikaanse Rewolusie en voor die latere Artikels van Konfederasie en Verenigde State Grondwet, met die uitsondering van [[Massachusetts]], Connecticut en [[Rhode Island]]. Die Statebond van Massachusetts het sy grondwet in 1780 aangeneem – die oudste steeds funksionerende grondwet van enige VS-staat – terwyl Connecticut en Rhode Island hul eerste grondwette eers amptelik in 1818 en 1843 onderskeidelik aangeneem het.

Wat soms die “verligte grondwetmodel” genoem word, is deur filosowe soos [[Thomas Hobbes]], [[Jean-Jacques Rousseau]] en [[John Locke]] in die tyd van die Verligting ontwikkel. Die model het voorgestel dat grondwetlike regerings stabiel moet wees, asook toerekeningsvatbaar, oop en deursigtig, en die mense moet verteenwoordig. Die VS-grondwet, wat op 21 Junie 1788 aangeneem is, is deur die skrywes van Polybius, Locke, Montesquieu en ander beïnvloed. Die dokument het as maatstaf vir die republikeinse gedagte en gekodifiseerde grondwette wat daarna geskryf wou word, gedien.

Nadat inheemse groepe begin het om in stede te woon en nasies te vorm, het talle van hulle volgens ongeskrewe gebruike gefunksioneer, terwyl ander outokratiese, selfs tiranniese monargieë ontwikkel het. Hierdie soort heerskappy het sommige denkers gelei tot die idee dat die ontwerp van regeringsinstellings nie so belangrik was as die karakter van die heersers nie. Hierdie gedagtegang is by [[Plato]], [[Aristoteles]], [[Cicero]] en [[Plutarchus|Plutarch]]<nowiki/>us te vinde.

ʼn Keerpunt in hierdie debat het uit Engeland gekom in die era na die burgeroorlog, die Cromwell-protektoraat, en die skrywes van Thomas Hobbes, Samuel Rutherford, die Levellers, [[John Milton]] en James Harrington, wat tot die debat tussen  Robert Filmer, wat geargumenteer het vir die heilige reg van monarge, aan die een kant, en Henry Neville, James Tyrrell, Algernon Sidney, en John Locke aan die ander kant gelei het. Laasgenoemdes het ʼn konsep van regering voorgestel wat op die fondament van natuurwette in die eerste plek geskoei is, en op gemeenskap in die tweede plek, wat sosiale kontak en samehorigheid behels.