Seine: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k thumb → duimnael
k + Eksterne skakels
Lyn 9:
|monding = [[Le Havre]], [[Frankryk]]<br />[[Engelse Kanaal]]
|stroomgebied_lande = [[Frankryk]]
|lengte = 776 &nbsp;km (482 &nbsp;myl)
|hoogte = 471 &nbsp;m (1&nbsp;545 &nbsp;voet)
|monding_hoogte = 0 &nbsp;m (0&nbsp;voet)
|afloop = 500 &nbsp;m³/s (18&nbsp;000 ft&nbsp;vt³/s)
|stroomgebied = 78&nbsp;650 &nbsp;km² (30&nbsp;370 &nbsp;myl²)
|duimdrukkerkaart = Frankryk
|duimdrukkeretiketposisie = links
Lyn 30:
}}
 
Die '''Seine''' ([[Frans]]: ''la Seine'', uitgespreek: [la sɛːn]) is die tweede langste rivier in [[Frankryk]] na die [[Loire (rivier)|Loire]]. Dit ontspring sowat 30 kilometer noordwes van [[Dijon]] by Seine-Source ("Bron van die Seine"), 'n klein dorpie op die Noordoos-Franse Langres-plato, vloei in noordwestelike rigting deur [[Parys]] en mond in [[Le Havre]] in die [[Engelse Kanaal]] uit. Die Seine het 'n [[lengte]] van 776 kilometer en dreineer saam met sy syriviere 'n stroomgebied van sowat 78&nbsp;700 &nbsp;km².
 
Die Seine word as een van [[Europa]] se groot historiese riviere gereken, maar veral word dit verbind met die Franse hoofstad Parys wat sy oorsprong op twee riviereilande, Île de la Cité en Île Saint-Louis, het. Hier kon die Seine maklik oorgesteek word. Die hoër geleë terrein aan die regteroewer is net soos die gebied by die Montagne Sainte-Geneviève, een van die Paryse heuwels in die huidige [[Quartier Latin]] aan die suidelike oewer, nie deur oorstromings geraak nie. Aan die suidelike linkeroewer van die Seine het die Romeinse nedersetting Lutetia, voorloper van die moderne Parys, ontstaan, terwyl die regteroewer noord van die Seine vanaf die middeleeue die middelpunt van Parys se seehandel geword het. Hier het skepe uit die hele Europa aangedoen.<ref>Dr. Madeleine Reincke en Hilke Maunder: ''Paris''. Ostfildern: Mairdumont - Karl Baedeker 2013, bl. 13</ref>
 
Die vrugbare hartland van sy rivierbekken in die [[Île-de-France]] was die bakermat van die Franse monargie en die kerngebied van waar later Frankryk as een van die groot Europese nasiestate sou uitbrei. Vandag is die streek steeds die politieke, ekonomiese en kulturele spilpunt van Frankryk.
 
== Ekonomie ==
Die Seine vorm saam met sy syriviere 'n belangrike stelsel van kommersiële waterweë wat die grootste deel van die land se binnelandse waterverkeer hanteer. Die Seine se benedeloop is bevaarbaar deur seevarende skepe so ver as [[Rouen]], 120 km van die see af. Die rivier verbind die Paryse rivierhawe in Gennevilliers sodoende met Le Havre, een van Frankryk se belangrikste seehawens. Meer as sestig persent van sy lengte, so ver as [[Boergondië (gewes)|Boergondië]], is bevaarbaar deur kommersiële plesierbote en byna sy hele lengte is geskik vir ontspanningsvaarte; uitstappiebote bied besigtigingstoere van die ''Rive Droite'' (regteroewer) en ''Rive Gauche'' (linkeroewer) binne die Paryse stadsgebied.
 
[[Lêer:Pluie sur l'estuaire de la Seine au Havre.JPG|duimnael|links|Die Seinemonding in Le Havre op 'n reënerige dag]]
Die Seine vorm saam met sy syriviere 'n belangrike stelsel van kommersiële waterweë wat die grootste deel van die land se binnelandse waterverkeer hanteer. Die Seine se benedeloop is bevaarbaar deur seevarende skepe so ver as [[Rouen]], 120 &nbsp;km van die see af. Die rivier verbind die Paryse rivierhawe in Gennevilliers sodoende met Le Havre, een van Frankryk se belangrikste seehawens. Meer as sestig persent van sy lengte, so ver as [[Boergondië (gewes)|Boergondië]], is bevaarbaar deur kommersiële plesierbote en byna sy hele lengte is geskik vir ontspanningsvaarte; uitstappiebote bied besigtigingstoere van die ''Rive Droite'' (regteroewer) en ''Rive Gauche'' (linkeroewer) binne die Paryse stadsgebied.
Die Seine se oewerpromenade in Parys is deur [[Unesco]] tot [[wêrelderfenisgebied|wêrelderfenis]] verklaar. Daar is 37 brûe in Parys wat oor die rivier strek, en dosyne meer buite die stad. Voorbeelde in Parys sluit in ''Pont Louis-Philippe'' en ''Pont Neuf'', waarvan die laasgenoemde terugdateer tot 1607. Buite die stad sluit voorbeelde die ''[[Pont de Normandie]]'' in, een van die langste kabelhangbrûe in die wêreld wat Le Havre met [[Honfleur]] verbind.
 
Die Seine se oewerpromenade in Parys is deur [[Unesco]] tot [[wêrelderfenisgebied|wêrelderfenis]] verklaar. Daar is 37 brûe in Parys wat oor die rivier strek, en dosyne meer buite die stad. Voorbeelde in Parys sluit in ''Pont Louis-Philippe'' en ''Pont Neuf'', waarvan die laasgenoemde terugdateer tot 1607. Buite die stad sluit voorbeelde die ''[[Pont de Normandie]]'' in, een van die langste kabelhangbrûe in die wêreld wat Le Havre met [[Honfleur]] verbind.
Net buite Parys vloei die Marne- en Oiseriviere met die Seine saam. Die eersgenoemde syrivier verbind die Seine-rivierstelsel met die [[Ryn]], terwyl die Oise toegang tot waterweë in [[België]] bied. Ander verbindings, soos dié met die Loire-waterweë en die Saône-Rhône-rivierstelsel wat in die 17de en 18de eeu deur die bou van kanale geskep is, speel vandag 'n ondergeskikte rol.
 
Net buite Parys vloei die Marne- en Oiseriviere met die Seine saam. Die eersgenoemde syrivier verbind die Seine-rivierstelsel met die [[Ryn]], terwyl die Oise toegang tot waterweë in [[België]] bied. Ander verbindings, soos dié met die Loire-waterweë en die [[Saône]]-[[Rhône]]-rivierstelsel wat in die 17de en 18de eeu deur die bou van kanale geskep is, speel vandag 'n ondergeskikte rol.
 
Danksy die Seinerivier was Rouen, ondanks sy ligging in die binneland, nog in die 16de eeu die grootste seehawe van Frankryk. Eers in die 19de eeu het die vrag, wat in Le Havre gehanteer is, dié van Rouen oortref. Die belangrikste goedere, wat tans as skeepsvrag vanuit Le Havre na Parys vervoer word, sluit petroleumprodukte en boumateriale in. Met 22 miljoen ton vrag, wat hier gehanteer is, was die Port de Paris in 2011 die tweede grootste binnehawe in Europa na Duisburg-Ruhrort in [[Duitsland]].<ref>Reincke/Maunder (2011), bl. 15</ref>
Lyn 50:
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
 
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn|Seine River}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Seine-River|title=Seine River|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=7 April 2019}}
 
{{Normdata}}