Wysiging soos op 06:04, 11 April 2019 wysig Oesjaar (besprekings \| bydraes) Burokrate, Administrateurs 195 517 edits →‎Verwysings: Verbeter ← Ouer wysiging		Wysiging soos op 06:07, 11 April 2019 wysig maak ongedaan Oesjaar (besprekings \| bydraes) Burokrate, Administrateurs 195 517 edits Skakels, baie! Nuwer wysiging →
Lyn 15: }} Die '''Naaksadiges''' (''Gymnospermae'') is 'n groep saadlewerende ~~plante~~[[plant]]e, wat die [[bedeksadiges]] (blomdraende plante) uitsluit. Hulle vorm, saam met bedeksadiges, die groep plante wat sade voortbring. Naaksadiges verskil egter van bedeksadiges deurdat hulle naakte sade in keëls of aan oop strukture dra. Bedeksadiges, daarteenoor, dra blomme en het ingeslote saadknoppe. Die naaksadige plante of gimnosperme is 'n groep houtagtige plante - hoofsaaklik [[Boom\|bome]] – wat reeds baie lank gelede ontstaan her. In plaas van blomme het hulle manlike en vroulike sporofille spoordraende blare (sporofille) wat meestal in afsonderlike keëls bymekaar gegroepeer is. Stuifmeelsakkies kom aan die onderkant van die manlike sporofille voor, terwyl die saadknoppe bo-op die vroulike sporofille lê. Die sade word nie soos by die [[blomplante]] deur 'n vrugbeginsel omring nie. Lyn 23: Naaksadiges of gimnosperms is die oudste groep saadplante wat vroeër as 'n onderafdeling (''Gymnospermae'') onder die afdeling ''Spermatophyta'' (saadplante) geklassifiseer is. Die moderne neiging is egter om die saadplante in ses afdelings te klassifiseer, waarvan vyf die naaksadiges uitmaak en die ander afdeling die bedeksadiges. Daar word algemeen aangeneem dat naaksadiges van die heterospore varings afgestam het. AIAl die gimnosperme is houtagtig en die meeste van hulle is bome. Die groep as geheel het die hoogtepunt van sy ontwikkeling in die [[Mesosoïkum]] (230 tot 60 miljoen jaar gelede) bereik, maar was reeds in die [[Karboon]] (345 tot 230 miljoen jaar gelede) volop en het grotendeels bygedra tot die ~~steenkoolafsettings~~[[steenkool]]afsettings wat uit daardie tydperk gevorm is. Die houtstruktuur van naaksadige plante is eenvoudiger as die van houtagtige bedeksadige plante. Die xileem ([[hout]]) bestaan slegs uit trageïede en houtvesels. Die egte houtvate ([[xileemvate]]) wat by houtagtige bedeksadige plante aangetref word, is nie aanwesig nie. Die floëem (binnebas) verskil ook daarin dat die sifvate nie begeleidende selle het soos die van bedeksadige plante nie. Tussen die [[Xileen\|xileem]] en die [[floëem]] is 'n laag [[kambiumselle]] (soos by bedeksadige plante) wat oorsprong gee aan nuwe xileem en floëem. Die meeste naaksadiges is immergroen. Vanweë die relatief klein blaaroppervlakte en 'n dik epiderm is (buitenste laag selle) is die blare bestand teen uitdroging, soos wat onder meer voorkom wanneer die [[temperatuur]] so laag daal dat water nie meer opgeneem kan word nie. Die struktuur van die hout, die posisie van die sporofille en die wyse van bevrugting is eienskappe wat normaalweg by die klassifikasie van gimnosperme gebruik word. Vyf afdelings - waarvan een lank gelede reeds uitgesterf het – word onderskei, naamlik die sogenaamde saadvarings (die uitgestorwe ''Pteridospermatophyta''), die [[broodboomagtiges]] (''Cycadophyta''), die [[ginkgo's]] (''Ginkgophyta''), die [[naaldbome]] (''Coniferophyta'') en die [[welwitschia-agtiges]] (Gnetophyta). Die broodboomagtiges en die ginkgo's word as meer primitief as die ander afdelings beskou omdat hulle manlike saadselle (spermatosoïede) vryswemmend is, terwyl die naaldbome as die hoogste ontwikkelde groep beskou word.

Naaksadiges: Verskil tussen weergawes