Korrupsie: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k Databoks Etiket: 2017-bronwysiging |
Uitgebrei Etiket: 2017-bronwysiging |
||
Lyn 4:
Korrupsie kan op verskillende skale voorkom. Korrupsie wissel van klein gunste tussen 'n klein aantal mense (kleinlikke korrupsie)<ref name="Elliott" />, tot korrupsie wat die regering op groot skaal beïnvloed (groot korrupsie), en korrupsie wat so algemeen voorkom dat dit deel is van die alledaagse samelewingstruktuur, insluitend korrupsie as een van die simptome van georganiseerde misdaad. Korrupsie en misdaad is endemiese sosiologiese gebeure wat in wisselende mate en proporsies in feitlik alle lande op 'n wêreldwye skaal voorkom. Individuele nasies ken elk huishoudelike hulpbronne toe vir die beheer en regulering van korrupsie en misdaad. Strategieë ter bestryding van korrupsie word dikwels onder die sambreel van [[anti-korrupsie]] opgesom.
== Skale van korrupsie ==
=== Kleinlike korrupsie ===
'''Kleinlike korrupsie''' gebeur op 'n kleiner skaal en vind plaas by die implementering einde van openbare dienste wanneer openbare amptenare die publiek ontmoet. Byvoorbeeld, in baie klein plekke soos registrasiekantore, polisiekantore, staatslisensierade,<ref name="justia-22397" /><ref name="supremecourt-13-534_19m2" /> en baie ander private en regeringsektore.
=== Groot korrupsie ===
'''Groot korrupsie''' word gedefinieer as korrupsie wat op die hoogste vlakke van regering plaasvind op 'n manier wat aansienlike onderverdeling van die politieke, wetlike en ekonomiese stelsels vereis.Sulke korrupsie kom algemeen voor in lande met outoritêre of diktatoriese regerings, maar ook in diegene sonder voldoende polisiëring van korrupsie.<ref name="unodc-2016-002-1" />
Die regeringstelsel in baie lande word verdeel in die takke van die wetgewende, uitvoerende en regbank in 'n poging om onafhanklike dienste te lewer wat minder onderhewig is aan groot korrupsie as gevolg van hul onafhanklikheid van mekaar.<ref name="projects.iq.harvard.edu-altlassen" />
===Sistemiese korrupsie===
'''Sistemiese korrupsie''' (of endemiese korrupsie)<ref name="u4no" /> is korrupsie wat hoofsaaklik te wyte is aan die swakpunte van 'n organisasie of proses. Dit kan gekontrasteer word met individuele amptenare of agente wat korrup in die stelsel optree.
Faktore wat sistemiese korrupsie aanmoedig, sluit in konflik van belange, diskresionêre magte; monopolistiese magte; gebrek aan deursigtigheid; lae salarisse; en 'n kultuur van straffeloosheid.<ref name="978-1-931003-11-7" /> Spesifieke dade van korrupsie sluit in "omkopery, afpersing en verduistering" in 'n stelsel waar "korrupsie die reël word, eerder as die uitsondering."<ref name="978-0-7546-7682-9" /> Geleerdes onderskei tussen gesentraliseerde en gedesentraliseerde sistemiese korrupsie, afhangende van watter vlak van staats- of owerheidskorrupsie plaasvind; In lande soos die post-Sowjet-state vind beide tipes plaas.<ref name="978-0-8157-0329-7" />
== Verwysings ==
Line 12 ⟶ 26:
<ref name="Elliott">{{Cite journal|last=Elliott|first=Kimberly Ann|date=1950|title=Corruption as an international policy problem: overview and recommendations|url=https://piie.com/publications/chapters_preview/12/10ie2334.pdf|journal=Washington, DC: Institute for International Economics|volume=|pages=}}</ref>
<ref name="justia-22397">{{cite web|title=Mishler v. State Bd. of Med. Examiners|url=https://law.justia.com/cases/nevada/supreme-court/1993/22397-1.html|website=Justia Law|language=en}}</ref>
<ref name="supremecourt-13-534_19m2">{{cite web|url=https://www.supremecourt.gov/opinions/14pdf/13-534_19m2.pdf|title=Report|website=supremecourt.org}}</ref>
<ref name="unodc-2016-002-1">{{Cite web|url=https://www.unodc.org/documents/NGO/Grand_Corruption_definition_with_explanation_19_August_2016_002_1.pdf|title=Material on Grand corruption|last=|first=|date=|website=United Nations Office on Drugs and Crime|access-date=}}</ref>
<ref name="projects.iq.harvard.edu-altlassen">{{Cite web|url=https://www.projects.iq.harvard.edu/gov2126/files/altlassen.pdf|title=Political And Judicial Checks On Corruption: Evidence From American State Governments|last=Alt|first=James|date=|website=Projects at Harvard|archive-url=https://web.archive.org/web/20151203043655/http://projects.iq.harvard.edu/gov2126/files/altlassen.pdf|archive-date=2015-12-03|dead-url=yes|access-date=}}</ref>
<ref name="u4no">{{cite web|url=http://www.u4.no/glossary/|title=Glossary|publisher=U4 Anti-Corruption Resource Centre|accessdate=26 June 2011}}</ref>
<ref name="978-1-931003-11-7">{{Cite book |title=Diagnosis corruption| pages=135–136 |author=Lorena Alcazar, Raul Andrade |year=2001 |isbn=978-1-931003-11-7 |postscript=<!-- Bot inserted parameter. Either remove it; or change its value to "." for the cite to end in a ".", as necessary. -->{{inconsistent citations}}}}</ref>
<ref name="978-0-7546-7682-9">{{cite book|last=Znoj|first=Heinzpeter|editor=Monique Nuijten, Gerhard Anders|title=Corruption and the secret of law: a legal anthropological perspective|chapter-url=https://books.google.com/books?id=P52bOZFExesC&pg=PA53|year=2009|publisher=Ashgate|isbn=978-0-7546-7682-9|pages=53–54|chapter=Deep Corruption in Indonesia: Discourses, Practices, Histories}}</ref>
<ref name="978-0-8157-0329-7">{{cite book|last=Legvold|first=Robert|editor=Robert I. Rotberg|title=Corruption, global security, and world orde|chapter-url=https://books.google.com/books?id=8rRCB7qYuwMC&pg=PA197|year=2009|publisher=Brookings Institution|isbn=978-0-8157-0329-7|page=197|chapter=Corruption, the Criminalized State, and Post-Soviet Transitions}}</ref>
}}
{{Normdata}}
[[Kategorie:Korrupsie| ]]
| |||