Stoomskip: Verskil tussen weergawes

·*        Die Brit Jonathan Hulls het in 1736 ’n patent uitgeneem vir ’n stoommasjien wat ’n skip sou kon aandryf.

·*        Nog ’n Brit, die instrumentmaker James Watt van Glasgow (in samewerking met Matthew Boulton), het die eerste doeltreffende stoomenjin vir seevaart in die 1760’s ontwerp.

·*        ’n Fransman, C. Périer, bou die eerste stoomboot in 1775.

·*        Nog ’n Fransman en een van Périer se tydgenote, die markies Claude Jouffroy d’Abbans, bou ’n stoomboot met ’n skeprat, die ''SS Pyroscaphe'', in 1783. Die boot het daarin geslaag om sowat 15 minute teen die sterk stroom van die Saône-rivier te vaar.

·*        Die Amerikaner John Fitch tree tot die stryd toe deur die eerste stoomboot in 1786 in Amerika te bou. Fitch het dit in 1790 verbeter deur sy groter stoomboot ''SS'' ''Experiment'' op die Delaware-rivier te laat vaar.

·*        Die Skot William Symington bou in 1802 die ''SS Charlotte Dundas'', ’n stoomboot toegerus met ’n skepwiel, twee roers, ’n stoomketel en –enjin.

·*        Robert Fulton, nóg ’n Amerikaner, stel sy eerste stoomboot in Parys bekend en volg dit daarna in 1807 met Amerika se eerste stoomboot, wat 240 kilometer in die Hudsonrivier (van New York na Albany) in ’n opspraakwekkende 32 ure afgelê het. Hiermee is die stoom-era volwaardig ingelui.

·*        Die Amerikaner John Stevens kom ’n jaar later (1808) vorendag met die heel eerste stoomskip vir die see ontwerp, die ''SS Phoenix''. Dié skip het hoofsaaklik tussen Philadelphia en Trenton gevaar.

·*        Fulton ontwerp die ''New Orleans'', die eerste stoomboot wat gereeld in die Mississippi gevaar het, in 1811.

·*        In dieselfde dekade, in 1816, ontwerp Samuel Owen die eerste skip met ’n skroef: die ''SS Stockholmhäxan''.

·*        Slegs drie jaar later, in 1819, begin ’n Amerikaanse stoomskip, die ''Savannah'', oor die Atlantiese Oseaan na Ierland vaar met ’n stoomenjin in kombinasie met seile. Die stoomenjin is egter vir ’n kort afstand beproef.

·*        Engeland sluit ook weer in 1822 by die stroom stoomskip-ontwerpers aan met sy ''SS Aaron Manby'', wat die eerste stoomskip met ’n ysterromp was''.''

·*        Die ''Carascao'' word die eerste stoomskip wat die Atlantiese Oseaan met slegs stoomkrag oorsteek, maar die eer word eerder gegee aan die Kanadese ''Royal William'', wat dit in Augustus 1833 die eerste keer reggekry het en daarna gereeld vermag het.

·*        Die ''Great Britain'' is die eerste '''skroefstoomskip''' wat gereeld tussen Liverpool en New York vaar (1845) en dié skip van Sam Cunard word as die eerste werklike lynboot geag. Sedert 1850 was die meeste skepe deur skroewe aangedryf.

·*        Die ''Britannia'' was die eerste stoomskip uit die bekende Cunard-stal (1840) en het ’n stoomaangedrewe skepwiel aan die sykant gehad. Die Britannia het ’n spoed van sowat 10 knope gehaal.

·*        Die ''City of Glasgow''  van 1 600 ton (1850) kon gemiddeld 400 passasiers dra en was ’n groot finansiële sukses vir die eienaars.

·*        Die Amerikaner Edward Knight Collins het in daardie tyd vier van die beste en vinnigste (maar nie so aantreklik nie) houtstoomskepe gebou om die Atlantiese Oseaan gereeld oor te steek, die ''Atlantic'', ''Pacific,'' ''Arctic'' en ''Baltic''. Die ''Arctic'' het in 1854 teen ’n Franse skip (V''esta'') in digte mis gebots en gesink, en die ''Pacific'' het net eenvoudig van die aarde af verdwyn in 1856.

·*        Die ''Alaska'' was die eerste skip wat van Ierland na New York gevaar het in minder as een week. Dié skip het 16,5 knope gehaal.

·*        Die ''Great Eastern'', wat in 1858 te water gelaat is, is as ’n meesterstuk beskou maar het nooit wins gemaak nie vir verskeie eienaars: die skip van 22 500 ton en plek vir byna 3 000 passasiers was byna nooit vol nie. Die grootte is eers in 1904 oorskry.

·*        Die ''City of Rome'' (1881) was die eerste stoomskip met drie skoorstene en een van die heel mooistes van die eeu, maar het nooit aan spoed- en ander verwagtinge voldoen nie.

·*        Die Inman-groep het in 1888 die susterskepe ''City of Paris'' en ''City of New York'' bekend gestel, skepe wat net groter as 10 000 ton was en teen die spoed van 20 knope kon vaar.

·*        Die Franse stoomskip ''La Touraine'' (1891) was die heel eerste stoomskip wat kajuite met eie badkamers aan passasiers gebied het.

·*        Charles Algerton Parsons se klein ''Turbinia'' was in 1897 die eerste wat met stoomturbines toegerus is, wat ’n groot omwenteling in stoomvaart moontlik gemaak het wat doeltreffendheid, spoed, gladheid en energie-ekonomie van seevaart betref.

·*        Die Duitsers se ''Kaiser Wilhelm der Grosse'', een van verskeie vinnige Duitse skepe, het in 1897 die eerste stoomskip geword met vier skoorstene. Dié “superskip”, soos dit beskryf is, het die vinnigste skip tussen Europa en Amerika geword deur ’n spoed van 22,3 knope (sowat 41 kpu) te handhaaf.   

·*        Die ''St Paul'' was die heel eerste skip wat draadloos van die see na die land gekommunikeer het (1898). Die Duitse lynskip ''Kaiser Wilhelm der Grosse'' was wel in Februarie 1900 die eerste skip wat so ’n radiolose Marconi-stelsel geïnstalleer het.

·*        Die ''Oceanic,'' wat as ’n varende vyfsterhotel beskryf is, het in 1899 die langste skip tot aan die einde van die 19de eeu geword.

·*        Coleman, Terry. ''The Liners''. Allen Lane (Penguin Books). 1976. ISBN 0 7139 1011

·*        ParryWall, J.HRobert. ''RomanceOcean of the SeaLiners''. TheCollins. National Geographic Society.19811978. <nowiki>ISBN 0-87044-346-1 00 211610 3</nowiki>.