Alan Paton: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Inligting bygewerk |
|||
Lyn 32:
Paton is op [[11 Januarie]] [[1903]] in [[Pietermaritzburg]] gebore en studeer aan die plaaslike kollege asook aan die [[Universiteit van KwaZulu-Natal|Universiteit van Natal]]. Hy het begin belangstel in maatskaplike werk en word aangestel as hoof van die [[Diepkloof]]-verbeteringskool naby [[Johannesburg]] in [[1935]], waar hy merkwaardige resultate in die hervorming van jeugmisdadigers behaal.
Die tema van rasseskeiding staan sentraal in die meeste van sy werke en hy het die CNA-prys vir letterkunde 2 keer ontvang. Hy was die oudste kind van James Paton, 'n snelskrifskrywer by die [[Hooggeregshof van Suid-Afrika|Hooggeregshof]], en Eunice Warder James, 'n onderwyseres. Hy het sy hoërskoolopleiding aan die Maritzburg College ontvang en is daarna na die Natal University College, waar hy in die wiskunde en wetenskap gestudeer het met die oog op 'n loopbaan in die onderwys.
In 1928 is hy met Dorrie Lusted getroud en 2 seuns is uit die huwelik gebore. Gedurende die tyd het Paton betrokke geraak by 'n Britse godsdienstige beweging, Toc H, wat hom beywer het vir 'n versoening tussen botsende bevolkingsgroepe.
Hoewel Paton 'n groot kampvegter vir die Afrikaners was, Afrikaans leer praat het en aan die eeufeesvierings ter herdenking van die Groot Trek in 1938 deelgeneem het, het die sege van die [[Nasionale Party|Nasionale party]] in 1948, en veral die party se beleid van apartheid, hom ontstel. Hy het hom sterk teen hierdie partybeleid verset en was in 1953 die medestigter van die [[Liberale Party]], wat in 1968 ontbind is.
Hy het ook lank as voorsitter van die party opgetree. In die tyd het hy 'n rubriek in die tydskrif ''Contact'' behartig. Hierdie bydraes en sommige van sy politieke toesprake is in 1968 gebundel en onder die titel ''The long view'' gepubliseer. Hy het onder meer ook in die VSA lesings oor die toestande in Suid-Afrika gegee. ʼn Tyd lank was hy ook ere-ondervoorsitter van die studente-organisasie Nusas. Eredoktorsgrade is deur verskeie universiteite (Rhodes, Natal, Witwatersrand, Yale en die Kenyon-kollege in die VSA) aan hom toegeken.
Die roman wat hom wêreldberoemd gemaak het, ''[[Cry, the Beloved Country]]'', verskyn in [[1948]], toevallig ook die jaar wat die [[Nasionale Party]] die bewind oorneem en met die beleid van [[apartheid]] begin. Die roman het wêreldwye aandag op die lot van swart Suid-Afrikaners gevestig. Dit word gevolg deur talle ander werke, onder meer "Too Late the Phalanrope", "Hofmeyr" oor die eertydse adjunk- eerste minister en 'n outobiografie in twee dele.
Line 73 ⟶ 81:
== Bronne ==
* Wêreldspektrum, 1982, ISBN 090840963X, volume 22, bl. 115
* Mostert, J.P.C., ''Politieke Partye in Suid-Afrika'', Instituut vir Eietydse Geskiedenis, U.O.V.S., Bloemfontein, 1986.
* Saunders, Christopher C. (raadgewende red.), ''An Illustrated Dictionary of South African History'', Ibis Books and Editorial Services cc, Sandton, 1994.
| |||