Werkwoord: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary Etikette: Selfoonbydrae Wysiging op selfoonwerf |
vandalism |
||
Lyn 1:
'''Werkwoorde''' word in die grammatika onderken as 'n [[woordsoort|klas van woorde]] wat die handeling (aksie) van 'n sin beskryf. Die werkwoord is die belangrikste woord in 'n sin en is daarom maklik om uit te ken. Tipiese werkwoorde is: eet, loop, praat, spring en ry. As voorbeeld, gegewe die sin: "Ek '''opdateer''' wikipedia.", is "opdateer" die werkwoord.
== Tipes werkwoorde ==
=== Selfstandige werkwoord ===
'n Selfstandige werkwoorde kan alleen (of selfstandig) in 'n sin staan. Voorbeelde:
* Hy '''opdateer''' die wiki.
* Sy '''bestuur''' haar motorfiets.
* Die man '''kap''' hout.
=== Hulpwerkwoorde ===
Hulpwerkwoorde help die selfstandige werkwoord. Voorbeelde:
* Die vrou '''het''' die wiki ''opgedateer''. (dui verlede tyd aan)
* Die man '''sal''' môre die hout ''kap''. (dui toekomende tyd aan)
Dié werkwoorde behoort tot die ''bedrywende vorm''. Die onderwerp ("die vrou", "die man") is besig om iets te ''doen''
Talle van werkwoorde (die ''oorganklike'' werkwoorde) het ook 'n ''lydende vorm'' wat met ander hulpwerkwoorde gevorm word:
* Die koei '''word''' deur die man ''gemelk''. (dui teenwoordige tyd van die lydende vorm aan)
* Die koei '''is''' deur die man ''gemelk''. (dui verlede tyd van die lydende vorm aan)
* Die koei '''sal''' deur die man ''gemelk word'' (dui toekomende tyd van die lydende vorm aan).
Merk op dat die onderwerp ("die koei") nie besig is om iets te doen nie. Dis "die man" wat melk. In bedrywende vorm kan ons sê:
* Die man melk die koei
Hier is "die koei" die lydende voorwerp.
=== Koppelwerkwoorde ===
Koppelwerkwoorde word gebruik waar daar koppeling van die werkwoord nodig is. Voorbeelde:
* Die vrou '''is''' haastig. (koppeling tussen "Die vrou" (selfstandige naamwoord) en "haastig" (byvoeglike naamwoord)).
=== Die infinitief ===
Line 30 ⟶ 63:
Werkwoorde op -eer kan met of sonder '''ge-''' gebruik word
:te probeer -- ek het '''(ge)probeer'''.
==== Samegesteld ====
| |||