Hefaistos: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k Burgert Behr het bladsy Hephaistos na Hefaistos geskuif
Name
Lyn 1:
{{Inligtingskas2
|naam = HephaistosHefaistos
|kleur = #FFCC99
|titel = ''Griekse Olimpiese god''
|beeld = Vulcan Coustou Louvre MR1814.jpg
|beeld_wydte = 180px
|beeld_onderskrif = HephaistosHefaistos, deur Guillaume Coustou die Jongere (in die [[Louvre]]).
|beeld2 =
|beeld2_wydte =
|beeld2_onderskrif =
|opskrif1 = Naam
|1 = HephaistosHefaistos
|opskrif2 = God van
|2 = Tegnologie, grofsmede, vakmanne, ambagsmanne en vulkane
Lyn 18:
|4 = Hamer, aambeeld en tang
|opskrif5 = Vrou
|5 = [[Afrodite]] of die [[Grasieë|Grasie]] [[AglaeaAglaia]]
|opskrif6 = Ouers
|6 = [[Hera]] (alleen, of Hera en [[Zeus]])
Lyn 31:
}}
 
'''HephaistosHefaistos''' of '''HefaistosHephaistos''' ([[Grieks]]: Ἥφαιστος) was in die [[Griekse mitologie]] die god van tegnologie, [[grofsmid|grofsmede]], ambagsmanne, metale, beeldhoukuns, vuur en vulkane. Hy is een van die twaalf [[Olimpiese gode]] wat op die berg [[Olimpus]] gewoon het. Sy eweknie in die [[Romeinse mitologie]] is '''Vulcanus'''.
 
Nes ander mitiese grofsmede, maar anders as die meeste ander gode, was HephaistosHefaistos kreupel en dit het hom ’n groteske voorkoms gegee in Griekse oë. Hy was die grofsmid van die gode en is in die nywerheidsgebiede van [[Griekeland]], veral in [[Athene]], aanbid. Die middelpunt van sy kultus was op die eiland [[Lemnos]].<ref>Walter Burkert, ''Greek Religion'' 1985: III.2.ii</ref> Sy moeder was [[Hera]].
HephaistosHefaistos se simbole was die hamer, aambeeld en tang, hoewel hy soms met ’n byl in die hand uitgebeeld word.
 
== Vakmanskap ==
HephaistosHefaistos het die meeste van die gode se manjifieke toerusting gemaak, veral fyn metaaltoerusting wat spesiale kragte gehad het: [[Hermes]] se helm en sandale met vlerke, die [[AegisAigis]] se borsplate, [[Afrodite]] se gordel, [[Achilles]] se wapenrusting, [[Helios]] se strydwa en [[Eros (mitologie)|Eros]] se pyle en boog. HephaistosHefaistos se assistente was die [[Chtoniese gode|chtoniese]] [[Sikloop|siklope]]. Hy het ook outomate van metaal gebou om vir hom te werk.
 
In een weergawe van die mite het PrometheusPrometeus die vuur wat hy aan die mens gegee het, uit HephaistosHefaistos se oond gesteel. HephaistosHefaistos het ook die geskenk gemaak wat die gode aan die mens gegee het, die vrou [[Pandora (mitologie)|Pandora]] en haar erdekruik. Hy het ook al die trone in die paleis van [[Olimpus]] gemaak.<ref>{{cite book|last=Graves|first=Robert|title=Greek Gods and Heroes|publisher=Dell Laurel-Leaf|location=VSA|date=1960|pages=150|chapter=The Palace of Olympus}}</ref>
 
== Die kreupel grofsmid ==
HephaistosHefaistos word kreupel uitgebeeld, met misvormde voete wat soms agtertoe wys. Sy seun die [[Argonout]] Palaimonius was ook kreupel.<ref>Apollonius van Rhodos, ''Argonautica'' i.204.</ref> Ander "seuns van Hephaestus"Hefaistos was die [[Kabeiroi]] op die eiland [[Samothrake]]; hulle is met die krap (''karkinos'') verbind deur die leksograaf [[Hesychius]], en met die byvoeglike naamwoord ''karkinopous'' ("met voete soos ’n krap"), wat dui op kreupelheid. Detienne en Vernant<ref>Marcel Detienne en Jean-Pierre Vernant, ''Cunning Intelligence in Greek Culture and Society'', vert. Janet Lloyd (Atlantic Highlands NJ: Humanities Press), 1978:269-72, aangehaal deur Morris Silver in ''Taking Ancient Mythology Economically'' 1992:35 note 5.</ref> het ook gemeen die Kabeiroi was kreupel.
 
HephaistosHefaistos se Romeinse eweknie, [[Vulcanus (mitologie)|Vulcanus]], was ook kreupel. In sommige mites het HephaistosHefaistos vir homself ’n "stoel met wiele" gebou om beter oor die weg te kon kom.<ref>Jay Dolmage, ''Breathe Upon Us an Even Flame: Hephaestus, History, and the Body of Rhetoric'', ''Rhetoric Review'' Vol. 25, No. 2 (2006), 119-140. 120.</ref>
 
== Van Olimpus verban ==
HephaistosHefaistos is die enigste Olimpiese god wat van die berg Olimpus verban is en daarna teruggekeer het. Daar is twee weergawes daaroor, wat ook verduidelik hoekom hy dalk kreupel was.
 
In een weergawe was Hera so ontsteld dat sy so ’n groteske kind gebaar het dat sy hom van Olimpus afgegooi het. Hy het nege dae en nege nagte geval en in die see geland. Hy is grootgemaak deur die [[Okeanied]]e [[Tetis]] (moeder van Achilles) en [[EurynomeEurunome]].
 
Toe hy ’n volwasse man was, het hy besluit om wraak op sy ma te neem en het hy vir haar ’n goue troon present gegee. Toe sy egter daarop gaan sit, kon sy nie weer opstaan nie. Eindelik is Hephiastos oorreed om na Olimpus terug te keer om haar te bevry.
 
In die ander weergawe het Zeus hom van Olimpus afgegooi omdat hy Hera vrygelaat het nadat Zeus haar ná ’n argument aan ’n goue ketting tussen hemel en aarde laat hang het. HephaistosHefaistos het die hele dag lank geval voordat hy op die eiland Lemnos geland het. Hy is deur die plaaslike volk, die Sintiërs, verpleeg tot hy weer gesond was en hier het hy ’n meesterlike vakman geword.
 
Albei dié weergawes kom voor in [[Homeros]] se ''[[Ilias]]''.
 
== HephaistosHefaistos en Afrodite ==
Omdat HephaistosHefaistos die standvastigste van die gode was, het Zeus vir hom Afrodite as vrou gegee om konflik oor haar onder die ander gode te voorkom.
 
Afrodite, wat nie baie in haar skik was met haar onooglike man nie, het ’n affair met [[Ares]], die god van oorlog, begin. Eindelik het HephaistosHefaistos by [[Helios]], die alsiende Son, van haar ontrouheid gehoor en ’n lokval vir hulle gestel. Terwyl die twee in die bed gelê het, het HephaistosHefaistos hulle in ’n onbreekbare ketting vasgevang wat so fyn was dat dit onsigbaar was. Hy het hulle na Olimpus gesleep om hulle voor die ander gode te verneder. Die gode het egter vir die naakte minnaars gelag en [[Poseidon]] het HephaistosHefaistos oorreed om hulle vry te laat in ruil daarvoor dat Ares ’n boete betaal.
 
In die ''Ilias'' is HephaistosHefaistos se vrou [[AglaeaAglaia]] ("Skoonheid"), die jongste van die [[Grasieë]].
 
== Vroeë weergawes ==
[[Lêer:Rubens - Vulcano forjando los rayos de Júpiter.jpg|regs|150px|duimnael|Vulcanus, Romeinse eweknie van HephaistosHefaistos, deur [[Peter Paul Rubens]].]]
HephaistosHefaistos is aanvanklik deur die Grieke kolonialiste in Suid-Italië verbind met die vulkaangode [[Adranus]] van die [[berg Etna]] en die god Vulcanus van die [[Lipari]]-eilande.
 
In ’n Atheense mite word vertel dat Atena nie met HephaistosHefaistos wou trou nie weens sy onaantreklike voorkoms en omdat hy kreupel was. Toe hy kwaad word en haar hardhandig behandel, het sy uit sy bed verdwyn. Sy semen het op die aarde beland en [[Gaia (mitologie)|Gaia]] swanger gemaak wat daarna die lewe aan [[Erichtonius van AthensAthene]] geskenk het. Die surrogaatma het die kind vir Atena gegee om groot te maak onder die wakende oog van ’n adder.
 
Op die eiland Lemnos was sy vrou die [[nimf|seenimf]] [[CabeiroKabeiro]], by wie hy twee metaalwerk-godemetaalwerkgode gehad het met die naam die [[CabeiriKabeiri]]. In [[Sisilië]] was sy vrou die nimf [[AetnaAitna (nimf)|AetnaAitna]] en sy seuns twee gode van Sisiliese [[geisers]] met die naam die [[PaliciPaliki]].
 
Die [[planetoïed]] 2212 HephaistosHefaistos wat in 1978 deur die [[Sowjetunie|Sowjet]]-sterrekundige Ljoedmila Tsjernich ontdek is, is na hom genoem.<ref>{{cite book | last = Schmadel | first = Lutz D. | coauthors = | title = Dictionary of Minor Planet Names | pages = 180 | edition = 5th | year = 2003 | publisher = Springer Verlag | location = New York | url =http://books.google.com/books?q=2212+Hephaistos+SB+1978+5849 | isbn = 3-540-00238-3}}</ref>
 
== Verwysings ==
Lyn 80:
== Eksterne skakels ==
* [http://www.theoi.com/Olympios/Hephaistos.html Theoi Project, Hephaestus] – Hephaistos in klassieke letterkunde
* [http://web.archive.org/20020804020813/homepage.mac.com/cparada/GML/Hephaestus.html Greek Mythology Link, Hephaestus] – Opsomming van die mites oor HephaistosHefaistos
 
{{Griekse mitologie}}