Pyrrho van Elis: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
→‎Filosofie: Bygewerk
Sobaka (besprekings | bydraes)
Bygewerk
Lyn 2:
 
== Lewe ==
Pyrrho van Elis het na bewering vanaf 365-360 vC geleef tot 275-270 vC. Pyrrho was van Elis, aan die [[Ioniese See]]. [[Diogenes Laërtius]], met verwysing na Apollodorus van Athene, sê dat Pyrrho aanvanklik 'n [[skilder]] was en dat die werke deur hom in die gimnasium by Elis uitgestal is. Later word hy deur die werke van [[Demokritus]] na die filosofie oorgelok, en volgens Diogenes Laërtius het hy kennis gemaak met die dialoog van Megarian deur Bryson, leerling van Stilpo. Pyrrho, saam met Anaxarchus, het saam met [[Alexander die Grote]] gereis op sy verkenning van die Ooste, "sodat hy selfs so ver gegaan het as die GymnosophistsGymnosophiste in [[Indië]] en die Magi" in [[Persië]]. Hierdie blootstelling aan die Oosterse filosofie het hom geinspireer om 'n nuwe filosofie te skep en 'n lewe van eensaamheid aan te neem. Toe hy terugkeer na Elis, het hy in swak omstandighede gewoon, maar deur die inwooners hoog aangeskryf. Hulle het hom as 'n hoëpriester aangestel en ook die Atheners het aan hom die regte van [[burgerskap]] toegeken.
 
== Bronne oor Pyrrho ==
Lyn 21:
 
Pyrrhoniste beskou hul filosofie as 'n lewenswyse, en beskou Pyrrho as 'n model vir hierdie lewenswyse. Hul hoofdoel is om ''ataraxia'' te bereik deur 'n toestand van ''epoche'' (opskorting van oordeel) oor oortuigings te verkry. Een metode wat Pyrrhonists gebruik om die oordeel op te skort, is om aan beide kante van die betwiste saak argumente te versamel, om die argumente so te versamel dat die argumente die kenmerke van ''isostheneia'' (gelyke krag) het. Dit lei die Pyrrhoniste tot die gevolgtrekking dat daar 'n onoplosbare meningsverskil oor die onderwerp is en daarom is die gepaste reaksie om die oordeel op te skort. Uiteindelik ontwikkel die Pyrrhonist ''epoché'' as 'n gereelde reaksie op alle geskilpunte wat tot ''ataraxia'' lei.
 
== Antieke Indiese invloede op Pyrrho ==
Diogenes Laërtius se biografie van Pyrrho berig dat Pyrrho saam met Alexander die Grote se leër na Indië gereis het en sy filosofie gegrond het op wat hy daar geleer het:
 
"... hy het selfs so ver gegaan as die Gymnosophiste, in Indië en die Magi. As gevolg van watter omstandighede lyk dit of hy 'n edellyn in die filosofie gevolg het, om die doktrine van onbegryplikheid, en die noodsaaklikheid van die opskorting van 'n mens se oordeel in te voer."
 
Die bronne en die omvang van die Indiese invloede op Pyrrho se filosofie word egter betwis. Sommige elemente van filosofiese skeptisisme was reeds teenwoordig in die Griekse filosofie, veral in die Demokritus tradisie waarin Pyrrho bestudeer het voordat hy Indië besoek het. Richard Bett verwerp enige substantiewe Indiese invloede op Pyrrho en beweer dat, op grond van die getuienis van Onesicritus, hoe moeilik dit was om met die Gymnosophiste te praat, aangesien dit drie vertalers vereis het van wie niemand enige filosofie verstaan het nie. Volgens hom is dit dus hoogs onwaarskynlik dat Pyrrho substantief beïnvloed kon word deur enige van die Indiese filosowe.
 
Volgens Christopher I. Beckwith se analise van die "Aristokles-gedeelte", ''adiaphora, astathmēta'' en ''anepikrita'' is dit opvallend soortgelyk aan die [[Boeddhisme|Boeddhistiese]] drie punte van bestaan, wat aandui dat Pyrrho se leer gebaseer is op Boeddhisme. Beckwith betwis Bett se argument oor die vertalers, soos die ander verslae van die gebruik van vertalers in Indië, wat Alexander die Grote en Nearchus insluit, sê dat hulle net een tolk benodig, en Onesicritus is deur ander skrywers in die oudheid gekritiseer om te oordryf. Beckwith beweer ook dat die 18 maande wat Pyrrho in Indië bestee het lank genoeg was om 'n vreemde taal te leer, en dat die sleutel innoverende beginsels van Pyrrho se skeptisisme in die Indiese filosofie gevind is en nie in Griekeland nie.
 
Daar is veronderstel dat die Gymnosophiste Jains of Ajnanins was en dat hulle waarskynlik 'n invloed op Pyrrho gehad het.
 
== Invloed ==
Pyrrhonism het in die laat [[vyftiende eeu]] weer prominensie behaal. Die publikasie van die werke van Sextus Empiricus het 'n belangrike rol gespeel in die [[Renaissance]] en [[Hervorming]] denke. Filosowe van die tyd het sy werke gebruik om hul argumente te beredder oor hoe om die [[godsdiens]]tige probleme van hul dag te hanteer.
Belangrike filosowe soos [[Michel de Montaigne]], [[Marin Mersenne]] en Pierre Gassendi het later op die model van Pyrrhonisme, wat in die werke van Sextus Empiricus geskets is, vir hul eie argumente gebruik. Hierdie herlewing van die Pyrrhonisme is die begin van die moderne filosofie genoem. Pyrrhonism het ook die ontwikkeling van historiografie beïnvloed. Historiese Pyrrhonisme het gedurende die vroeë moderne tydperk ontstaan en het 'n belangrike rol gespeel in die vorming van moderne historiografie. Historiese Pyrrhonisme bevraagteken die moontlikheid van enige absolute kennis uit die verlede en transformeer later historici se seleksie van en standaard vir betroubare bronne.
 
== Verwysings ==