Pynstiller: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Lyn 5:
Dit is dikwels ook koorswerend en [[Anti-inflammatoriese middel|anti-inflammatories]]. Die werking van hierdie middels kan dikwels skade aan die maag, niere en bloed veroorsaak. [[Pyniging|Pyn]] kan veroorsaak word deur weefselbeskadiging, waardeur die gevoelsenuwee direk geprikkel word, of deur die inwerking van bepaalde stowwe soos [[histamiene]] en prostaglandiene op die gevoelsenuwee. Die pynprikkel word langs senuweebane na die brein gelei en bewuswording van pynervaring vind plaas.
 
Die belewing van pyn is subjektief en kan deur emosionele faktore soos angs en vorige ervaring van pyn versterk word. Pyn kan op verskeie maniere bestry word, byvoorbeeld deur blokkering van die gevoelsenuwee (plaaslike verdowing); [[Bewusteloos|bewusteloosheidbewusteloos]]heid (algehele verdowing); uitskakeling van die pynprikkel; deur die gewaarwording van pyn in die brein te onderdruk en deur gerusstelling of kalmering.
 
== Narkotiese analgetika ==
Lyn 25:
Die bekendste middel is [[asetielsalisiefsuur]] - meer algemeen bekend as aspirien. Voor die ontstaan van hierdie [[analgetikum]] is daar veral gebruik gemaak van ʼn aftreksel wat van die bas van die wilgerboom afkomstig was. Dit het later geblyk dat hierdie aftreksel ʼn hoë inhoud salisielsuur bevat, maar weens die skadelike werking van suiwer [[salisielsuur]] op die maagwand is dit deur asetielsalisielsuur vervang. Naas die pynstillende werking het asetielsalisielsuur ook 'n koorswerende en anti-inflammatoriese werking.
 
'n Nadelige uitwerking van die middel is die remmende invloed wat dit op die klompvorming van [[Bloedplaatjie|bloedplaatjiesbloedplaatjie]]s het. Dit vertraag die bloedstollingsproses en kan tot geringe bloeding aanleiding gee. By langdurige gebruik kan bloedverlies via ontlasting plaasvind en maag- bloeding kan intree, aangesien die maagslymvliese deur langdurige gebruik van die middel beskadig word. Wanneer hoe dosisse gereeld oor 'n lang tydperk gebruik word, kan dit ook [[doofheid]] (salisieldoofheid) tot gevolg hê.
 
Fenasetien en parasetamol se pynstillende werking kan met die van asetielsalisielsuur vergelyk word. Hierdie middels het nie ʼn anti-inflammatoriese werking nie, maar kan doeltreffend aangewend word as 'n [[antipiretikum]] (koorswerende middel). In kombinasie met ander pynstillers kan die langdurige gebruik van fenasetien ʼn skadelike uitwerking op die [[Nier|nierenier]]e hê. Hoë doserings van fenasetien kan 'n bloedsiekte, methemo-globinemie, veroorsaak. Die afbraak van rooi bloedselle deur fenasetien kan tot 'n toestand van hemolitiese [[anemie]] (bloedarmoede) aanleiding gee. Fenasetien word waarskynlik na toediening deur die liggaam omgesit in [[parasetamol]].
 
Die direkte toediening van parasetamol veroorsaak nie methemo-globinemie nie. Aangesien asetielsalisielsuur (aspirien), [[fenasetien]] en [[parasetamol]] vryelik, sonder 'n doktersvoorskrif, beskikbaar is, kan misbruik daarvan maklik plaasvind. Pynstillers van die pirasoloon-groep soos amidopirien, fenielbutasoon en oksifenbutasoon het 'n koorswerende, anti-inflammatoriese en sterk pynstillende effek. Hierdie middels. word veral gebruik vir die behandeling van rumatiese pyne wanneer asetielsalisielsuurmiddels ([[aspirien]]) nie meer doeltreffend werk nie.