Osmose: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Beeld bygevoeg
Lyn 52:
Die [[beenvisse]] (klas ''Osteichthyes'') is 'n uitsondering, want hul bloedsoutkonsentrasie is laer as die van die see en hulle verloor gevolglik voortdurend water. Om algehele uitdroging te voorkom, moet die visse baie seewater drink; spesiale soutkliere aan die basis van die kieue verwyder die sout uit die drinkwater en skei die sout weer in die see af. Diere wat in varswater leef, sal voortdurend water opneem omdat hulle bloed meer sout as die omringende water bevat.
 
Eensellige diere soos die amoebas (genus [[Amoeba]]), die [[pantoffeldiertjies]] (genus ''Paramecium'') en die genus [[Vorticella]] oorkom die probleem deur kloppende vakuole te gebruik om die oortollige water uit die selle te pomp. By hoër diere word dit deur uitskeidingsorgane gedoen. [[Organisme|Organismes]]s wat hulle inwendige soutkonsentrasie konstant kan hou, is [[homoiosmoties]], terwyl die met soutkonsentrasies wat saam met die omgewing wissel, [[poikilosmoties]] is. 'n Verdere onderskeid kan gemaak word wat soutwaterlewende diere betref, aangesien seelewende diere (stenohaliene diere) nie baie aanpasbaar hoef te wees vir soutkonsentrasiewisselings nie omdat die see in hierdie opsig taamlik stabiel is.
 
Die soutkonsentrasie in riviermonde en by kusgebiede kan baie veranderlik wees, sodat hierdie diere ([[eurihaliene]] diere) 'n groot aanpassingsvermoë moet hê. Diere soos salms, wat in varswater kuit skiet maar hulle voedsel in die see verkry ([[Andromedides|anadrome]] diere), en ander soos die paling met 'n teenoorgestelde lewenswyse ([[katadrome]] diere), moet 'n nog groter aanpassingsvermoë hê. Veral [[Soogdier|soogdieresoogdier]]e en die mens het 'n aantal osmoseptors (selle wat gevoelig is vir bloed se osmotiese waarde) in die hipotalamus.
 
As die bloed se osmotiese waarde styg, neem die selle dit waar en die [[hipotalamus]] stimuleer die produksie van [[antidiuretiese]] [[hormoon]]. Die [[hormoon]] veroorsaak dat die [[Nier|nierenier]]e minder vog uitskei en dorsgewaarwording ontstaan, wat 'n prikkel is vir groter wateropname en 'n gevolglike verlaging van die [[bloed]] se soutkonsentrasie.
 
== Bronnelys ==