Anton Bruckner: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Lyn 24:
[[File:Bruckner arrives in heaven.jpg|thumb|"Anton Bruckner arriveer in die Hemel". Bruckner word gegroet deur (van links na regs): [[Franz Liszt|Liszt]], [[Richard Wagner|Wagner]], [[Franz Schubert|Schubert]], [[Robert Schumann|Schumann]], [[Carl Maria von Weber|Weber]], [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]], [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]], [[Christoph Willibald Gluck|Gluck]], [[Joseph Haydn|Haydn]], [[Georg Friedrich Händel]], [[Johann Sebastian Bach|Bach]]. (Silhouettekening deur [[Otto Böhler (artist)|Otto Böhler]])]]
Because of the many revisions Bruckner made to his symphonic scores, there has always existed the problem of which version is best in performance. As a general rule, however, the first version is usually preferable. The second half of the 20th century saw a huge expansion in the public's appreciation of Bruckner, whose music repays a patient approach on the part of the listener.<ref>"Bruckner, Anton." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2012.</ref>
== De belangrijkste werken van Bruckner ==
=== Symfonieën ===
* [[Symfonie in f (Bruckner)|Symfonie in f]] ('Studiensymphonie' 1863)
* [[Symfonie nr. 1 (Bruckner)|Symfonie nr. 1]] in c (door Bruckner gekscherend 'keckes Beserl' genoemd, oorspronkelijke Linzer Fassung 1866 [in 1998 door W. Carragan samengesteld], bewerkte Linzer Fassung 1877, Wiener Fassung 1891)
* Symphonie in Bes (Schets eerste deel, 1869)<ref>[http://www.abruckner.com/data/documents/SymB-Translation.pdf Bruckner’s Symphony in B Flat]</ref><ref>C. van Zwol, p. 646</ref>
* [[Symfonie in d mineur (Bruckner)|Symfonie in d]] ('Die Nullte' 1869).<ref>De inmiddels ingeburgerde bijnaam "Nr. 0" is misleidend omdat het werk na de eerste versie van de Eerste symfonie gecomponeerd werd. Bruckner verwierp de symfonie in 1891 door "ungiltig", "nur ein Versuch", "ganz nichtig" und "annulirt" op het manuscript te schrijven, evenals een grote "0" die hij weer doorstreepte.</ref>
* [[Symfonie nr. 2 (Bruckner)|Symfonie nr. 2]] in c (door critici 'Pausensymphonie' genoemd 1872, omwerkingen 1873, 1876, 1877, 1892: twee versies)
* [[Symfonie nr. 3 (Bruckner)|Symfonie nr. 3]] in d ('Wagner-symphonie' 1873, omwerkingen 1874, 1876, 1877, 1889: drie versies)
* [[Symfonie nr. 4 (Bruckner)|Symfonie nr. 4]] in Es ('Romantische' 1874, omwerkingen 1876, 1878 met nieuwe scherzo en "Volkfest" finale, 1880: nieuwe finale, 1888: drie versies)
* [[Symfonie nr. 5 (Bruckner)|Symfonie nr. 5]] in Bes (niet-officieel als 'Fantastische Symphonie' of 'Fugensymphonie' aangeduid 1875-76, omwerking 1878: één versie)
* [[Symfonie nr. 6 (Bruckner)|Symfonie nr. 6]] in A (door Bruckner gekscherend 'Die Keckste' genoemd 1881: één enkele versie)
* [[Symfonie nr. 7 (Bruckner)|Symfonie nr. 7]] in E (1883, omwerking 1885: één versie)
* [[Symfonie nr. 8 (Bruckner)|Symfonie nr. 8]] in c (niet officieel 'Die Apocalyptische' genoemd 1887, omwerking 1888 en 1890: twee versies, een door Robert Haas uitgegeven 'compilatieversie' van beide kan - dit is vooralsnog niet zeker - op Bruckner zelf zijn terug te voeren)
* [[Symfonie nr. 9 (Bruckner)|Symfonie nr. 9]] in d ('Dem Lieben Gott gewidmet', eerste drie delen: 1893, onvoltooide finale: 1896)<ref name=finale>De feitelijk onvoltooid nagelaten [[finale (muziekstuk)|finale]] van de Negende werd in eerste instantie door William Carragan (1984) voltooid, daarna volgden versies van [[Giuseppe Mazucca]] en [[Nicola Samale]] (1987) en een versie van het laatste drietal met [[John A. Phillips]] en [[Benjamin-Gunnar Cohrs]]. Zij baseerden zich op Bruckners eerste compositieschetsen en partituur-schetsen. Dat deed ook [[Gerd Schaller]] (2016), met enigszins andere uitkomsten omdat hij probeerde meer verband te leggen met de voorgaande delen. Uiteraard heeft elk beroep op wat-Bruckner-gecomponeerd-zou-kunnen-hebben indien hij lang genoeg zou hebben geleefd, een [[theorie|speculatief]] karakter. Het is echter niet ondenkbaar dat onbekende pagina's van het compositie[[manuscript (modern)|manuscript]] van de finale, die zich in particulier bezit bevinden, kunnen opduiken. Volgens sommige muziekwetenschappers is het zelfs mogelijk dat het slotstuk van deze symfonie tot en met de laatste noot, als [[partituur]]schets, door Bruckner was uitgeschreven.</ref>
=== Overige orkestwerken ===
* Mars in d (1862)
* Drie korte orkeststukken (1862)
* Ouverture in g (1862-1863)
=== Blaasmuziek ===
* ''Aequale'' nr. 1 & nr. 2 in c voor 3 trombones (1847)
* Militaire mars in Es (1865)
=== Kamermuziek ===
* [[Strijkkwartet]] in c (1862)
* Rondo in c voor strijkkwartet (1862)
* ''Abendklänge'' in Es voor viool en piano (1866)
* [[Strijkkwintet]] in F (1879)
* ''Intermezzo'' in d voor strijkkwintet (1880), moest het aanvankelijk onspeelbaar geachte Scherzo van het kwintet vervangen
=== Kerkmuziek ===
* ''Windhaager Messe'' in C voor alt-solo, alten, 2 hoorns en orgel, 1842
* ''Kronstorfer Messe'' in d voor gemengd koor [[a capella]], 1843–1844 (zonder Gloria, voorziene Credo niet gecomponeerd)
* ''Gründonnerstag Messe'' in F voor gemengd koor a capella, 1844–1845 (Kyrie en Gloria verloren gegaan)
* Requiem in d voor [[gemengd koor]], solisten, kleine orkest-bezetting en orgel (1849)
* Magnificat in Bes voor gemengd koor, solisten, kleine orkest-bezetting en orgel (1852)
* Psalm 114 in G voor gemengd koor en 3 trombones (1852)
* Psalm 22 in Es voor gemengd koor, solisten en piano (c. 1852)
* ''Missa solemnis'' in Bes voor gemengd koor, solisten, orkest en orgel (1854)
* Psalm 146 in A voor gemengd [[dubbelkoor]], solisten en orkest (c. 1856)
* Festkantate ''Preiset den Herrn'' in D voor [[mannenkoor]], [[blaasinstrumenten]] en pauken (1862)
* Psalm 112 in Bes voor gemengd dubbelkoor en orkest (1863)
* Mis nr. 1 in d voor gemengd koor, solisten, orkest en orgel ''[[Ad libitum (muziek)|ad libitum]]'' (1864)
* Mis nr. 2 in e voor gemengd koor en blaasinstrumenten-bezetting, met het oog op open lucht-uitvoering (1866, 1882)
* Mis nr. 3 in f voor gemengd koor, solisten, orkest en orgel ''ad libitum'' (1868)
* Te Deum in C voor gemengd koor, solisten en orkest, en orgel ''ad libitum'' (1883)
* Psalm 150 in C voor gemengd koor, sopraan solist en orkest (1892)
* Ongeveer 40 [[motet]]ten, [[a capella]] of met instrumentale begeleiding
=== Wereldlijke koormuziek ===
* ''Germanenzug'' voor mannenkoor en blaasensemble (1863)
* ''Helgoland'' voor mannenkoor en orkest (1893)
* ± 50 werken voor koor of vocaal ensemble (waaronder kamercantates), [[a capella]] of met instrumenten
=== Overige werken ===
* Pianomuziek
* Orgelmuziek, waarvan enkele met onzeker auteurschap
=== Auteurschap onzeker ===
* ''Symphonisches Präludium'' in c (1876)<ref>[http://www.abruckner.com/Data/articles/articlesEnglish/cohrsprelude/bg_cohrs_bruckner_symphonic_prelude_100817.pdf Symphonisches Präludium – Composed by Anton Bruckner? door B.G. Cohrs]</ref>
==Bykomende Leeswerk==
* Hans-Hubert Schönzeler, Bruckner, hersiene uitgawe (1978)
| |||