Rio Grande: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Inligting bygewerk |
+ Prente & Encyclopædia Britannica |
||
Lyn 1:
: ''Hierdie artikel handel oor die rivier in Noord-Amerika. Vir die gelyknamige deelstate in Brasilië, sien gerus [[Rio Grande do Norte]] en [[Rio Grande do Sul]].''
{{Rivier
| rivier_naam = Rio Grande – Río Bravo del Norte
Lyn 9:
| monding = [[Meksiko]] en [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]]<br />[[Golf van Meksiko]]
| stroomgebied_lande = [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]] en [[Meksiko]]
| lengte = 3 051
| hoogte = 3 658
| monding_hoogte = 0
| afloop = 68
| stroomgebied = 471 900
| kaart_beeld = Riogranderivermap.png
| kaart_byskrif = Kaart van die Rio Grande-bekken in Noord-Amerika.
}}
Die '''Rio Grande''' ([[Spaans]] vir "groot Rivier", soos genoem in die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]]<ref name="Reid">{{en}} Jan Reid: ''Rio Grande'', University of Texas Press (Austin, Texas, 2004), ISBN 0-292-70601-4</ref>), '''Río Bravo del Norte''' [ˈri.o ˈβɾaβo ðel ˈnorte] of net '''Río Bravo''' ("Wilde rivier van die Noorde", soos genoem in [[Meksiko]]<ref name="Reid" />), is 'n groot suidoos-vloeiende [[rivier]] in [[Noord-Amerika]]. Die rivier, met 'n lengte van 3 051
[[Lêer:Rio Grande River south of Albuquerque.jpg|duimnael|links|Die Rio Grande sowat 20 km suid van [[Albuquerque, Nieu-Meksiko|Albuquerque]], [[Nieu-Meksiko]]]]▼
[[Lêer:Rio Bravo El Paso-Juarez.jpg|duimnael|links|Die Rio Grande tussen [[El Paso]], [[Texas]] (links), en [[Ciudad Juárez]], [[Chihuahua (deelstaat)|Chihuahua]] (regs). Vanaf hier vorm die rivier vir sowat 2 000 km die grens tussen Meksiko en die Verenigde State]]▼
[[Lêer:Rio Grande Creede.jpg|duimnael|links|Die boloop van die Rio Grande naby Creede, [[Colorado]]]]
▲[[Lêer:Rio Grande River south of Albuquerque.jpg|duimnael|links|Die Rio Grande sowat 20
[[Lêer:Rio Grande White Rock Overlook Park View 2006 09 05.jpg|duimnael|links|Die Rio Grande naby Overlook Park, White Rock, Nieu-Meksiko]]
▲[[Lêer:Rio Bravo El Paso-Juarez.jpg|duimnael|links|Die Rio Grande tussen [[El Paso]], [[Texas]] (links), en [[Ciudad Juárez]], [[Chihuahua (deelstaat)|Chihuahua]] (regs). Vanaf hier vorm die rivier vir sowat 2 000
[[Lêer:Bridge of the Americas (El Paso–Ciudad Juárez), June 2016.jpg|duimnael|links|Grensbrug tussen El Paso en Ciudad Juárez oor die Rio Grande]]
[[Lêer:Matamoros008.JPG|duimnael|links|Die Rio Grande tussen Matamoros, Tamaulipas (voor), en Brownsville, Texas (agter), wes van die monding in die Golf van Meksiko]]
Die Rio Grande ontspring in die [[Rotsgebergte]] in die [[Deelstate van die Verenigde State van Amerika|Amerikaanse deelstaat]] [[Colorado]] en vloei vir sowat 300
▲Die '''Rio Grande''' ([[Spaans]] vir "groot Rivier", soos genoem in die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]]<ref name="Reid">{{en}} Jan Reid: ''Rio Grande'', University of Texas Press (Austin, Texas, 2004), ISBN 0-292-70601-4</ref>), '''Río Bravo del Norte''' [ˈri.o ˈβɾaβo ðel ˈnorte] of net '''Río Bravo''' ("Wilde rivier van die Noorde", soos genoem in [[Meksiko]]<ref name=Reid/>), is 'n groot suidoos-vloeiende [[rivier]] in [[Noord-Amerika]]. Die rivier, met 'n lengte van 3 051 km, is die derde langste rivier in die Verenigde State na die [[Missouririvier]]-[[Mississippirivier]] en die [[Yukonrivier]] asook Meksiko se langste rivier.
Die Rio Grande mond in die [[Golf van Meksiko]] uit en vorm sedert die ondertekening van die [[Verdrag van Guadalupe Hidalgo]] op 2 Februarie 1848 as gevolg van die [[Meksikaans-Amerikaanse Oorlog]] (
▲Die Rio Grande ontspring in die [[Rotsgebergte]] in die [[Deelstate van die Verenigde State van Amerika|Amerikaanse deelstaat]] [[Colorado]] en vloei vir sowat 300 km deur dié deelstaat. Die rivier vloei in suidelike rigting sowat 750 km deur [[Nieu-Meksiko]], bereik dié deelstaat se hoofstad [[Albuquerque, Nieu-Meksiko|Albuquerque]] en later die tweede grootste stad [[Las Cruces]]. Aansluitend bereik die rivier tussen [[El Paso]] en [[Ciudad Juárez]] die Meksikaans-Amerikaanse grens en vorm vanaf hier vir sowat 2 000 km die grens tussen [[Texas]] en die noordoostelike [[Deelstate van Meksiko|Meksikaanse deelstate]] [[Chihuahua (deelstaat)|Chihuahua]], [[Coahuila]], [[Nuevo León]] en [[Tamaulipas]]. In die buitenste noorde van die deelstaat Tamaulipas is die stad [[Nuevo Laredo]] aan die rivier en aan die Texaanse kant is die susterstad [[Laredo]] geleë.
▲Die Rio Grande mond in die [[Golf van Meksiko]] uit en vorm sedert die ondertekening van die [[Verdrag van Guadalupe Hidalgo]] op 2 Februarie 1848 as gevolg van die [[Meksikaans-Amerikaanse Oorlog]] ([[1846]] – [[1848]]) die grens tussen Meksiko en die Verenigde State.
== Boloop ==
Die Rio Grande ontspring as 'n smeltwaterstroompie op Windom Peak (3
Hier word sy water vir die eerste keer vir [[besproeiing]] aangewend, naamlik vir die San Luis-valleiherwinningsprojek. Vanuit Colorado volg die rivier via die [[Rio Grande-kloof]] en die White Rock-
Noord van [[Albuquerque]] word die riviervallei breër en daarvandaan vloei die Rio Grande oor 'n breë en droë plato met 'n koue steppeklimaat deur die res van Nieu-
== Middelloop ==
Die studamme in die boloop van die rivier bring mee dat die Rio Grande by El Paso en Ciudad
Dit vloei vir nog sowat 350
Van hier af kronkel die Rio Grande in
== Benedeloop ==
Aan die begin van die benedeloop sluit die [[Pecosrivier]] (1
Die internasionale Amistad-dam, wat by die stede [[Del Rio]] in die
Ondanks die deurgaans droë steppeklimaat is die rivier vanweë die klein syriviere hier dwarsdeur die jaar vol water en word dit selfs breër. Ongeveer 120
Die Benede-Rio Grandevallei is die vernaamste besproeiingslandbougebied en [[groente]], [[katoen]] en
== Belangrikheid en probleme ==
Benewens die voorsiening van elektrisiteit en die verskaffing van water is die Rio Grande ook 'n vername bron van ontspanning vir inwoners van die omliggende gebiede. Verskeie [[delfstowwe]] word in die omgewing van die rivier aangetref, byvoorbeeld [[olie]], [[gas]], [[steenkool]], [[uraan]], [[goud]], [[silwer]], [[potas]] en [[gips]]. Omdat die Rio Grande 'n grensrivier is, het geskille tussen die
Verskeie ooreenkomste moes ook oor waterverdeling aangegaan word nadat die studamme opgerig is. Vanweë die groot verskille in die stand van welvaart tussen die
== Verwysings ==
* Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409656, volume 24, bl. 25, 26▼
{{Commons-kategorie inlyn|Rio Grande (river)}}▼
{{Verwysings|2}}
== Bronne ==
== Eksterne skakels ==
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Rio-Grande-river-United-States-Mexico|title=Rio Grande|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=2 Julie 2019}}
{{Normdata}}
|