Boris Jeltsin: Verskil tussen weergawes

Jeltsin, wat op die dorpie Boetka in die [[Swerdlofsk-oblast]] van die [[Sowjetunie]] (USSR) gebore is,<ref>Leon Aron, ''Boris Yeltsin A Revolutionary Life''. Harper Collins, 2000. page 739.</ref> was aanvanklik ’n ondersteuner van [[Michail Gorbatsjof]], maar was onder die [[perestroika]]-hervormings een van sy grootste politieke teenstanders. Op 29 Mei 1990 is hy verkies tot voorsitter van die [[Russiese Opperste Sowjet]]. Op 12 Junie 1991 is hy deur die volk verkies in die nuwe amp van president van die [[Russiese Sosialistiese Federale Sowjetrepubliek]] (RSFSR), in daardie stadium een van die vyftien republieke van die Sowjetunie. Met 57% van die stemme het hy die tweede demokraties verkose leier in die geskiedenis van Rusland geword. Ná die bedanking van Gorbatsjof en die finale [[ontbinding van die Sowjetunie]] op 25 Desember 1991, het Jeltsin aangebly in die amp van president van die [[Russiese Federasie]], die opvolgerstaat van die USSR. In 1996 is hy herkies tot president, maar hy was nooit weer so gewild nie ná ’n reeks ekonomiese en politieke terugslae in thedie 1990's in Rusland.

Hy het onderneem om die Russiese ekonomie in ’n vrye markekonomie[[vryemarkekonomie]] te omskep en het ekonomiese skokterapie, prysvrystelling en privatisasie daarvoor ingespan. Weens die metode van privatisasie het ’n groot deel van die land se rykdom in die hande van ’n klein groepie [[Russiese oligarg|oligarge]] beland.<ref>{{cite web|last=Åslund|first=Anders|authorlink=Anders Åslund|title=Russia's Collapse|work=Foreign Affairs|publisher=Council on Foreign Relations|date=September 1999|accessdate=17 Julie 2007 |url=http://www.foreignaffairs.org/19990901faessay1007/anders-aslund/russia-s-collapse.html}}</ref> ’n Groot deel van die Jeltsin-era is gekenmerk deur [[korrupsie]], [[inflasie]], ekonomiese ineenstorting en enorme politieke en sosiale probleme wat Rusland en die ander voormalige republieke van die Sowjetunie geraak het.

Binne die eerste paar jaar nadat hy president geword het, het baie van Jeltsin se ondersteuners hul rug op hom gekeer en visepresident [[Aleksandr Roetskoi]] het die hervormings afgemaak as "ekonomiese [[volksmoord]]".<ref>{{cite news|title=Yeltsin Deputy calls reforms Economic Genocide|publisher=New York Times|date=Februarie 1992|accessdate=23 September 2011|url=http://www.nytimes.com/1992/02/09/world/yeltsin-deputy-calls-reforms-economic-genocide.html?pagewanted=all&src=pm|work=The New York Times|first=Celestine|last=Bohlen}}</ref>

Botsings met die Opperste Sowjet het gelei tot die [[Grondwet|grondwetlike]] krisis van Oktober 1993 toe Jeltsin opdrag gegee het vir die onwettige ontbinding van die [[parlement]], wat toe probeer het om Jeltsin uit sy amp te verwyder. Die [[weermag]] het hom uiteindelik aan Jeltsin se kant geskaar en die [[Russiese Withuis]] beleër en met bomme bestook, wat gelei het tot die dood van 187 mense. Jeltsin het toe die grondwet geskrap, politieke teenstand tydelik verbied en sy ekonomiese eksperiment voortgesit. Daarna het hy ’n nuwe grondwet afgekondig, met groter mag vir die president, en dit is op 12 Desember 1993 deur ’n Russiese referendum goedgekeur met 58,5% van die kiesers wat daarvoor gestem het.

In September 2005 het hy in [[Moskou]] ’n heupoperasie ondergaan nadat hy sy femurbeen tydens 'n vakansie op die [[Italië|Italiaansie]] eiland [[Sardinië]] gebreek het.<ref>{{cite web|url=http://www.kommersant.com/p609848/r_1/Boris_Yeltsin_Leaves_Ward/|title=Boris Yeltsin Leaves Ward|author=Yulia Osipova|publisher=Kommersant|date=19 September 2005|accessdate=17 April 2007}}</ref> Op 1 Februarie 2006 het hy sy 75ste verjaarsdag gevier.

Op 23 April 2007 is Jeltsin op 76-jarige ouderdom aan [[hartversaking]] oorlede.<ref name="kp">{{cite web|url=http://kp.ru/daily/23892/66451/|title=У первого президента не выдержало сердце|publisher=Komsomolskaja Prawda|date=24 April 2007|accessdate=24 April 2007}} {{ru}}</ref><ref>{{cite web|url=http://lenta.ru/news/2007/04/23/elzin2/|title=Ельцин умер от остановки сердца|publisher=Lenta.ru|date=23 April 2007|accessdate=24 April 2007}} {{ru}}</ref><ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/6584481.stm|publisher=BBC |title=Russian ex-president Yeltsin dies|date=23 April 2007}}</ref><ref>{{cite web| url=http://news.sky.com/skynews/article/0,,30200-1262163,00.html |title = Former Russian President Yeltsin dies | publisher=Sky News| date=23 April 2007}}</ref> Hy is in die [[Nowodewitsji-klooster#Nowodewitsji-begraafplaas|Nowodewitsji-begraafplaas]] begrawe.<ref>{{cite web|url=http://www1.wsvn.com/news/articles/world/MI45512/|publisher=FoxNews|title=Former Russian President Boris Yeltsin, who helped bring demise of Soviet Union, dead at 76|date=23 April 2007}}</ref> nadat sy liggaam in staatsie gelê het in die [[Katedraal van Christus die Verlosser]] in Moskou.<ref>BBC News [http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6586181.stm Yeltsin to lie in state in Moscow], besoek 24 April 2007</ref>

Hy was die eerste Russiese staatsman wat in ’n kerkseremonie ter ruste gelê is ná [[tsaar]] [[Aleksander III van Rusland|Aleksander III]]. Pres.President Poetin het die dag van sy begrafnis as ’n nasionale roudag verklaar met vlae wat halfmas gehang het en alle vermaakprogramme wat vir die dag opgeskort is.<ref>{{cite web|url=http://www.kremlin.ru/text/docs/2007/04/125066.shtml|title=President's decree of mourning day|date=23 April 2007|accessdate=24 April 2007 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20070528213818/http://www.kremlin.ru/text/docs/2007/04/125066.shtml <!-- Bot retrieved archive --> |archivedate = 28 May 2007}} {{ru}}</ref>

* YeltsinJeltsin, Boris. ''Against the Grain''. Londen: Jonathan Cape, 1990

* YeltsinJeltsin, Boris. ''The Struggle for Russia''. New York: Times Books, 1994