Shanghai: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
Bygewerk
Lyn 49:
 
Sjanghai is 'n hoofvervoersentrum, met dosyne spoorlyne, paaie en hoofweë en alle rigtings. Sjanghai vorm die finansiële en kommersiële sentrum van die [[Volksrepubliek China]]. Sjanghai is ook een van die vier groot geskiedkundige hoofstede van China.
 
== Geskiedenis ==
Voordat die stad Sjanghai gestig is, was dit 'n dorpie Huating (華亭 鎮), deel van Songjiang, wat deur die Suzhou-prefektuur beheer is. Onder die [[Tang-dinastie]] het dit 'n onafhanklike prefektuur geword, wat van die [[Song-dinastie]] Sjanghai genoem word.
 
'n Stadsmuur is in 1553 gebou, wat algemeen gesien word as die begin van die stad Sjanghai. Tydens die eerste [[Opiumoorlog]] in die vroeë [[19de eeu]] het Engelse troepe Sjanghai oorgeneem. Toe die oorlog in 1842 met die Verdrag van Nanking geëindig het, is sommige hawestede oopgemaak vir internasionale handel, insluitend die hawe van Sjanghai.
 
In 1850 het die Taiping-opstand begin en in 1853 was Sjanghai beset deur 'n triades rebelle wat hulself genoem het die Klein Swaard Genootskap. Die baie gevegte het die plattelandse gebiede rondom die stad vernietig, maar die buitelandse nedersettings is alleen gelaat. Baie Chinese, vir wie dit voorheen verbied was om buitelandse nedersettings te betree, het hierheen gevlug. In 1854 is nuwe regulasies uitgereik wat meer grond aan die Chinese inwoners beskikbaar gestel het. In dieselfde jaar is ook die eerste jaarlikse vergadering van die stadsraad van Sjanghai gehou om buitelandse nedersettings te bestuur. In 1863 is die Britse en Amerikaanse nedersettings saamgesmelt in die Internasionale Konsessie. Tussen 1850 en 1900 het die bevolking van die stad gestyg van ongeveer 250 000 tot ongeveer 650 000.
 
Die Eerste Sino-Japannese Oorlog (1894-1895) vir mag in [[Korea]] is afgesluit met die Verdrag van Shimonoseki. In hierdie verdrag is China genoodsaak om Korea se onafhanklikheid te erken en sekere gebiede (insluitende [[Taiwan]]) aan [[Japan]] af te staan. Dit het ook die opkoms van Japan as 'n bykomende buitelandse mag in Sjanghai beteken. Japan het die eerste fabrieke in Sjanghai gebou en hierdie voorbeeld is vinnig gevolg deur die ander buitelandse magte wat teenwoordig was. Dit was die begin van die industrialisering van Sjanghai.
 
Sjanghai was nou die belangrikste finansiële stad in die [[Verre Ooste]]. Onder die heerskappy van die Republiek van China is die stad in 1927 'n "spesiale stad" verklaar en in 1930 na 'n provinsie verhef.
 
Op 28 Januarie 1932 het die Japannese vloot tydens die voorval in Sjanghai die stad gebombardeer in 'n poging om studentemonstrasies te onderdruk wat begin het as gevolg van die Manchuria-voorval en die daaropvolgende besetting van Manchuria. Sjanghai is in 1937 deur Japan tydens die [[Slag van Sjanghai]] verower en bly onder Japanese besetting tot die oorgawe van Japan in 1945. Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] was Sjanghai 'n streeksentrum vir vlugtelinge uit [[Europa]]. Teen daardie tyd was dit ook die enigste stad in die wêreld wat sonder voorwaardes vir [[Jode]] oop was.
 
In die eerste dekades van die [[20ste eeu]] het die bevolking van die stad fenomenale groei getoon. Die bevolking was in 1900 ongeveer 650 000, maar in 1918 is die 1 miljoen punt reeds bereik. In 1940 het die bevolking ontplof tot 3,6 miljoen. Behuisingskonstruksie het nie tred gehou met hierdie groei nie, so die lewensomstandighede van die meerderheid van die bevolking was miserabel.
 
Op 27 Mei 1949 het Sjanghai onder die beheer van die [[Kommunistiese Party van China]] gekom. Sjanghai en [[Beijing]] was die enigste stede wat onafhanklik was in die Republiek van China, wat daardie onafhanklike status behou het. Ander stede het weer onder beheer van die plaaslike provinsies gekom. In die volgende dekade is die grense van die distrikte en provinsies in Sjanghai gereeld aangepas.
 
Na 1949 het die meeste buitelandse maatskappye hul kantore na [[Hongkong]] verskuif weens die kommunistiese regering wat nou aan bewind gekom het. In die 1950's en 1960's het Sjanghai 'n industriële sentrum en 'n linkse revolusionêre vesting geword. Ten spyte hiervan het Sjanghai daarin geslaag om hoë produktiwiteit en sosiale stabiliteit gedurende hierdie tyd te handhaaf. Sjanghai het in die geskiedenis van die [[Volksrepubliek van China]] byna altyd die grootste bydrae tot staatsbelasting gemaak. In die vroeë 1980's het 70-80% van die nasionale belastinginkomste uit Sjanghai gekom. Dit het egter verreikende gevolge vir die Sjanghai-ekonomie gehad omdat die hoë belastinglas ten koste van kapitaalbou- en instandhoudings- en infrastruktuurbeleggings was. Grootskaalse hervormings is gedurende die 1980's in die suidelike provinsie [[Guangdong]] uitgevoer. As gevolg van China se hoë finansiële afhanklikheid van Sjanghai, is hervormings nie in Sjanghai tot 1991 begin nie.
 
Vir 'n lang tyd is Sjanghai gesien as 'n intreepunt vir posisies binne die sentrale regering van die Volksrepubliek van China. In die 1990's is die "Sjanghai Kliek" dikwels gebruik, waaronder die president van die Volksrepubliek van China, Jiang Zemin, en premier Zhu Rongji. Jiang en Zhu was beide burgemeesters en party sekretaresses van Sjanghai in die laat 1980's. Sedert 1992 het Jiang Zemin begin met die hervorming van die Sjanghai-belastingbeleid. Die skerp verminderde belastinglas het baie plaaslike en buitelandse maatskappye na die stad gelok en Sjanghai 'n sterk ekonomiese sentrum in [[Oos-Asië]] gemaak. Sedertdien het die stad 'n ekonomiese groei van 9-15% per jaar beleef.
 
Van 2 tot 11 Oktober 2007 het die Spesiale Olimpiese Spele Wêreld Somerspele in die stad plaasgevind. 7000 atlete met 'n verstandelike gestremdheid het deelgeneem. In 2008 het Sjanghai besig om die infrastruktuur op allerhande punte te verbeter, soos 'n ekstra ringpad, die bou van 'n uitgebreide metro netwerk en verbeterings aan die spoorweë en hawens. Baie aandag was ook gegee aan die voorbereidings vir die Expo 2010 wat in Sjanghai plaasgevind het.
 
In die konteks van stedelike uitbreiding is daar ook besluit om nege satellietstede in die One City, Nine Towns-projek op te stel.
 
== Eksterne skakels ==