Antonio Gramsci: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Lyn 58:
 
== Kulturele hegemonie ==
'n Onder marxistiese populêre idees is dié van die "valse bewustheid" waaraan arbeiders in die [[kapitalisme]] lei: [[godsdiens]] en [[nasionalisme]] vertraag hul klasbewustheid, die insig dat hulle uitgebuit en onderdruk word en dat hulle daar iets aan kan doen. Gramsci is een van die bronne van hierdie siening. Hy het homself afgevra waarom die klassenstrydklassestryd so stadig vorder , sowel as waarom [[fascisme]] opkom as 'n vals bewussyn. Sy denke oor hierdie sake lei Gramsci tot die teorie van die kulturele hegemonie. Volgens hierdie teorie beheer die heersende klassenklasse nie alleen die staat en die ekonomie nie, maar isoorheers hulle kultuur ook dominantop enkulturele wordvlak, deuren propageer hierdie kultuur, ideologies -wenslike sosiale patrone gepropageer. Die effek is dat revolusionêres steeds verder buite die bestaan en mag geplaas word.
 
Die term hegemonie was op daardie staduimstadium gebruik deur Plechanov om die leierskap aan te dui wat die werkersklas in 'n koalisie met die ander onderdrukte groepe (veral die boere) moes uitoefen in die burgerlike revolusie, vir die omverwerping van die tsaristiese regime (wat uiteindelik in 1905 uitgebreek het ). Ook [[Lenin]] was van hierdie noodsaaklikheid oortuig.
 
Maar waar hegemonie by Plechanov en Lenin net 'n organisatoriese middel is vir die arbeidersklas, word dit by Gramsci 'n analitiese konsep. Voortbouend op [[Benedetto Croce]] maak hy onderskeid tussen die burgerlike samelewing (''società civile'') en die politieke samelewing (''società politica''). Die [[bourgeoisie]] oefen in 'n kapitalistiese stelsel nie net politieke, ekonomiese en militêre / politiese oorheersing uit nie, maar ook burgerlike, intellektuele en morele leierskap, oftewel hegemonie. Hierdie hegemonie is voor en tydens, maar ook na die [[revolusie]] nodig om die instemming van die meerderheid te verkry en so beheer te versterk. Indien die [[proletariaat]] sy eie revolusie wil bewerkstellig, dan moet dit op dieselfde manier hegemonie bekom.
 
Hegemonie word nie net afgedwing nie. Om dit te verkry moet 'n klas ander sosiale groepe in die stryd betrek (vir of teen die heersende orde), en daarvoor moet politieke kompromieë gesluit word om tot 'n nasionale belang te kom. Dit veroorsaak 'n sterk nuansering van die beeld van die klassenstrydklassestryd, wat so sentraal is in al die Marxistiese denke.
 
[[Kultuur]] is by Gramsci 'n baie wyer begrip as in die daaglikse algemene gebruik en sluit ook [[kennis]] en vaardighede in. 'n Probleem datwat Gramsci as aktivis teenin die fabrieksbesettings van 1919–20 agtergekomopgemerk het, was dat die werkers wat hy ondersteun het, alhoewelna hulleoorname suksesvolvan 'ndie [[fabriek]] kon oorneem, daarna groot moeite gehad het om dit te betuurbestuur, omdatomrede die nodige vaardighede nooit aan hulle oorgedra is nie.
 
== Passiewe revolusie ==
DieAs vraagantwoord naop die vraag waarom groot revolusies so selde voorkom, het Gramsci die konsep van die passiewe revolusie ontwikkel. So 'n revolusie is een wat deur die staat, en nie deur die lede van 'n bepaalde klas nie, uitgevoer word. As voorbeeld hiervan noem Gramsci die [[Risorgimento]], die (Italiaanse eenwording,) wat wel gedeeltelik deur nasionalistiese stryders gevoer is, maar hoofsaaklik deur die leër en die diplomasie van die koninkryk Sardinië-Piëmont vermag is, en nie deur die mobilisering van boere wat op landherforminglandhervorming gefokus iswas nie.
 
Die passiewe revolusie is volgens Gramsci die toepaslike instrument van heersende klasse om 'n wankelende hegemonie weer inom te stelskakel inna 'n nuwe nasionale belang.
 
== Ideologie ==
[[Ideologie]] is vir Gramsci nie 'n onderdeel van die ekonomies vasgestelde opbou van die samelewing nie, maar 'n materiële, bepalende faktor. Ideologie in hierdie sin is nie deur een denker of stroming bedinktevan waardesisteemwaardesisteme bedink nie, maar vorm 'n psigologiese noodsaaklike "sement" wat die maatskaplike verhoudings in stand hou.
 
Ideologie is ingebed in die kultuur in die breedste sin van die woord, in die sosiale gedrag van mense en in hul 'gesonde verstand'. Die Marxisme moet volgens Gramsci 'n kritiek van hierdie paradoksale, vertekende verstand wees, om met as doel daarvan 'n goeie verstand oor te hou. Om die oorgang van kapitalisme na sosialisme te maak, moet daar 'intellektuele en morele hervorming' plaasvind, waarin 'n nuwe ideologie gevorm word wat die belange van verskillende onderdrukte groepe uitdruk.
 
== Invloed ==
[[Lêer:Antonio Gramsci Grave in Rome01.jpg|duimnael|Gramsci se graf in Rome]]
Gramsci se teorie van kulturele hegemonie onderlê die grondslag van die hegemoniale hegemonie-stabiliteitsteorie van die [[internasionale betrekkinge]] wat tans hoofsaaklik deur liberales ondersteun word.
 
Gramsci se teorieë het 'n groot invloed op die eurokomunismeeurokommunisme, die marxistiese filosofie in [[Joego-Slawië]] en latere denkers soos [[Louis Althusser]], [[Edward Said]] en Pier Paolo Pasolini.
 
Ook nuwe regse denkers soos [[Alain de Benoïst]] beroep hom op die teorie van die kulturele hegemonie van Gramsci.
 
== Trivia ==
* In 1926 skryf Gramsci 'n brief aan die Komintern na aanleiding van die vaste greep oor hierdie organisasie wat [[Stalin]] oor hierdie organisasie bekom het. Hierin verwerp hy opposisie binne die Komintern maar wys ook op watter foute Stalin volgens hom gemaak het. Togliatti, party verteenwoordiger van die Italiaanse kommuniste, maak die brief oop en lees dit, waarna hy besluit het om nie die brief nie af te lewer nie. Hierdeur ontstaan daar 'n jare lange konflik tussen Togliatti en Gramsci.
* Gramsci se uitspraak "Wat nodig is, is pessimisme van die verstand en [[optimisme]] van die wil" word dikwels deur [[Noam Chomsky]] aangehaal.