Friedrich Nietzsche: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Lyn 53:
 
== Nietzsche se filosofie ==
Nietzsche word sterk beïnvloed deur die filosoof [[Arthur Schopenhauer]], wie se metafisika gefokus op die “Wil”. Hy neem dit min of meer oor, behalwe dat hy daaraan ander etiese implikasies heg. Waar Schopenhauer pleit vir 'n [[Askese | asketiese]] 'apollinistiese' lewenshouding was Nietzsche juis 'n voorstander van 'n 'dionistiese' bevestiging van die lewenswil. Hierdie strydlustige konsep word beliggaam deur sy konsep van die ''Übermensch'' (supermens). Die ''Übermensch'' is volgens hom die toekomstige lewende resultaat van die voortdurende bevestiging van die wil tot mag, wat in verhouding met die kontemporêre mens staan soos die huidige mens in verhouding staan tot 'n aap. Hierdie gedagte vind sy bekendste uitdrukking in die boek ''Also sprach Zarathustra''. Vir hierdie boek volg hy tot op daardie stadium 'n onbekende benadering tot die filosofie. Sy benadering volg 'n verklarende toon van profetieseprofeties georiënteerde [[fiksie]], waarin die rojale gebruik van uitroeptekens opval.
 
Omdat Nietzsche homself rigied rig op heersende idees – insluitende sy eie - noem hy homself die filosoof met die hamer. Bekend in die verband is sy waarneming dat [[God]] dood is (''Die fröhliche Wissenschaft'', §§ 108, 125 en 343). Meer in dieIn besonder; het die mens hetvolgens Godhom vermoorvir volgensGod homvermoor. Hy bedoel daarmee dat 'n God nie buite die raamwerk van die mens konkan bestaan nie, maar 'n middel is om mense in knegte te omskep deur 'n priesterkaste met opgelegteopgelegde leefreëls en met 'n vals besef van goed en kwaad. Dit word deur sy teenstanders beskryf as '[[nihilisme]]'. Die lewensontkennendelewens-ontkennende slawemoraliteitslawe-moraliteit van die joodsJoods-christelikeChristelike tradisie is volgens Nietzsche uitgedien. Nietzsche was van mening dat die slawemoraliteitslawe-moraliteit ontstaan het as verset teen die heersende orde. Daarom stel Nietzsche dat slawemoraliteitslawe-moraliteit as 'n moraliteit 'n eksterne oorsaak het. Hierteenoor stel hy die heersersmoraliteitheersers-moraliteit, 'n moraliteit wat sonder invloede van buite af ontstaan het. Die slawemoraliteitslawe-moraliteit is immer teen die heersersmoraliteitheersers-moraliteit gekant. Die heersersmoraliteitheersers-moraliteit is die moraliteit vir diegene wat uit ware krag sterk, mooi en vernaamlik die wêreld tegemoet wil gaan. Die slawemoraliteitslawe-moraliteit staan in die oë van Nietzsche as [[simbool]] van alles wat swak is, maar veral slu is om uit bedrog mag te verkry. Na sy [[geestesversteuring]] het sy suster Elisabeth Förster-Nietzsche die bevordering van sy gedagtes op haarself geneem, deur dit 'n plek te gee in die ektreemekstreem nasionalistiese denke, waarby die slawemoraliteitslawe-moraliteit geïdentifiseerdgeïdentifiseer word met die [[Jodedom]], en die ''Übermensch'' met die "edeledele-Germaan", soos hierdie denkrigting gemanifesteer het in sommige Duitsers van daardie tye, en wat wedraweldra aanleiding gegee het tot die nasionaalsosialisme. Dit bly steeds 'n vraag of Nietzsche self ooit met hierdie banale interpretasie van sy denke sou ingestem het. As prominent [[NSDAP]]-partylidparty-lid wou sy suster hom nietemin postuum verhef tot 'n geestelike voorganger van die nasionaalsosialisme.
 
Dit is belangrik om te weet dat Nietzsche die neiging gehad het om in sy denke gereeld sy eie standpunte te hersien. Daardeur blyk daar baie teenstrydighede in sy werk te wees. Weens dit is dit moontlik om Nietzsche se werk in drie ontwikkelingsfases te deel:
Lyn 61:
• Eerste periode: (tot Ongewone beskouinge) verafgoding van Schopenhauer en Wagner, as ook vir die [[kuns]] en [[kultuur]] van die Antieke Grieke. Nietzsche tree op as filtreerder van die Westerse kultuur;
 
• Tweede periode: (Menslik, al te menslik; Die vrolike wetenskap) hier keer hy homself teen al sy vorige ideale, bekyk alles nou vanaf 'n positivistiese standpunt: metafisika, kuns en religie is 'n verraad teenoor die werklike lewe, 'n nie-aanvaarde wat vir die lewe leed inhou.
 
• Derde periode: (vanaf ''Also sprach Zarathustra'') hierin ontwikkel Nietzsche 'n eie waardeleer en maak homself los van die positivisme. Begrippe soos God is dood, die wil tot mag en die idee van die ewige wederkeerwederkoms speel 'n belangrike rol.
 
== Werke ==