J.M.W. Turner: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
kNo edit summary Etiket: 2017-bronwysiging |
Inligting bygewerk |
||
Lyn 28:
'''Joseph Mallord William Turner''' ([[Londen]], [[1775]] - [[1851]]) was 'n skilder en het veral olieverf gebruik vir sy [[skilderkuns]]. Hy is egter ook bekend as een van [[Engeland]] se mees vooraanstaande landskapskilders in [[waterverfskilderkuns]].
Sy pa was 'n haarkapper en het pruike gemaak. Op 15 het hy aangesluit by die "Royal Academy Schools". In [[1799]] het hy die [[Norhamkasteel]] geskilder wat die eerste uitbeelding was wat sy kunssinnigheid bloot gelê het. In [[1802]] besoek Turner [[Parys]] en [[Switserland]] vir die eerste keer. In [[1819]] besoek hy vir die eerste keer [[Venesië]] waar hy van sy mees oorspronklike uitbeeldings maak. Na [[1830]] het sy werk meer abstrak begin raak. In sy later jare het hy homself ingekluister totdat hy in 1851 tot sterwe gekom het.
Die Engelse landskapskilder het onder die invloed van Franse, Italiaanse en Hollandse meesters 'n eie styl, gekenmerk deur besondere kleur en ligeffekte, ontwikkel en was ʼn voorloper van die Franse Impressioniste. As kind het hy reeds groot begaafdheid getoon met sy kopieë van landskapgravures.
Op 14-jarige leeftyd is hy as leerling by die Royal Academy aangeneem en in [[1790]] het hy sy eerste akwarel gelewer. Sy lewe lank sou Turner 'n noue verbintenis hê met die Academy, wat sy werke ook gereeld sou uitstal.
In [[1802]] het hy lidmaatskap van die Academy verwerf met sy skildery ''Gesig op die kasteel te Kilchurn'' en van [[1807]] tot [[1838]] was hy dosent in perspektief by die instelling. Tydens sy opleiding, wat tot [[1793]] geduur het, het Turner min van die oorspronklikheid getoon wat hom een van die groot Engelse landskapskilders sou maak. Omstreeks [[1796]] het Turner vir die eerste maal in [[olieverf]] begin skilder.
Sy landskappe het algaande grootser van opset geword en dramatiese effekte van onweersbuie en storms het dikwels voorgekom. In [[1802]] het Turner sy eerste reis na die Europese vasteland onderneem en in [[Frankryk]] en [[Switserland]] het hy onder die invloed van [[Nicholas Poussin]] (1594- 1665) en Claude Lorrain (1600-1682) se werk gekom.
In eersgenoemde se werk het hy veral die komposisie en in laasgenoemde se werk die gebruik van ligeffekte bewonder. Lorrain se invloed is byvoorbeeld opvallend in Turner se groot doek ''Dido bou Carthago'' ([[1815]], National Gallery, Londen) en in talle van sy latere werke.
Turner is ook beïnvloed deur die Hollandse landskapkuns van die [[17de eeu|17e eeu]] en deur die seeskilders Willem van de Velde die Ouere (ca. 1611 -1693) en die [[Jonger Dame|Jongere]] (1633-[[1707]]), soos byvoorbeeld duidelik blyk uit ''Die skeepswrak'' ([[1805]], Tate Gallery, Londen). In [[1819]] het Turner vir die eerste maal na [[Italië]] gereis en van toe af het sy kleure ligter, met die transparante helderheid van akwarelle, geword.
In die tydperk het ook die groot seetonele ontstaan waarin hy steeds verder van die Hollandse voorbeelde af beweeg het. Na ʼn derde reis in [[1835]] na [[Italië]] het Turner sy eintlike tema gevind: die verhouding tussen lig, kleur en beweging. Dramaties atmosferiese skeppings, soos ''Die laaste tog van die Téméraire'' ([[1839]]), ''Sneeustorm'' ([[1842]]) en ''Reën'', ''stoom en snelheid'' ([[1844]]), sonder figuratiewe detail, vorm die hoogtepunt van sy werk.
Sulke visionêre skilderye het egter nie in almal se smaak geval nie, maar danksy die pleidooie van die jong [[John Ruskin]] het Turner se gewildheid weer toegeneem. By sy dood op [[19 Desember]] [[1851]] in [[Londen]] het hy die meeste van sy skilderye aan die staat nagelaat op die voorwaarde dat 'n aparte uitstalsaal daarvoor gebou word. Dit het in [[1908]] gebeur toe die Turner-vleuel van die Tate Gallery geopen is.
<br />
== Bronnelys ==
* Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409680, volume 27, bl. 175, 176
{{DEFAULTSORT:Turner, J.M.W.}}
[[Kategorie:Engelse skilders]]
| |||