Fins: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Voyageur (besprekings | bydraes)
Etiket: 2017-bronwysiging
Lyn 1 120:
Daar bestaan in die Finse woordeskat ontlening uit duidelik onderskeibare tydperke. Historiese taalkundiges kan oeroue leenwoorde uitwys. So stam die Finse telwoord vir "100", ''sata'', waarskynlik af van 'n oervorm van Indo-Iranees<ref>Asko Parpola: ''[http://www.helsinki.fi/~aparpola/jis16-17.pdf The Nāsatyas, the Chariot and Proto-Aryan religion.]'' in: ''Journal of Indological Studies.'' 16–17.2004–2005, bl. 39 (pdf).</ref> en is dit verwant aan die [[Sanskrit]]-woord ''śatam''. In die prehistoriese tyd, ongeveer 1000 v.C. het die voorvaders van die moderne Finne kontak met die [[Balte]], [[Germane]] en [[Slawe]] gehad, uit wie se tale talle woorde oorgeneem is. Die klankwaarde van hierdie ou leenwoorde is baie keer beter in Fins bewaar as in die taal van oorsprong. So is die Finse ''kuningas'' nog so te sê identies aan die [[Germaanse tale|Germaanse]] oervorm *''kuningaz'', terwyl die woord in hedendaagse Germaanse tale verder ontwikkel het ([[Afrikaans]]: ''koning'', [[Duits]] ''König'', [[Engels]] ''king'', [[Sweeds]] ''konung'' of ''kung'', ens.).
 
Die meeste van die leenwoorde in Fins kom egter uit [[Sweeds]]. Die huidige [[Finland]] het van die [[12de eeu]] tot 1809 aan die [[Swede|Sweedse Koninkryk]] behoort. Gedurende hierdie tydperk was die adelstand Sweeds. Baie leenwoorde is uit Sweeds in Fins opgeneem, byvoorbeeld: ''kuppi'' (Sweeds. ''kopp'' "koppie") of die weeksdae ''maanantai'', ''tiistai'' (Sweeds ''måndag'', ''tisdag'') ens. Ook leenvertalings soos die frase ''ole hyvä'' (soos Sweeds ''var så god'', letterlik "wees so goed") vir "asseblief" is algemeen. In die betreklilkebetreklik kort tydperk waarin Finland aan [[Rusland]] behoort het, het [[Russies]] baie minder spore in die taal agtergelaat, veral omdat Russies nie die ampstaal was nie. Meer onlangs is leenwoorde ook uit [[Engels]] oorgeneem, hoewel minder as in tale soos Afrikaans of Duits.
 
== Taalvorme ==