Baikalmeer: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Bygewerk |
Inligting bygewerk |
||
Lyn 27:
Die '''Baikalmeer''' ([[Russies]]: о́зеро Байка́л, ''Ozero Baykal'', [ˈozʲɪrə bɐjˈkɑl], afgelei van die [[Boerjaties]]e Байгал нуур / ''Baygal nuur'' of "ryk meer", in Russies en ander Europese tale dikwels net '''Baikal''' genoem; [[Mongools]]: Байгал нуур, ''Baygal nuur'', letterlik: "die natuurlike meer"<ref>{{en}} Dervla Murphy (2007) ''Silverland: A Winter Journey Beyond the Urals'', Londen, John Murray, bl. 173</ref>) is 'n [[meer]] in die suide van [[Siberië]] in die [[Asië|Asiatiese]] deel van die [[Rusland|Russiese Federasie]], naby die grens met [[Mongolië]]. Dit is die oudste en diepste varswatermeer ter wêreld.<ref name="HAT Taal-en-feitegids">HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8</ref> Die meer het 'n maksimum diepte van 1 637 meter en is meer as 25 miljoen jaar gelede gevorm.<ref>{{de}} [http://www.greenpeace.de/themen/artenvielfalt/weltnaturerbe-baikalsee Greenpeace Duitsland: ''Weltnaturerbe Baikalsee'']</ref>
Die Baikalmeer in [[Siberië]] is die grootste varswatermeer in die wêreld (oppervlakte: 31 500 km<sup>2</sup>). Dit is ook die diepste meer in die wêreld, met 'n maksimum-diepte van 1 620 -1 740 m. Dit is 'n voorbeeld van hoe 'n tipiese sinkdal in 'n gematigde klimaat met water gevul raak as daar nie genoeg verdamping plaasvind om die invloei van water in die kom te balanseer nie.
Die Baikalmeer is in 'n diep sinkdal geleë, en hoewel die bodem op omtrent -1 260 m lê, het die invloeiing van riviere die kom gevul sodat die huidige watervlak van die meer omtrent 480 m bo seespieël is. Omdat hierdie meer so ver van die see en van ander groot mere is, het dit 'n uiters interessante plante- en dierelewe. Ten minste drie-kwart van die soorte wat hier aangetref word, is endemies, wat beteken dat hulle slegs hier aangetref word.
[[Lêer:Yeniseirivermap.png|duimnael|links|Die [[Jenisejrivier]] se stroomgebied, insluitende die Baikalmeer]]
Die Baikalmeer strek oor meer as 31 720 vierkante kilometer, en sy waterinhoud (wat sowat twintig persent van die wêreld se varswatervoorraad verteenwoordig) is so groot dat dit vyftig jaar lank in die mensheid se drinkwaterbehoeftes sou kon voorsien.
Indien sy waterinhoud gelykmatig oor die aardbol verdeel sou word, sou dit twintig sentimeter hoog met water bedek wees. Die [[Russe]] verwys dan ook na die meer as die "Bron van die Planeet". Die Baikalmeer bevat meer water as al die [[Noord-Amerika]]anse [[Groot Mere]] tesame.<ref>{{en}} {{cite book|editor-last1=Bright|editor-first1= Michael | others=preface by Koichiro Mastsuura|title=1001 natural wonders : you must see before you die|date=2010|publisher=Cassell Illustrated|location=London|isbn=978-1-84403-674-5|page=620|edition=2009 }}</ref> Die enigste rivier, wat water uit die Baikal afvoer, die [[Angara]], loop na die [[Jenisejrivier|Jenisej]] en mond in die [[Arktiese Oseaan]] se [[Karasee]] uit. [[Unesco]] het die Baikalmeergebied in [[1996]] as [[wêrelderfenisgebied]] gelys.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/754 |title=Lake Baikal |publisher=[[Unesco]] |accessdate=15 Julie 2017}}</ref>▼
▲Die enigste rivier, wat water uit die Baikal afvoer, die [[Angara]], loop na die [[Jenisejrivier|Jenisej]] en mond in die [[Arktiese Oseaan]] se [[Karasee]] uit. [[Unesco]] het die Baikalmeergebied in 1996 as [[wêrelderfenisgebied]] gelys.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/754 |title=Lake Baikal |publisher=[[Unesco]] |accessdate=15 Julie 2017}}</ref>
== Fotogalery ==
Line 44 ⟶ 51:
== Verwysings ==
* KENNIS, 1980, ISBN 079810824X, volume 1, bl. 83
{{Verwysings|2}}
| |||