Albanië: Verskil tussen weergawes

|bevolking_skatting = 2&nbsp;876&nbsp;591<ref>{{sq}} {{cite web |url=http://www.instat.gov.al/al/themes/popullsia/publications/books/2017/popullsia-e-shqip%C3%ABris%C3%AB,-1-janar-2017.aspx |title=Popullsia e Shqipërisë, 1 Janar 2017 |publisher=INSTAT (AlbanianAlbanese Institute of StatisticsStatistiekinstituut) |date=2017 |accessdate=25 Julie 2017}}</ref>

|bevolking_sensus = 2&nbsp;821&nbsp;977<ref>{{en}} {{cite web |title=Population and Housing Census 2011 |url=http://www.instat.gov.al/en/themes/population/publications/books/2012/main-results-of-population-and-housing-census-2011.aspx |publisher=INSTAT (AlbanianAlbanese Institute of StatisticsStatistiekinstituut) |accessdate=25 Julie 2017}}</ref>

|BBP_PPP = $3640,241151&nbsp;miljard<ref name=imf2>{{en}} {{cite web |url=httphttps://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/20162019/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=5272&pr.y=1511&sy=20162017&ey=20212024&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=914&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=Report for Selected Countries and SubjectsAlbania |publisher=[[Internasionale Monetêre Fonds]] |date=Oktober 2019 |accessdate=2528 JulieOktober 20172019}}</ref>

|BBP_PPP_jaar = 20172019

|BBP_PPP_per_kapita = $1213&nbsp;583991<ref name="imf2" />

|BBP = $1215,876418&nbsp;miljard<ref name="imf2" />

|BBP_jaar = 20172019

|BBP_per_kapita = $45&nbsp;470373<ref name="imf2" />

|MOI = {{wins}} 0,764785<ref>{{en}} {{cite web |url=http://hdr.undp.org/ensites/compositedefault/HDIfiles/2018_human_development_statistical_update.pdf |title=2018 Human Development Report 2015 |yeardate=20152018 |publisheraccessdate=[[Verenigde28 Nasies]]Oktober 2019 |accessdatepublisher=25United Nations Development JulieProgramme 2017}}</ref>

|MOI_rang = 7568^ste

|MOI_jaar = 20152017

|Gini = 34,529<ref>{{en}} {{cite web |url=httphttps://hdrdata.undpworldbank.org/enindicator/content/income-gini-coefficientSI.POV.GINI?locations=AL |title=Income Gini coefficientIndex |workpublisher=[[Wêreldbank]] |publisher=UNDP |accessdate=2528 JulieOktober 2017 |archiveurl=http://www.webcitation.org/5rRcwIiYs?url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html |archivedate=23 Julie 2010 |deadurl=no |df=dmy2019 }}</ref>

|Gini_jaar = 20132012

[[Lêer:TiranaAlbania from Southspace.jpg|duimnael|links|'n[[Nasa]]-Satellietbeeld Uitsig oor Tirana,van Albanië se hoofstad en grootste stad]]

Albanië is een van die kleiner [[land]]e in [[Europa]], ten opsigte van sy fisiese struktuur en sy kultuur ook een van die mees geïsoleerde. Albanees is, alhoewel dit deel uitmaak van die [[Indo-Europese tale|Indo-Europese taalfamilie]], nie nou verwant aan enige ander Europese [[taal]] nie, maar vorm 'n taaltak op sy eie.

Toe [[AlbaniërsAlbanese]] in die vroeë 1990's van die kommunistiese bewind ontslae geraak het, moes hulle besef dat hul land die armste in Europa was. Inmiddels het dit in dié opsig [[Moldowa]] ingehaal. Albanië is nog steeds besig om 'n ekonomiese en sosio-politieke transformasieproses te ondergaan. Hierdie proses het gepaard gegaan met grootskaalse emigrasie na ander Europese lande en die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]], 'n skerp daling van geboortesyfers, vinnige verstedeliking en groot sosiale ongelykheid. Soos in baie ander post-kommunistiese samelewings trek ook in Albanië ou politieke en ekonomiese elites die meeste voordeel uit die oorgang na 'n vrye markekonomie. Albanië het op 1 April 2009 saam met [[Kroasië]] by die [[NAVO|Noord-Atlantiese Verdragsorganisasie]] aangesluit.

[[Lêer:Ag.SarandaTirana -from Panorama ViewSouth.jpg|duimnael|links|'n KlipstrandUitsig oor [[Tirana]], Albanië se hoofstad en ingrootste Sarandastad]]

Met 'n oppervlakte van 28&nbsp;748 vierkante kilometer is Albanië ietwat kleiner as [[België]]. Sy kuslyn met talle sand- en klipstrande strek oor 362 kilometer langs die Adriatiese en die Ioniese See. Hier is 'n aantal bekende vakansiedorpe soos Velipoja, Shëngjin, Durrës en Vlora aan die Adriatiese en Dhërmi, Himara en Saranda aan die Ioniese See geleë. Op die nouste punt van die Adriatiese See – die Seestraat van Otranto – is die AlbanieseAlbanese kus slegs 71 kilometer van [[Italië]] af geleë, en naby die dorp Ksamil net twee kilometer van die Griekse eiland [[Korfu]].

In Noord-Albanië rys die AlbanieseAlbanese Alpe (''Prokletije'') wat deel uitmaak van die groter [[Dinariese Alpe]] (ook Dinariede genoem). Die Korab (''Maja e Korabit'') noordoos van Peshkopia en vlakby die grens met Noord-Masedonië is met 2&nbsp;764 meter bo seevlak die hoogste bergpiek in die land. 'n Tweede hoë en bekende bergpiek, Jezerca met 2&nbsp;694&nbsp;m, is die hoogste berg wat volledig op Albanese staatsgebied geleë is.

Die AlbanieseAlbanese Alpe in die noorde (dit word so genoem omdat hulle baie na die SwitserseSentraal-Europese [[Alpe]] lyk, hoewel hulle nie uit dieselfde soort gesteente bestaan nie) vorm ʼn’n groot versperring van oos na wes. Midde-Albanië is ʼn’n massiewe, ontoeganklike bergland, maar in die suide is daar breë, oop valleie.

In die noorde is die laer berghange dig bebos met dwergeike ('n klein, [[immergroen]] boom; nie soos die [[eike]] in [[Suid-Afrika]] nie), beuke en verskillende soorte [[Denneboom|dennebome]]. Die inwoners van die gebied maak hul bestaan hoofsaaklik uit veeboerdery. In die [[somer]] Jaagjaag hulle hul troppe vee hoog die berge in op soek na weiding.

Hierdie rondtrekkery van die AlbaniërsAlbanese met hul vee in die somer was die oorsaak dat die grense van die land eers na baie jare, in [[1912]], vasgelê kon word. In Midde-Albanië is die komme en valleie tussen die berge baie vrugbaar, in teenstelling met die barre berghange, en word voedselgewasse verbou.

Ander groot AlbanieseAlbanese riviere is (van noord tot suid) Mat, Shkumbin, Seman (met die Devoll) en Vjosa. Hulle vloei almal min of meer regstreeks in westelike rigting om in die Adriatiese See uit te mond waarby hulle rivierlope deur alle bergreekse breek. Die kort Buna-rivier dreineer die Shkodra-meer en vorm in dele die grens met Montenegro.

In Tirana is twee somermaande droog. Die noordelike en oostelike berggebiede het baie koue [[winter]]s, maar ook gedurende die [[somer]]maandesomermaande word soms relatief lae temperature aangeteken. In die wintermaande is baie nedersettings in hoër geleë landsdele maande lank deur [[sneeu]] afgesny.

Albanië maak tans nog 'n moeilike oorgangsproses van 'n sosialistiese planekonomie na 'n ope en vrye moderne markekonomie deur. Ná die krisisjare in die 1990's het die AlbanieseAlbanese ekonomie op baie gebiede vordering gemaak. So is talle staatsondernemings intussen geprivatiseer, die regtelike raamwerk uitgebou, die inflasiekoers op 'n lae vlak gestabiliseer, werkloosheid verminder, terwyl die [[bruto binnelandse produk]] en die gemiddelde maandelikse salaris gegroei het.

Die ekonomiese groei, wat onder meer op die toerismebedryf[[toerisme]]bedryf steun, gaan gepaard met 'n massiewe ontwikkeling en opknapping van Albanië se [[infrastruktuur]]. So het Albanië se ekonomie selfs tydens die internasionale finansiële krisis vanaf 2007 in teenstelling met die meeste ander Europese lande nog gegroei. Die aantal mense, wat onder die broodlyn leef, het afgeneem, terwyl die algemene belastingstarief met 10 persent een van die laagstes in Europa is.

{{CommonsKategorie|Albania|Albanië}}