Anwar Sadat: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Wwikix (besprekings | bydraes)
k Vervang |deadurl=yes/no met |url-status=dead/live
Lyn 43:
Van die belangrikste gebeure van Sadat se presidentskap was sy "Regstellende Revolusie" om die regering se mag te konsolideer, die breuk met Egipte se jarelange bondgenoot en ondersteuner, die [[Sowjetunie]], die 1973 Oktoberoorlog teen Israel, die Camp David-vredesverdrag met Israel, die Infitah ("opening") van Egipte se ekonomie, en sy sluipmoord in 1981.
 
Sadat het na Nasser se dood in Oktober 1970 vir hom as president opgevolg.<ref name=ottowac>{{cite news|title=Big 'yes' for Anwar Sadat|url=https://news.google.com/newspapers?id=lccyAAAAIBAJ&sjid=h-wFAAAAIBAJ&pg=1767,5177440&dq=anwar+sadat&hl=en|accessdate=22 December 2012|newspaper=Ottawa Citizen|date=16 October 1970|agency=AP|location=Cairo}}</ref> Die aanname was dat Sadat se presidentskap van korte duur sou wees.<ref name="nytimes.com" /> Nasser se ondersteuners in die regering het Sadat as 'n marionet van die vorige president gesien, en geglo dat hulle hom maklik so kon manipuleer. Sadat het almal verras met 'n reeks van slim politieke skuiwe waardeur hy in staat was om die presidentskap te behou en as 'n leier in eie reg na vore te kom.<ref>{{cite web|url=http://www.onwar.com/aced/chrono/c1900s/yr70/fegypt1971a.htm|title=Egypt Corrective Revolution 1971|publisher=Onwar|date=16 Desember 2000|accessdate=2 Februarie 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110201042948/http://www.onwar.com/aced/chrono/c1900s/yr70/fegypt1971a.htm|archivedate=1 Februarie 2011|deadurl=nourl-status-live}}</ref> Op 15 Mei 1971,<ref name="Pharaon' p.74">''Le prophète et Pharaon'' by Kepel, p. 74</ref> het Sadat sy ''Korrektiewe Revolusie'' aangekondig, waarin hy die vurigste Nasseriste uit hulle poste in politieke, regerings- en sekuriteitsinstellings verwyder het. Sadat het 'n Islamitiese beweging aangemoedig, wat deur Nasser onderdruk was. Aangesien hy geglo het dat Islamiete sosiaal konserwatief was, het hy vir hulle aansienlike kulturele en ideologiese outonomie toegestaan in ruil vir hulle politieke ondersteuning.<ref>Gilles Kepel, ''Jihad: The Trail of Political Islam'', p. 83</ref>
 
In 1971, drie jaar na die begin van die uitputtingsoorlog rondom die Suezkanaal, het Sadat in 'n brief die vredevoorstel van die VN-onderhandelaar Gunnar Jarring onderskryf, wat 'n totale vrede met [[Israel]] voorgestel het, op die voorwaarde dat Israel sou terugtrek na sy grense soos voor die oorlog. Hierdie vredesinisiatief het misluk, aangesien nóg Israel nóg die Verenigde State van Amerika die terme wou aanvaar.
Lyn 60:
Een belangrike aspek van Sadat se vredesbeleid was godsdienstige ondersteuning vir sy pogings. Reeds tydens sy besoek aan die VSA in Oktober en November 1975, het hy die Evangeliese pastoor [[Billy Graham]] tot 'n amptelike besoek uitgenooi, wat 'n paar dae na Sadat se besoek plaasgevind het.<ref>{{webaanhaling|url=https://aad.archives.gov/aad/createpdf?rid=200199&dt=2476&dl=1345 |titel=Text of diplomatic cable regarding Graham's visit to Egypt |uitgewer==Amerikaanse Regering |toegangsdatum=2 Februarie 2011}}</ref> Benewens die kweek van verhoudings met Evangeliese Christene in die VSA, het hy ook met die Vatikaan begin saamwerk. Op 8 April 1976 het hy die Vatikaan vir die eerste keer besoek, en ontvang 'n boodskap van ondersteuning van [[Pous Paulus VI]] ten opsigte van vrede met Israel, om 'n regverdige oplossing vir die Palestynse kwessie in te sluit.<ref>{{webaanhaling|url=http://www.vatican.va/holy_father/paul_vi/speeches/1976/documents/hf_p-vi_spe_19760408_presidente-egitto_en.html|titel=Text of Pope's message to Sadat|uitgewer=Vatikaan|year=1976|toegangsdatum=2 Februarie 2011}}</ref> Sadat het van sy kant 'n openbare uitnodiging aan die Pous uitgereik om Kaïro te besoek.<ref>{{webaanhaling|url=https://aad.archives.gov/aad/createpdf?rid=80873&dt=2082&dl=1345|titel=John Anthony Volpe (US Ambassador to Italy), cable describing Sadat's visit to the Vatican|toegangsdatum=2 Februarie 2011}}</ref>
 
Sadat het ook die media gebruik om sy doele te bevorder. In 'n onderhoud wat hy aan die Libanese koerant ''El Hawadeth'' in Februarie 1976 gegee het, het hy beweer dat hy 'n geheime verbintenis van die Amerikaanse regering gekry het om druk op die Israeliese regering uit te oefen vir 'n groot onttrekking uit Sinai en die Golanhoogtes.<ref>{{webaanhaling|url=http://www.sadat.umd.edu/archives/remarks/AAFX%20Hawadeth2.3.76.pdf.PDF|title=Sadat interview to El Hawadeth|format=PDF|toegangsdatum=2 Februarie 2011|argiefurl= https://web.archive.org/web/20110112220609/http://sadat.umd.edu/archives/remarks/AAFX%20Hawadeth2.3.76.pdf.PDF|argiefdatum=12 Januarie 2011 |deadurl=nourl-status-live}}</ref> Hierdie verklaring het hoofbrekens vir die Israeliese regering besorg, maar Kissinger het ontken dat so 'n belofte ooit gemaak is.<ref>{{webaanhaling|url=http://foia.state.gov/documents/Kissinger/0000D748.pdf|titel=Telephone conversation between Kissinger and Rabin, 5 February 1976|format=PDF|toegangsdatum=2 Februarie 2011}}</ref>
 
In Januarie 1977 het 'n reeks van sogenaamde "Broodonluste" uitgebreek, waarin teen Sadat se ekonomiese liberalisering geprotesteer is, veral 'n regeringsbesluit wat prysbeheer op basiese noodsaaklikhede soos brood opgehef het. Die onluste het vir twee dae geduur, honderde duisende het in Kaïro daaraan deelgeneem. 120 busse en honderde geboue is alleen in Kaïro vernietig.<ref>Mary Ann Weaver, ''Portrait of Egypt'', p. 25</ref> Die onluste het geëindig met die inset van die weermag en die her-instelling van die subsidies en prysbeheer.<ref>{{cite book|last=Olivier|first=Roy|page= 56|title=Failure of Political Islam|location=Cambridge|publisher=[[Harvard University Press]]|year=1994|isbn=0-674-29140-9 }}</ref><ref>{{cite book|last=Weaver|first=Mary Ann|page=25|title=Portrait of Egypt|location=New York|publisher=Farrar, Straus and Giroux|year=1999|isbn=0-374-23542-2}}</ref> Gedurende hierdie tyd, het Sadat ook 'n nuwe benadering tot die verbetering van betrekkinge met die Weste ingeneem.<ref name="nytimes.com" />
Lyn 66:
Die Verenigde State en die Sowjetunie het op 1 Oktober 1977 ooreengekom op die beginsels waaronder 'n Geneefse konferensie oor die Midde-Ooste sou plaasvind.<ref name="nytimes.com" /> Sirië het het egter steeds so 'n konferensie teengestaan. Aangesien hy nie wou hê dat Sirië of die Sowjetunie die vredesproses moes beïnvloed nie het, Sadat besluit om 'n meer progressiewe houding teenoor 'n omvattende vredesooreenkoms met Israel in te neem.
 
Op 19 November 1977, het Sadat die eerste Arabiese leier geword om Israel amptelik te besoek toe hy die Israeliese Eerste Minister, [[Menachem Begin]], ontmoet het en voor die [[Knesset]] in [[Jerusalem]] gepraat het oor sy sienings oor hoe om 'n omvattende vrede na die [[Arabies-Israeliese konflik]] te bereik, wat die volledige implementering van die VN-resolusie 242 en 338 ingesluit het. Hy het tydens sy besoek gepraat van sy hoop dat die momentum in Genève behou kon word, asook die groot behoefte vir harde en drastiese besluite.<ref>{{webaanhaling|url=http://www.upi.com/Audio/Year_in_Review/Sadat-Visits-Israel/12361881614363-1/|titel=Sadat Visits Israel: 1977 Year in Review.|uitgewer=UPI|toegangsdatum=2 Februarie 2011|argiefurl=https://web.archive.org/web/20110119105302/http://www.upi.com/Audio/Year_in_Review/Sadat-Visits-Israel/12361881614363-1/|argiefdatum=19 Januarie 2011|deadurl=nourl-status-live}}</ref>
 
[[Lêer:Anwar Sadat greets Ezer Weizman 9-7-78.gif|regs|duimnael|Sadat (links) skud hande met die Israeliese Minister van Verdediging, Eser Weizman, 1978]]
Lyn 78:
Die ooreenkoms het ook voorsiening gemaak vir vrye deurgang vir Israeliese skepe deur die [[Suezkanaal]] en die erkenning van die [[Straat van Tiran]] en die [[Golf van Akaba]] as internasionale waterweë. Die ooreenkoms het Egipte die eerste Arabiese land gemaak om Israel amptelik te erken. Die vredesooreenkoms tussen Egipte en Israel het in krag gebly vandat die verdrag onderteken is.
 
Die verdrag was uiters ongewild in die meeste van die Arabiese Wêreld en die res van die Moslem Wêreld.<ref>{{cite book|last=Vatikiotis|first=P.J.|title=The History of Modern Egypt|edition=Fourth|page=443|location=Baltimore|publisher=Johns Hopkins University|year=1992|isbn=0-8018-4214-X}}</ref> Sy voorganger Nasser het Egipte 'n toonbeeld van Arabiese nasionalisme gemaak, 'n ideologie wat oënskynlik deur 'n eerder Egiptiese oriëntasie opsygeskuif is na die 1973 oorlog. Die Arabiese buurlande het geglo dat Sadat, deur die ooreenkomste te teken, Egipte se belange bo die doel van Arabiese eenheid gestel het, Nasser se panarabisme verraai het, en die beeld van 'n verenigde "Arabiese front" vir die ondersteuning van die [[Palestyne]] teen die "Sioniste Entiteit" vernietig het. Sadat het egter vroeg al besluit dat vrede die enigste oplossing was.<ref name="nytimes.com">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/bday/1225.html|work=The New York Times|title=Anwar el-Sadat, the Daring Arab Pioneer of Peace with Israel}}</ref><ref>{{webaanhaling|url=http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1978/press.html|titel=The Nobel Peace Prize 1978 – Presentation Speech|uitgewer=Nobel prize|jaar=1978|toegangsdatum=2 Februarie 2011}}</ref> Sadat se skuif na 'n strategiese verhouding met die VSA is ook deur baie Arabiere as verraad gesien. In die VSA het sy pogings tot vrede vir hom gewildheid in sommige Evangeliese kringe gewen. Hy is by voorbeeld deur Pat Robertson bekroon met die "Prins van Vrede" Toekenning.<ref>{{webaanhaling|url=http://www.patrobertson.com/Teaching/patprophecy.asp|titel=Teaching|uitgewer=Pat Robertson|toegangsdatum=2 Februarie 2011|argiefurl=https://web.archive.org/web/20101221080848/http://patrobertson.com/Teaching/patprophecy.asp|argiefdatum=21 Desember 2010 |deadurl=nourl-status-live}}</ref>
 
As 'n reaksie op die ooreenkoms, het die [[Arabiese Liga]] in 1979 Egipte se lidmaatskap opgeskort, en sy hoofkwartier van [[Kaïro]] na [[Tunis]] verskuif. Arabiese Liga lidlande het op daardie stadium die uitwissing van die "Sioniste Entiteit", m.a.w. die staat van Israel as doel gehad. Die liga het eers in 1989 weer Egipte as 'n lid toegelaat en sy hoofkwartier teruggeskuif na Kaïro. As deel van die vredesooreenkoms het Israel in fases onttrek uit die Sinai Skiereiland. Sy onttrekking uit die hele gebied, behalwe die dorp van Taba, was teen 25 April 1982 voltooi, maar Israel het eers in 1989 daardie dorp ontruim.<ref name="nytimes.com" /> Die verbeterde verhoudings tussen Egipte en die Weste deur die Camp David Ooreenkomste het spoedig gelei tot sterk ekonomiese groei.<ref name="nytimes.com" /> Teen 1980 het Egipte se gespanne betrekkinge met die Arabiese Wêreld tot 'n tydperk van hoë inflasie gelei.<ref name="nytimes.com" />