Wysiging soos op 18:45, 29 September 2019 wysig Holder (besprekings \| bydraes) 1 221 edits k corr using AWB ← Ouer wysiging		Wysiging soos op 10:53, 19 November 2019 wysig maak ongedaan Rooiratel (besprekings \| bydraes) Administrateurs 49 187 edits No edit summary Etiket: 2017-bronwysiging Nuwer wysiging →
Lyn 1: 'n '''Aerosol''' is 'n [[Kolloïede\|kolloïde]] van fyn soliede deeltjies of vloeibare duppeltjies wat in [[Aarde se atmosfeer\|lug]] of 'n ander [[gas]] voorkom. Aerosols kan natuurlik of antropogenies wees. Voorbeelde van natuurlike aërosols is mis, stof, en geyserstoom. Voorbeelde van antropogeniese aërosols is newels, besoedelingsdeeltjies en rook. In 'n verbrandingsproses word klein deeltjies gevorm - hetsy deur veldbrande, verbrandingsprosesse in fabrieke, treine of motorenjins. Omdat die deeltjies so klein en lig is, kan hulle vir jare die atmosfeer gesuspendeer word. Hulle groottes wissel van 0,01 totot 5 mikrometer in deursnee (1 mikrometer is een miljoenste van 'n meter ). 'n Aërosol word net sigbaar wanneer die deeltjies relatief groot is of as die konsentrasies baie hoog is; dit is egter die kleiner deeltjies wat die meeste skade aanrig. Dit is belangrik dat skoorstene van fabrieke so hoog moontlik moet wees sodat skadelike deeltjies deur lugstrome verdun en weggevoer kan word. == Invloed van aërosols in die dampkring == Lyn 10: Indien daar genoeg waterdamp in die lug teenwoordig is, word kondensasiedeeltjies gevorm, en vererger die toestand. Die aërosoldeeltjies is dikwels baie higroskopies (hulle aantrekkingskrag vir water) en dan vorm misdeeltjies. Lugbesoedeling kan dus die vorming van mis versnel. Wanneer steenkool verbrand word, vorm swaeldioksied en swael trioksied. Wanneer laasgenoemde met die waterdamp in die mis in aanraking kom, vorm swaelsuur, wat oë aantas en tot longkwale lei. == Belangrikheid van die dampkring == Die aërosol wat in die dampkring teenwoordig is, speel 'n belangrike rol in die klimaat van 'n streek. Dit dien as "kombers" wat hitte van die son afskerm sodat die dagtemperature laer is en dit isoleer snags die aardoppervlak sodat die aarde nie te koud word nie. Hierdie effek kan ook kunsmatig verkry word deur 'n stof wat stadig brand en heelwat rook afgee, snags naby die plante wat beskerm moet word, te brand. == Aerosols en gesondheid'' '' == Dit is 'n bekende feit dat baie aërosols 'n nadelige uitwerking op gesondheid het. kleiner die deeltjies is, hoe gevaarliker is hulle. Dis die klein deeltjies wat die vinnigste beweeg, die langste in die lug kan rondsweef en uiteindelik hul pad na 'n mens se longe kan vind. Dit geld vir looddeeltjies by motors, organiese oplosmiddels by spuitverf. Dit is dus raadsaam om maskers (respirators) te gebruik wanneer spuitverf aangewend of wanneer insekdoders gespuit word. Wat sekere aërosols nog gevaarliker maak, is dit feit dat hulle dikwels onsigbaar is en in hoe konsentrasies voorkom. Nie alle aërosols is egter gevaarlik nie. Natriumchlorieddeeltjies (sout) wat van die see afkomstig is, is heeltemal onskadelik. == Sien ook == * [[Spuitkannetjie]] == Bronnelys == * Wêreldspektrum, Vol. 1, 76-77, ISBN 0908409 41 9 == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn\|Aerosols}} {{Normdata}} [[Kategorie:Vloeistowwe]] [[Kategorie:Fisiese chemie]]

Aërosol: Verskil tussen weergawes