Bernard Haitink: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k Vervang |deadurl=yes/no met |url-status=dead/live
"plaatetiket" (nie plate-etiket) volgens WAT
Lyn 33:
== Loopbaan ==
[[Lêer:Bernard Haitink (1959).jpg|duimnael|links|Bernard Haitink (1959)]]
Haitink het op 19 Julie 1954 sy eerste uitvoering gedirigeer met die Nederlandse Radio-unie simfonieorkes (later die Nederlandse Radio Filharmoniese Orkes [RFO]).<ref name="RFOpatron">{{cite press release|titel=Haitink beskermheer van die Nederlandse Radio Filharmoniese Orkes |url=http://en.radiofilharmonischorkest.nl/mco_page/detail/22285 |uitgewer=Radio Filharmonisch Orkest |datum=20 Desember 2012 |toegangsdatum=2 Februarie 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130806071554/http://en.radiofilharmonischorkest.nl/mco_page/detail/22285 |archivedate=6 Augustus 2013 }}</ref> Hy het in 1955 die tweede dirigent van die simfonieorkes geword, en in 1957 het hy hoofdirigent daarvan geword. Sy buiging as dirigent met die [[Koninklike Concertgebouw-orkes]] het op 7 November 1956 plaasgevind. Hy het naamlik ingestaan vir [[Carlo Maria Giulini]].<ref>{{cite news|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,843759,00.html|titel=Die Bedeesde Nederlander| werk=Time|datum=12 Mei 1967|toegangsdatum=13 Julie 2007}}</ref> Na die skielike dood van Eduard van Beinum, was Haitink op 1 September 1959 as die eerste- of hoofdirigent van die Concertgebouw-orkes aangestel. Hy het in 1961 die prinsipiële dirigent van die Concertgebouw-orkes geword, en het tot 1963 die posisie gedeel met [[Eugen Jochum]], toe Haitink die enigste prinsipiële dirigent geword het.<ref>Die orkes se eie [[webwerf]] gee 1963 aan as die datum waarop Haitink die enigste prinsipiële dirigent geword het.</ref> Haitink het verskeie opname vir die Philips [[plate-etiketplaatetiket]] saam met die Concertgebouw-orkes gemaak, en ook later vir Decca en EMI Classics, en wyd getoer saam met die orkes.
 
In die vroeë 1980's het Haitink gedreig om te bedank uit sy pos in protes teen vermindering van die subsidie wat die Concertgebouw-orkes van die Nederlandse regering ontvang het − welke kon lei tot die afdanking van 23 musikante uit sy orkes. Die finansiële situasie was uiteindelik geskik,<ref>{{cite news|outeur=James R. Oestreich|titel='n Rasionele Man in 'n Irrasionele Beroep| url=https://www.nytimes.com/2002/03/10/arts/music-an-eminently-rational-man-in-an-irrational-profession.html?pagewanted=all|werk=New York Times|datum=10 Maart 2002| toegangsdatum=30 Oktober 2007}}</ref> en Haitink het tot 1988 aangebly as hoofdirigent. In 1999 is hy aangestel as eredirigent van die Koninklike Concertgebouw-orkes. In Desember 2012, in die nasleep van sy voorspraak vir die RFO en voorgestelde begrotingbesnydings aan die orkes en Nederlandse musiek in die algemeen, het Haitink die titel as weldoener of beskermheer van die RFO aanvaar.<ref name="RFOpatron" /> In Maart 2014 het Haitink aan die Nederlandse koerant ''Het Parool'' genoem dat hy die titel van RFO dirigent-laureaat wou herroep en nie langer as gas-dirigent van die orkes wou optree nie, in protes teen die orkes se huidige administratiewe bestuur.<ref>"Haitink nooit meer bij Concertgebouworkest". ''Het Parool'', 4 Maart 2014.</ref> In September 2015 het die Koninklike Concertgebouw Orkes aangekondig dat hulle hulle versoen het met Haitink, met 'n gepaardgaande geskeduleerde gasdirigentoptrede met die orkes gedurende die 2016-17 seisoen.<ref>{{cite press release|url=http://www.concertgebouworkest.nl/en/News/Press/2015-2016/Press-statement-Royal-Concertgebouw-Orchestra-and-Bernard-Haitink/ |titel=Press Statement - Royal Concertgebouw Orchestra and Bernard Haitink |uitgewer=Royal Concertgebouw Orchestra |datum=2 September 2015 |toegangsdatum=2015-09-03 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151018060618/http://www.concertgebouworkest.nl/en/News/Press/2015-2016/Press-statement-Royal-Concertgebouw-Orchestra-and-Bernard-Haitink/ |archivedate=18 Oktober 2015 |df=dmy }}</ref><ref>{{cite news | url=http://www.volkskrant.nl/muziek/concertgebouw-toont-zich-de-wijste-in-kwestie-haitink~a4134193/ | titel=Concertgebouw toont zich de wijste in kwestie-Haitink | werk=De Volksrant | outeur=Guido van Oorschot | datum=2015-09-03 | toegangsdatum=2015-09-03}}</ref>
Lyn 41:
Van 2002 tot 2004 was Haitink hoofdirigent van die [[Staatskapelle Dresden]]. Sy oorspronklike kontrak met Dresden het tot 2006 geloop, maar Haitink het voor die afloop daarvan in 2004 bedank oor verskille met die Staatskapelle se ''Intendant'', Gerd Uecker, betreffende die orkes se keuse van 'n opvolger.<ref name="clark">{{cite news|url=http://search.ft.com/ftArticle?queryText=Bernard+Haitink&y=8&aje=true&x=22&id=041022007114|titel=Bernard Haitink: onvoltooide simfonie|werk=Financial Times|outeur=Andrew Clark|datum=22 Oktober 2004|toegangsdatum=5 Mei 2007|archive-url=https://archive.is/20130102232511/http://search.ft.com/ftArticle?queryText=Bernard+Haitink&y=8&aje=true&x=22&id=041022007114|archive-date=2 Januarie 2013|df=dmy-all}}</ref>
[[Lêer:London Barbican Hall LSO Haitink.jpg|duimnael|280px|By die Barbican Centre in Londen met die Londen Simfonieorkes, 2011]]
Haitink het vanaf 1995 tot 2004 gedien as hoofgasdirigent van die [[Boston Simfonieorkes]] toe hy die nuwe titel van dirigent-emeritus aanvaar het. Bykomend hiertoe het hy saam met [[l'Orchestre National de France]] en die [[Londen Simfonieorkes]] verskyn. In die vroeë 2000's het hy die volledige simfoniese siklusse van [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]] en [[Johannes Brahms|Brahms]] opgeneem saam met die Londen Simfonieorkes vir die LSO Live plate-etiketplaatetiket. Haitink is ook 'n erelid van die [[Berliner Philharmoniker]].
 
In April 2006, na 'n hoogaangeskrewe twee-weeklange uitvoering van musiek saam met die [[Chicago Simfonieorkes]] (CSO), het die CSO Haitink in die nuutgeskepte posisie van hoofdirigent aangestel, met ingang van die 2006–2007 seisoen.<ref>{{cite news|url=http://www.findarticles.com/p/articles/mi_qn4155/is_20061015/ai_n16784796 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924095126/http://www.findarticles.com/p/articles/mi_qn4155/is_20061015/ai_n16784796 |archive-date=24 September 2015 |titel=Simfonie in goeie hande |werk=Chicago Sun-Times |outeur=Andrew Patner |datum=15 Oktober 2006 |toegangsdatum=21 April 2007 }}</ref> Die duur van die kontrak was vier jaar.<ref>{{cite news| url=https://www.nytimes.com/2006/04/28/arts/movies/arts-briefly-chicago-symphony-conductors-but-no-music-director.html|titel=Kuns,Kortliks; Chicago Simfonieorkes: Dirigente maar Geen Musiekdirekteur|werk=New York Times|outeur=Daniel J. Wakin, |datum=28 April 2006|toegangsdatum=21 April 2007}}</ref> Haitink het egter a.g.v. sy hoë ouderdom nee gesê op die aanbod van die CSO om hul direkteur van musiek te word.<ref>{{cite news| url=https://www.telegraph.co.uk/arts/main.jhtml?xml=/arts/2008/09/04/bmbhaitink10.xml|titel=Bernard Haitink: Ek's mal oor mag sonder verantwoordelikheid|werk=The Telegraph|outeur=Geoffrey Norris|datum=9 April 2008| toegangsdatum=10 September 2008}}</ref> Ten opsigte van sy kontrak, het Haitink gesê dat "elke dirigent, insluitende ekself, 'n vervaldatum het."<ref>{{cite news |url=https://www.nytimes.com/2006/10/06/arts/music/06hait.html?ex=1317787200&en=773d590cedcea461&ei=5088&partner=rssnyt&emc=rss|titel=A Jet-Setting Maestro Sets a Brisker Pace for Beethoven|werk=New York Times|author=James R. Oestreich|datum=6 Oktober 2006|toegangsdatum=21 April 2007}}</ref> Hy het in Junie 2010 sy kontrak as hoofdirigent van Chicago afgesluit met 'n reeks konserte van die volledige Beethoven-simfonieë. <ref>{{cite news | url=http://www.suntimes.com/entertainment/music/2410538,CST-NWS-cso20.article | titel=Haitink beëindig CSO ampstermyn met onthullende interpretasie van Beethoven se Negende | werk=Chicago Sun-Times | outeur=Andrew Patner | datum=19 Junie 2010 | toegangsdatum=2 Julie 2010 }}{{Dead link|datum=Augustus 2018 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> en terselfdertyd het die orkes die Theodore Thomas-medalje aan hom toegeken.<ref>{{cite press release | titel=CSO Hoofdirigent Bernard Haitink Ontvang Theodore Thomas-medalje vir Uitstaande Diens | url=http://cso.org/uploadedFiles/7_Learn/Press_Room/Press_Releases/2009/Haitink_ThomasMedallion_final.pdf | uitgewer=Chicago Symphony Orchestra | datum=21 Junie 2010 | toegangsdatum=2 Julie 2010}}</ref>
 
Haitink het 'n wye variëteit werke gedirigeer en opgeneem, met die volledige simfonieë van [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]], [[Johannes Brahms|Brahms]], [[Robert Schumann|Schumann]], [[Pjotr Tsjaikofski|Tsjaikofski]], [[Anton Bruckner|Bruckner]], [[Gustav Mahler|Mahler]], [[Dmitri Sjostakowitsj|Sjostakowitsj]] en [[Ralph Vaughan Williams|Vaughan Williams]], asook die volledige klavier[[Concerto|concertos]] van Beethoven en Brahms saam met [[Claudio Arrau]] wat van sy mees noemenswaardige opnames is.<ref>{{cite journal| last=Anderson|first=Robert|jaar=1973|titel=Mahler: Die Volledige Simfonieë|journal=Musical Times|volume= 114|uitgawe= 1560| bladsye=152|jstor=957200| doi=10.2307/957200| uitgewer=Musical Times Publications Ltd.| last2=Mahler| last3=Soloists| last4=Choirs| last5=Orchestra| first5=Concertgebouw| last6=Haitink}}</ref> Haitink het opnames vir 'n verskeidenheid plate-etiketteplaatetikette gemaak, insluitende Philips Records, [[EMI]] Classics, Columbia Records, LSO Live, RCO Live, en CSO Resound. Ander opnames sluit die volledige orkeswerke van [[Claude Debussy|Debussy]], die twee simfonieë van [[Edward Elgar|Elgar]], die drie [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]]/Da Ponte operas, en [[Richard Wagner|Wagner]] se volledige operasiklus, ''Der Ring des Nibelungen'', in, asook die opera ''Tannhäuser''.
 
Haitink het in 'n 2004 artikel aangekondig dat hy nie langer opera sou dirigeer nie, maar het in 2007 toegewings op die voorneme gemaak, en drie uitvoerings van ''Parsifal'' in [[Zürich]] in Maart en April gedirigeer, en vyf uitvoerings van die opera ''Pelléas et Mélisande'' in Parys se (Théâtre des Champs-Élysées) in Junie. Hy het in 2004 gesê dat hy nie beplan het om verder by die Koninklike Opera, Covent Garden te dirigeer nie.<ref>{{cite news| url=http://arts.guardian.co.uk/fridayreview/story/0,,1161832,00.html|titel=I started far too young. I still have sleepless nights ... |werk=The Guardian| outeur=Martin Kettle|datum=5 Maart 2004|toegangsdatum=21 April 2007}}</ref> 'n Aankondiging in April 2007 het egter vermeld dat Haitink sou terugkeer na die Koninklike Opera in Desember 2007, met dieselfde Zürichproduksie van ''Parsifal'',<ref>{{cite press release| url=http://www.metoperafamily.org/operanews/news/pressrelease.aspx?id=1396|title=Breaking News: Next Royal Opera Season Promises Minotaur Premiere, New Salome, Voigt as Ariadne|publisher=''Opera News''|datum=10 April 2007|toegangsdatum=23 Julie 2007}}</ref> en hy het die voorneme vervul.<ref>{{cite news| url=http://music.guardian.co.uk/classical/reviews/story/0,,2224357,00.html|titel=Parsifal (Royal Opera House, London)|werk=The Guardian|outeur=Erica Jeal| datum=8 Desember 2007|toegangsdatum=6 Januarie 2008}}</ref>