Galileo Galilei: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Spellings |
Inligting bygewerk |
||
Lyn 35:
Galileo is ook een van die wetenskaplikes wat die fondamente vir kinematika (ook genoem "bewegingskuns"), die studie van beweging, gelê het. Onder sy bydrae tot sterrekunde was die teleskopiese bevestiging van die fases van [[Venus (planeet)|Venus]], die ontdekking van [[Jupiter (planeet)|Jupiter]] se vier grootste mane: [[Kallisto (maan)|Kallisto]], [[Europa (maan)|Europa]], [[Ganimedes (maan)|Ganimedes]] en [[Io (maan)|Io]] (ook bekend as die "[[Mane van Galilei]]" ter ere aan hom) en die waarneming en analise van [[sonvlek]]ke. Galileo het ook bydraes tot toegepaste wetenskap en tegnologie gelewer en die ontwerp van die [[kompas]] verbeter.
Galileo se ondersteuning van Copernicus se teorieë was omstrede tydens sy leeftyd, waartydens 'n groot meerderheid filosowe en sterrekundiges die geosentriese siening dat die Aarde bewegingloos in die middel van die heelal is aangehang het. Ná 1610 het Galileo Copernicus se teorie, dat die Son in die middel van die heelal is en dat die Aarde daarom wentel, openlik ondersteun en hy is sterk verset deur sommige filosowe en geestelikes. Twee geestelikes het hom selfs by die Romeinse Inkwisisie van [[1615]] aangekla en, alhoewel hy van alle klagtes verontskuldig is, het die [[Rooms-Katolieke Kerk]] in Februarie 1616 die teorie nietemin as "vals en in kontras met die Heilige Skrif" verklaar.<ref name="contrary to scripture">McMullin, Ernan, red. (2005). ''The Church and Galileo. Notre Dame, IN: University of Notre Dame Press''. ISBN 0-268-03483-4.</ref><ref>Sharratt, Michael (1994), ''Galileo: Decisive Innovator''. Cambridge University Press, Cambridge. ISBN 0-521-56671-1.</ref> Na waarskuwings het Galileo ingestem om sy ondersteuning van die teorie te staak, maar het sy sienings later weer 'n keer verdedig in sy bekendste werk, ''Dialogo sopra i due massimi sistemi del mondo'' ("Dialoog rakende die twee vernaamste wêreldstelsels"), wat in 1632 vrygestel is. As gevolg van hierdie boek is hy deur die [[Inkwisisie]] verhoor, geforseer om sy meningsuitings terug te trek en tot lewenslange huisarres gevonnis.
== Nuwe onderwysmetode ==
Galileo se lesings aan die universiteit is mettertyd deur groot getalle studente uit alle dele van [[Europa]] bygewoon. Hy het sy studente op 'n totaal nuwe manier onderrig: hy het daarop aangedring dat hulle vir hulself die waarheid van alles wat hy hulle leer deur waarneming en eksperimente bewys. Vir hierdie doel het hy dikwels sy hele klas na buite geneem.
Een van sy beroemdste eksperimente is van die bopunt van die beroemde skewe toring van [[Pisa]] uitgevoer. Deur voorwerpe van die bopunt te laat val en uit te vind hoe lank dit duur voordat hulle die grond bereik, het hy 'n ander, nuwe wet van die [[fisika]] ontdek, naamlik dat alle vaste liggame, ongeag hul gewig en ongeag waaruit hulle bestaan, ewe lank nodig het om dieselfde afstand te val. Steeds meer studente het Galileo se klasse bygewoon. Dit het hom egter die afguns van sy mede-hoogleraars aan die universiteit op die hals gehaal.
Party van hulle het selfs planne gesmee om hom van sy pos onthefte kry. In hierdie atmosfeer kon Galileo nie werk nie en hy het dit al hoe moeiliker gevind om sy studies voort te sit. In [[1592]] is hierdie probleme egter opgelos, want die Senaat van die Republiek van [[Venesië]] het hom genooi om hoogleraar in die wiskunde aan die [[Universiteit van Padua]] te word.
== Galileo ondervind teenstand ==
Hoewel die wetenskaplike teorieë van Galileo deur bewyse gestaaf is, was hulle vir die mense van daardie tyd te vergesog om aanvaarbaar te wees. Galileo het spoedig gevind dat. sy werk nie alleen misverstaan word nie maar dat dit selfs afgekeur word. In [[1633]] het die [[Inkwisisie]] (Middeleeuse kerklike hof vir die ondersoek van beweerde kettery), wat reeds [[Nicolaas Copernicus|Copernicus]] se teorie as in stryd met die leerstellinge van die [[Bybel]] beskou het, ook Galileo van kettery beskuldig omdat hy gewaag het om dit te steun.
Galileo was verplig om sy teorieë terug te trek. Verbitterd oor die houding van die kerk, het hy afgetree en in sy villa naby [[Florence]] gaan woon. In [[1638]] het 'n geweldige terugslag Galileo getref. Sy oë, die eerste wat die hemelruim bestudeer het, het ingegee. Maar sy blindheid het hom nie van sy navorsingswerk weggehou nie. Inteendeel, hy het sy werk voortgesit met die hulp van sy getrouste volgelinge. In Januarie [[1642]], met sy dood, was daar nog maar min mense wat die ware belangrikheid van sy werk besef het.
Eers in die eeue wat daarop gevolg het, het geleerdes die waarde van sy werk werklik begin besef en is sy teorieë uiteindelik aanvaar. Slegs toe het Galileo Galilei die eer ontvang wat hom nooit in sy lewe te beurt geval het nie.
== Sien ook ==
Line 49 ⟶ 63:
== Bron ==
* KENNIS, 1980, ISBN 0798108266, volume 4, bl. 760
* Kennis, vol 6, 1980, bl. 1104–1105, ISBN 0 7981 0828 2
| |||