Platluis: Verskil tussen weergawes

Die mens is die platluis se enigste bekende gasheer, hoewel ’n verwante [[spesie]], ''Pthirus gorillae'', op [[gorilla]]s voorkom. Die menslike parasiet het sowat 3,3&nbsp;miljoen jaar gelede uit die ''Pthirus gorillae''-lyn vertak.<ref>{{cite journal |journal=J Biol |date=10 February 2009 |volume=8 |issue=2 |pages=20 |title=Apes, lice and prehistory |author=Weiss RA |pmid=19232074 |pmc=2687769 |doi=10.1186/jbiol114}}</ref> Dit is verder verwant aan die genus ''Pediculus'', waartoe die menslike [[kopluis]] en [[liggaamsluis]] behoort, asook luise wat op [[sjimpansee]]s en [[Bonobo|bonobo's]] voorkom.

 

Die [[Orde (biologie)|orde]] waartoe die platluis behoort, is Phthiraptera, met ’n "phth" aan die begin, maar sy wetenskaplike naam is ''Pthirus pubis'', met ’n "pth". Dit is gebaseer op ’n verkeerde spelling, maar is nogtans in 1985 as die amptelike spelling aanvaar.<ref>{{Cite web|url=http://phthiraptera.info/content/taxonomy-human-lice|title=Phthiraptera.info: Taxonomy of Human Lice|access-date=2019-10-23}}</ref>

 

’n Volwasse platluis is sowat 1,3-2&nbsp;mm lank (effens kleiner as die liggaams- en kopluis), en kan van ander spesies uitgeken word aan sy feitlik ronde lyf. Nog ’n kenmerkende eienskap is dat sy agterste twee paar bene baie dikker as die voorste bene is en groot kloue het.<ref name="service">{{cite book |author=Service, Mike |title=Medical Entomology for Students|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge|year=2012 |pages= |edition=5de|isbn=978-1-107-66818-8 |oclc= |doi= |accessdate=}}</ref>

 

Volwasse platluise kom net op die mens voor en het menslike bloed nodig om te oorleef. As volwasse luise van die gasheer af gedwing word, sal hulle binne 24 en 48 uur doodgaan sonder bloed. Die parasiete word van mens tot mens oorgedra, gewoonlik tydens [[seks]]uele kontak, hoewel ook minder dikwels deur beddegoed of [[klere]].<ref name="cdc3">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/parasites/lice/pubic/biology.html|title=Pubic "crab" lice: biology|author=CDC (Centers for Disease Control and Prevention)|website=www.cdc.gov|language=en-us|access-date=2017-12-04|date=2017-05-02}}</ref>

 

[[Beeld:Pubic lice on eye-lashes.jpg|thumb|Platluise aan die oogwimpers.]]

Die infestasie met platluise is bekend as pediculosis pubis of phthiriasis pubis (laasgenoemde word ook met ’n "phth" gespel, nes die ordenaam). Die infestasie van die oogwimpers staan bekend as pediculosis ciliaris of phthiriasis palpebrarum.<ref>Manjunatha NP, Jayamanne GR, Desai SP, Moss TR, Lalik J, Woodland A. Pediculosis pubis: presentation to ophthalmologist as phthriasis palpebrarum associated with corneal epithelial keratitis. Int. J. STD AIDS 2006; 17: 424–426</ref>

{{Verwysings|2}}

 

* MedlinePlus: {{MedlinePlus2|000841|Pubic lice}}

*{{Wikispecies-inlyn|Phthiraptera}}

 

{{Normdata}}

[[Kategorie:Luise]]

[[Kategorie:Seksueel oordraagbare siektes]]