Suid-Rhodesië: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Wwikix (besprekings | bydraes)
Sobaka (besprekings | bydraes)
Bygewerk
Lyn 81:
}}
 
'''Suid-Rhodesië''' ([[Engels]]: ''Southern Rhodesia'', amptelik ''Kolonie van Suid-Rhodesië'', [[Engels]]: ''Colony of Southern Rhodesia''; vernoem na [[Cecil Rhodes]]) was tot en met die ontbinding van die [[Sentraal-Afrikaanse Federasie]] aan die einde van 1963 die naam van die teenswoordige [[Zimbabwe]]. Van 1964 tot onafhanklikwording in 1980 het die land as [[Rhodesië]] bekend gestaan. Sir [[Leander Starr Jameson]] het in 1895 die naam [[Rhodesië]] aan die gebied gegee ter ere van [[Cecil John Rhodes]]. [[Groot-Brittanje]] het die gebied in 1923 geannekseer en dit so genoem om dit te onderskei van die teenswoordige [[Zambië]], wat in daardie jaar [[Noord-Rhodesië]] geword het. [[Garfield Todd]] was die Eerste Minister van Suid-Rhodesië vanaf 1953 tot 1958 maar vanaf 1953 was Suid-Rhodesië deel van die Sentraal-Afrikaanse Federasie.
 
Die regering van die wit minderheid het egter in 1965 'n eensydige verklaring van onafhanklikheid , die sogenaamde ''Unilateral Declaration of Independence'' ( (UDI) uitgereik en daardeur Rhodesië gevestig, 'n nie-erkende staat. In 1979 is Rhodesië weer onder "inheemse Afrika"-bewind as [[Zimbabwe-Rhodesië]] gekonstitueer, wat ook nie oorsese erkenning kon bekom nie. Na 'n periode van tussentydse Britse beheer na die Lancaster House-ooreenkoms in Desember 1979, het die land in April 1980 internasionaal erkende onafhanklikheid as [[Zimbabwe]] verkry.
[[Garfield Todd]] was die Eerste Minister van Suid-Rhodesië vanaf 1953 tot 1958 maar vanaf 1953 was Suid-Rhodesië deel van die Sentraal-Afrikaanse Federasie.
 
== Oorsprong van naam Rhodesië ==
Aanvanklik is na die gebied verwys as "South Zambezia", 'n verwysing na die [[Zambezirivier]], totdat die naam "Rhodesia" in 1895 in gebruik was. Dit was ter ere van [[Cecil Rhodes]], die Britse koningkryk-bouer en sleutelfiguur tydens die Britse uitbreiding na Suider-Afrika. In 1888 het Rhodes minerale regte van die magtigste plaaslike tradisionele leiers verkry deur verdrae soos die Rudd-konsessie en die Moffat-verdrag, wat deur koning [[Lobengula]] van die [[Ndebele (stam)|Ndebele-volk]] onderteken is. Die "Suid" is in 1898 vir die eerste keer gebruik en het in 1964 met die instelling van die Federasie van Rhodesië en Nyasaland verdwyn. "Rhodesië" het toe die naam van die land gebly tot die ontstaan van Zimbabwe-Rhodesië in 1979. Vanuit die Britse perspektief is die naam Suid-Rhodesië egter wettiglik gebruik tot 18 April 1980, toe die Republiek van Zimbabwe afgekondig is.
 
== Verwysings ==
Line 91 ⟶ 94:
* [[Eric Rosenthal|Rosenthal, Eric]], ''Encyclopaedia of Southern Africa'', Juta and Company Limited, Kaapstad en Johannesburg, 1978.
 
 
{{Saadjie}}
 
{{Normdata}}