Monrovia: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes) Bygewerk, nog besig |
Sobaka (besprekings | bydraes) →Geskiedenis: bygewerk |
||
Lyn 66:
== Geskiedenis ==
In 1816, met die doel om 'n selfonderhoudende kolonie vir vrygemaakte Amerikaanse slawe te vestig, iets wat reeds in [[Freetown, Sierra Leone]] bewerkstellig is, het die eerste setlaars vanuit die Verenigde State in [[Afrika]] aangekom, onder die beskerming van die American Colonization Society.<ref name="WDL">{{cite web |url = http://www.wdl.org/en/item/446/ |title = Map of Liberia, West Africa |work =
Op 7 Januarie 1822 het 'n tweede skip die setlaars gered en hulle na Kaap Mesurado geneem om die nedersetting Christopolis te stig.<ref> Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, bl. 193</ref> <ref> Britannica,
Lyn 73:
In 1845 was Monrovia die terrein van die grondwetlike konvensie wat gehou is deur die American Colonization Society wat die [[grondwet]] opgestel het wat twee jaar later die grondwet van 'n onafhanklike en soewereine Republiek van Liberië sou wees.<ref>Robin Dunn-Marcos, Konia T. Kollehlon, Bernard Ngovo, and Emily Russ (2005) in Donald A. Ranard (ed.) ''Liberians: An introduction to their history and culture'' (Washington: Center for Applied Linguistics) available online here {{cite web |url=http://www.trincoll.edu/~jmartha/liberians%20history%20and%20culture.pdf |title=Archived copy |accessdate=2006-06-10 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060724191221/http://www.trincoll.edu/~jmartha/liberians%20history%20and%20culture.pdf |archivedate=2006-07-24 }}</ref>
Aan die begin van die 20ste eeu is Monrovia in twee dele verdeel: Monrovia-kern, waar die Amerikanse-Liberiese bevolking van die stad gewoon het en herinner aan die Suidelike-Amerikaanse argitektuur; en Krutown, wat hoofsaaklik deur etniese Krus bewoon is, maar ook deur Bassas, Grebos en ander etnisiteite.<ref name="google1">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=ZJfJHjiiDyUC&pg=PA367 |title=Tiyambe Zeleza, Dickson Eyoh et al., Encyclopedia of Twentieth-Century African History |accessdate=2010-07-04|isbn=9780415234795 |last1=Zeleza |first1=Tiyambe |last2=Eyoh |first2=Dickson |year=2003 }}</ref> Van die 4 000 inwoners was 2 500 Amerikanse-Liberiese. Teen 1926 het etniese groepe uit die binneland van Liberië na Monrovia begin migreer op soek na werk.<ref name="google1"/> Die bevolking van Monrovia het teen 1937 10 000 bereik; destyds het die polisie-departement van Monrovia slegs 30 lede gehad.<ref>{{Cite magazine|date=1937-09-13|title=Liberia Celebrates 90 Years of Independence with Champagne|url=https://books.google.com/books?id=RUgEAAAAMBAJ&pg=PA87|magazine=
In 1979 het die [[Organisasie vir Afrika-eenheid]] hul konferensie in die Monrovia-omgewing gehou, met die destydse president William Tolbert as voorsitter. Gedurende sy termyn het Tolbert die openbare behuising in Monrovia verbeter en die klasgelde aan die Universiteit van Liberië met 50% verlaag. 'n Militêre [[staatsgreep]] gelei deur Samuel Doe het die Tolbert-regering in 1980 tot 'n val gebring, met baie lede wat tereggestel is.
Lyn 79:
Die stad is erg beskadig in die Eerste en Tweede Liberiese burgeroorloeë, veral tydens die beleg van Monrovia, met baie geboue wat beskadig is en byna al die infrastruktuur vernietig. Ernstige gevegte het plaasgevind tussen Samuel Doe se regering en die magte van Prince Johnson in 1990 en met die aanval van die NPFL op die stad in 1992. 'n Nalatenskap van die oorlog is dat 'n groot bevolking van hawelose kinders en jeugdiges wat betrokke was by die gevegte of 'n opvoeding daardeur ontneem is.
In 2002 het Leymah Gbowee die Women of Liberia Mass Action for Peace georganiseer met plaaslike vroue wat in die vismark in Monrovia gebid en gesing het.<ref>[http://www.odemagazine.com/blogs/readers_blog/9001/leymah_gbowee_peace_warrior_for_liberia 2009 Peace warrior for Liberia] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091227090728/http://www.odemagazine.com/blogs/readers_blog/9001/leymah_gbowee_peace_warrior_for_liberia |date=2009-12-27 }}</ref> Hierdie beweging het gehelp om die Tweede Liberiese Burgeroorlog in 2003 te beëindig en die verkiesing van [[Ellen Johnson Sirleaf]] in Liberië, die eerste Afrika staat met 'n vroulike president.<ref>{{cite web | title=African women look within for change | website=CNN.com | date=2010-09-23 | url=http://edition.cnn.com/2009/WORLD/africa/10/30/africa.women/ | access-date=2019-08-25}}</ref>
In 2014 is die stad geraak deur die [[Ebola]]-uitbraak in [[Wes-Afrika]] in 2014.<ref>{{Cite web|
|work = Channel 4|accessdate=2014-09-11|date = 2014-09-11|url = http://blogs.channel4.com/tom-clarke-on-science/terrifying-mathematics-ebola/1329}}</ref> Die Ebola-virusepidemie in Liberië is op 3 September 2015 as oor verklaar.
== Verwysings ==
| |||