Maät: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Uitgebrei
Lyn 14:
}}
 
'''Maät''' of '''Ma'at''' was in die [[Egiptiese mitologie]] die konsepbeginsel van die waarheid, balans, orde, wet, moraliteit en geregtigheid. Sy is ook voorgestel as ’n godin wat die sterre, seisoene en die dade van beide gode en sterflikes reël en die kosmiese orde handhaaf wat daargestel is met die skepping van die heelal uit chaos.
 
Die vroegste rekords wat behoue gebly het en wat aandui dat Maät die norm van die natuur en die samelewing is, in dié wêreld en die hiernamaals, kom uit die [[Ou Ryk]]. Die oudste bekende voorbeelde is ontdek in die [[piramidetekste]] van [[Oenas]] (omstreeks [[2375 v.C.|2375]] en [[2345 v.C.]]).<ref>{{cite book| author = Siegfried Morenz| title = Egyptian Religion: Siegried Morenz| year = 1973| isbn = 978-0-8014-8029-4| page = 273 }}</ref>
Lyn 23:
 
[[Farao|Farao's]] is dikwels uitgebeeld met die embleme van Maät om klem te lê op sy rol as handhawer van die wette van die skepper.<ref>{{cite book| author = Henrietta McCall| title = Mesopotamian myths| date = Januarie 1990| publisher = University of Texas Press| isbn = 0-292-72076-9| page = 46 }}</ref>
 
==Die beginsel Maät==
{{Hiero|Maät<ref>Hiërogliewe kan gevind word in (Collier en Manley, pp. 27, 29, 154)</ref><ref name=Budge416>Budge ''The Gods of the Egyptians'' Vol. 1 p. 416</ref>|<hiero>U5:a-t-C10 ! of H6 ! of U5:D36-X1-Y1:Z1*Z1*Z1*Z1 ! of U1-Aa11:X1-C10 ! U5:D42-X1:Y1:Z2-I12 ! of U5:D42:X1-H6-C10-Y1-Z3 ! of H6-X1:H8-C10 </hiero>|align=left|era=egypt}}
 
Maät verteenwoordig die etiese en morele beginsel wat van elke Egiptiese burger verwag is om deur hul daaglikse lewe te volg. Hulle moes met eer en waarheid optree in sake betreffende familie, die gemeenskap, nasie, omgewing en gode.<ref>{{cite book| author = Denise Martin| title = Maat and order in African Cosmology: A Conceptual Tool for Understanding Indigenous Knowledge| year =2008| page = 951}}</ref>
 
Maät as ’n beginsel is geskep om te voorsien in die komplekse behoeftes van die opkomende Egiptiese staat wat mense met botsende belange ingesluit het.<ref name=Cohn>{{cite book| author = Norman Rufus Colin Cohn| title = Cosmos, Chaos and the World to Come: The Ancient Roots of Apocalyptic Faith| year = 1993| isbn = 978-0-300-05598-6| page = [https://archive.org/details/cosmoschaosworld00cohn/page/9 9]| url = https://archive.org/details/cosmoschaosworld00cohn/page/9}}</ref> Die ontwikkeling van sulke reëls was bedoel om chaos af te weer en dit het die grondslag van die Egiptiese [[reg]] geword. Van vroeg af al het die koning homself beskryf as die "Heer van Maät" wat met sy mond die Maät verkondig wat hy in sy hart ontvang het.
 
Die belangrikheid van Maät het ontwikkel tot op ’n punt waar dit alle aspekte van die lewe ingesluit het, insluitende die basiese ewewig van die [[heelal]], die verhouding van die samestellende dele, die siklus van die [[seisoen]]e, [[godsdiens]]tige waarnemings en regverdige onderhandelings, en eerlikheid en opregtheid in gemeenskaplike wisselwerkings.<ref name=Cohn />
 
Die antieke Egiptenare het ’n diep oortuiging gehad van die onderliggende heiligheid en eenheid in die heelal. Kosmiese harmonie is behaal deur die korrekte openbare en rituele lewe. Enige versteurings in die kosmiese harmonie sou gevolge vir die individu sowel as die staat hê. ’n Goddelose koning kon hongersnood veroorsaak, en godslastering kon ’n persoon blind gelaat het.<ref>John Romer, ''Testament'', pp. 41–42, Guild Publishing, 1988.</ref> Die teenoorgestelde van Maät was ''Isfet'': chaos, leuens en geweld.<ref>''Religion and Cultural Memory: Ten Studies'', Jan Assmann, vertaal deur Rodney Livingstone, p. 34, Stanford University Press, 2006, {{ISBN|0-8047-4523-4}}.</ref>
 
In die gedagtes van Egiptenare het Maät alle dinge in ’n onvernietigbare eenheid saamgebind: Die heelal, natuurlike wêreld, staat en individu is alles beskou as dele van die groter orde wat deur Maät teweeggebring is.
 
==Die godin Maät==
[[Beeld:maat.jpg|thumb|200px|Maät met die veer van waarheid.]]
Maät was ook die godin van harmonie, geregtigheid en die waarheid wat as ’n jong vrou uitgebeeld is.<ref>{{cite book| author = Robert A. Armour| title = Gods and Myths of Ancient Egypt| year = 2001| publisher = American University in Cairo Press| isbn = 978-977-424-669-2 }}</ref> Soms het sy [[vlerk]]e aan haar arms of ’n [[volstruis]]veer op haar kop.<ref name=Budge416/> Die betekenis hiervan is nie heeltemal seker nie, maar haar broer in sommige mites, die god [[Sjoe]], dra dit ook.<ref name="Vol p. 320">"The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt" Vol. 2 p. 320</ref> Uitbeeldings van Maät as ’n godin bestaan van die vroeë en middelste tydperk van die [[Ou Ryk van Egipte|Ou Ryk]] (omstreeks 2680-2190 v.C.).<ref>''The Oxford Essential Guide to Egyptian Mythology'', red. Donald B. Redford, p. 190, Berkeley, 2003, {{ISBN|0-425-19096-X}}</ref>
 
Die songod, [[Ra]], het uit die [[oerheuwel]] van die skepping gekom eers nadat hy sy dogter Maät in die plek van Isfet (chaos) geplaas het. Konings het die plig gehad om te sorg Maät bly in plek. Sommige konings het haar naam in hulle s’n geïnkorporeer en na hulself verwys as "Heer van Maät"<ref>{{cite book| author = Barry J. Kemp| title = 100 hieroglyphs: think like an Egyptian| year = 2005| isbn = 1-86207-658-8 }}</ref> of ''Meri-Maät'' ("Geliefde van Maät").
 
== Verwysings ==
Line 29 ⟶ 48:
== Eksterne skakels ==
* {{Commons-kategorie inlyn|Maat}}
*[[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Maat|Engelse Wikipedia]]
 
{{Egipgode}}