Cepheïed: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
kNo edit summary |
Uitgebrei |
||
Lyn 7:
Die term "Cepheïed" kom van die ster [[Delta Cephei]] in die [[sterrebeeld]] [[Kefeus (sterrebeeld)|Kefeus]] ([[Latyn]]: Cepheus), die eerste ster van dié soort wat geïdentifiseer is, deur John Goodricke in 1784. Dit is ook een van die Cepheïede waarvan die afstand die akkuraatste bepaal is, deels danksy sy ligging in ’n [[sterreswerm]]<ref
name=dezeeuw1999>de Zeeuw, P.T.; Hoogerwerf, R.; de Bruijne, J.H.J.; Brown, A.G.A.; Blaauw, A. (1999). [http://adsabs.harvard.edu/abs/1999AJ....117..354D ''A HIPPARCOS Census of the Nearby OB Associations''], AJ</ref><ref name=majaess2012>Majaess, D.; Turner, D.; Gieren, W. (2012). [http://adsabs.harvard.edu/abs/2012ApJ...747..145M ''New Evidence Supporting Cluster Membership for the Keystone Calibrator Delta Cephei''], ApJ</ref> en die beskikbaarheid van presiese Hubble-ruimteteleskoop/Hipparcos-parallakse.<ref name=benedict02>Benedict, G. Fritz; McArthur, B.E.; Fredrick, L.W.; Harrison, T.E.; Slesnick, C.L.; Rhee, J.; Patterson, R.J.; Skrutskie, M.F.; Franz, O.G.; Wasserman, L.H.; Jefferys, W.H.; Nelan, E.; van Altena, W.; Shelus, P.J.; Hemenway, P.D.; Duncombe, R.L.; Story, D.; Whipple, A.L.; Bradley, A.J. (2002). [http://adsabs.harvard.edu/abs/2002AJ....124.1695B ''Astrometry with the Hubble Space Telescope: A Parallax of the Fundamental Distance Calibrator δ Cephei''], AJ</ref>
==Dinamika van die pulse==
Die aanvaarde verduideliking vir die pulse van ’n Cepheïed word die Eddingtonwaarde genoem,<ref>{{cite journal|bibcode=1984S&T....68..519S|title=Eddington's Valve and Cepheid Pulsations|journal=Sky and Telescope|volume=68|pages=519|last1=Smith|first1=D. H.|year=1984}}</ref> of die κ-meganisme, waar die [[Griekse alfabet|Griekse]] letter κ ([[Kappa (letter)|kappa]]) die gas se ondeurlatendheid aandui.
[[Helium]] is die gas wat beskou word as die aktiefste in die proses. Dubbel [[Ioon|geïoniseerde]] helium (helium waarvan albei [[elektron]]e in die [[atome]] afwesig is) is meer ondeurlatend as enkel geïoniseerde helium. Hoe meer helium verhit word, hoe meer word dit geïoniseer. By die dofste deel van die Cepheïed se siklus is die geïoniseerde gas in die buitenste lae ondeurlatend en word dit verhit deur die ster se straling. Vanweë die toenemende [[temperatuur]] begin dit uitsit. Namate dit uitsit, koel dit af en word dit minder geïoniseer en dus meer deurlatend. Dit laat die straling toe om te ontsnap. Die uitsetting stop dan en die proses word omgekeer vanweë die ster se [[swaartekrag]]aantrekking. Die proses word dan herhaal.
Die meganika van die pulse as ’n hitte-enjin is in 1917 deur [[Arthur Stanley Eddington]] voorgestel<ref>{{cite journal |bibcode=1917Obs....40..290E |title=The pulsation theory of Cepheid variables |author1=Eddington, A. S. |volume=40 |date=1917 |pages=290 |journal=The Observatory}}</ref> (wat uitgebreid oor die dinamika van Cepheïede geskryf het), maar eers in 1953 het S.A. Zhevakin geïoniseerde helium geïdentifiseer<ref>Zhevakin, S. A., "К Теории Цефеид. I", ''Астрономический журнал'', 30 161–179 (1953)</ref> as ’n waarskynlike klep vir die enjin.
== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}▼
: ''[[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Cepheid variable|Engelse Wikipedia]]''▼
▲{{Verwysings}}
== Eksterne skakels ==
Line 16 ⟶ 21:
* [http://crocus.physics.mcmaster.ca/Cepheid/HomePage.html McMaster-argief]
{{Commons-kategorie inlyn|Cepheidae|Cepheïede}}
▲
{{sterre}}
| |||