Panteon in Rome: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Voyageur (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Etiket: 2017-bronwysiging
Voyageur (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Etiket: 2017-bronwysiging
Lyn 39:
 
</div>
Die '''Panteon''' ([[Grieks]]: Πάνθειον (ἱερόν) of Πάνθεον «Tempel van alle Gode», afgelei van πᾶν ''pān'' «alle» en θεός ''theós'' «God») is 'n antieke Romeinse heiligdom wat moontlik reeds gedurende die bewind van keiser [[Trajanus]] omstreeks 114 n.C. op die Marsveld (Campus Martius) te [[Rome]] begin en onder [[Hadrianus]] tussen 125 en 128 voltooi is. Historici is tans nog oneens oor die tempel se oorspronklike funksie omrede dit - ondanks die feit dat sy ontwerp sterk sakrale kenmerke het en dit blykbaar aan 'n verskeidenheid godhede gewy was - ook as gebou beskou kan word wat as imperiale argitektoniese magsvertoon beplan is. Volgens die antieke Romeinse geskiedskrywer [[Cassius Dio]] was daar standbeelde van [[Mars (mitologie)|Mars]] en [[Venus (mitologie)|Venus]], naas dié van ander godhede, asook een van [[Julius Caesar|Gaius Iulius Caesar]] wat ná sy afsterwe goddelike verering as Divus Iulius geniet het. Cassius Dio, wie se beskrywing van die Panteon uit die vroeë 3de eeu n.C. dateer, was reeds nie meer in staat om die presiese oorspronklike funksie van die heiligdom uit te lig nie.
[[Lêer:Rome-Pantheon.jpg|duimnael|links|Die Panteon se koepel met 'n deursnee van 43 meter bestaan uit vyf konsentriese kringe met 28 kofferpanele elk wat boontoe kleiner word. Dit is op 'n tydelike houtraamwerk opgerig waarop beton gegiet is. Die opening, ''oculus'' («oog») of ''opaion'' genoem, is met 'n deursnee van nege meter die enigste natuurlike ligbron naas die ingangsportaal met sy magtige bronsdeure. Die kofferpaneelontwerp verminder die koepel se gewig verder]]
[[Lêer:Pantheon Rom 1.jpg|duimnael|links|Die Panteon se ligging op die kompakte plein ''Piazza della Rotonda'', met die Egiptiese ''Obelisco Macuteo'' in die voorgrond]]
Lyn 45:
 
Die gesofistikeerde ontwerp waarborg 'n maksimum aan stabiliteit ondanks die betreklik lae gewig en getuig van die presiese kennis in verband met beton as boumateriaal, maar ook van die sorgvuldige beplanning wat die projek geverg het.<ref>Martin Peck: ''Detail Praxis - Baustoff Beton: Planung, Ausführung, Beispiele''. Hersiene uitgawe. München: Edition Detail (Institut für Internationale Architektur-Dokumentation) 2008, bl. 9</ref> Om 'n soortgelyke meesterwerk van bou- en ingenieurskuns te skep (met die grootste nie-versterkte betonkoepel ter wêreld), sou selfs vir huidige spesialiste, ondanks die beskikbaarheid van die modernste hulpmiddele, 'n uitdaging wees. Die Panteon se ontwerp word deur sommige deskundiges aan die befaamde argitek Apollodorus van Damaskus toegeskryf, alhoewel sy betrokkenheid by die bouwerk nie deur antieke bronne bevestig kan word nie.
 
Volgens die antieke Romeinse geskiedskrywer [[Cassius Dio]] was daar standbeelde van [[Mars (mitologie)|Mars]] en [[Venus (mitologie)|Venus]], naas dié van ander godhede, asook een van [[Julius Caesar|Gaius Iulius Caesar]] wat ná sy afsterwe goddelike verering as Divus Iulius geniet het. Cassius Dio, wie se beskrywing van die Panteon uit die vroeë 3de eeu n.C. dateer, was reeds nie meer in staat om die presiese oorspronklike funksie van die heiligdom uit te lig nie.
 
Vermoedelik op 13 Mei 609 is die Panteon in 'n Christelike kerk omgeskep wat aan [[Maria]], die Moeder Gods, en Christelike martelaars gewy is as ''Sancta Maria ad Martyres''. Sy nuwe funksie het verseker dat die Panteon die enigste antieke Romeinse gebou is wat meer of min in sy oorspronklike toestand bewaar gebly het.<ref>[https://www.pantheonroma.com/en/pantheon-history/ ''pantheonroma.com: The History of the Pantheon. Besoek op 8 Januarie 2020'']</ref> Dit word onder die bes bewaarde voorbeelde van antieke Romeinse boukuns gereken. Sedert die [[Middeleeue]] word na die Panteon ook verwys as ''Sancta Maria Rotunda'' ([[Italiaans]]: ''Santa Maria Rotonda'') of, in die omgangstaal, as ''La Rotonda'' («die ronde gebou»).