Leonides: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Uitleg van bronteks
Uitgebrei
Lyn 1:
{{Inligtingskas Meteoorreën
| naam = Leonides
| beeld = LeonidasLeonid sigloXIXMeteor.jpg
| breedte = 250px
| onderskrif = Uitbeeldings’n uitLeonidemeteoor dietydens 19dedie eeuhoogtepunt van die Leonides2009-reën.
| ontdekking = 902 n.C. (eerste rekord)
| liggaam = Komeet 55P/Tempel-Tuttle
Lyn 16:
}}
 
Die '''Leonides''' vorm ’n [[meteoorreën]], of meteoorstroom, wat jaarliks tussen 14 en 21 November gesien kan word. Die naam verwys na die skynbare oorsprong in die [[sterrebeeld]] [[Leeu (sterrebeeld)|Leeu]]; tog is dit in werklikheid afkomstig van [[Komeet]] Tempel-Tuttle, wat op sy wentelbaan om die [[Son]] ’n groot aantal brokstukke ([[Meteoroïde|meteoroïede]]) agterlaat. Sodra die [[Aarde]] die baan van die komeet kruis, kom dit ook in aanraking met meteoroïedwolkemeteoroïdewolke. ’n Aantal brokstukke brand in die Aarde se atmosfeer uit en word as meteore (verskietende sterre) waargeneem. Die meteoorreën bereik elke jaar opin [[17 November]] sy hoogtepunt – die presiese datum verskil van jaar tot jaar.
 
’n Buitengewone skouspel vind elke 33 jaar plaas.<ref name="2019 Leonids">{{cite web|url=https://earthsky.org/?p=29831|title=All you need to know: 2019's Leonid meteor shower|author=Deborah Byrd|publisher=EarthSky|date=15 November 2018|accessdate=26 Februarie 2019}}</ref> Wanneer die Aarde die wentelbaan van Komeet Tempel-Tuttle kruis kort nadat hy deur die binneste gedeelte van ons [[Sonnestelsel]] getrek het, styg die aantal sigbare Leonide-meteore duidelik. Hierdie groot meteoorstorm, met duisende meteore per uur, kon in [[1966]] enoor in[[Verenigde dieState jarevan na [[1998Amerika|Amerika]] gesien word.<ref>{{Cite web | title = Eyewitness accounts of the 1966 Leonid Storm | website = | publisher = P. Jenniskens/NASA-ARC | url = http://leonid.arc.nasa.gov/1966.html | doi = | accessdate = 2009-12-25}}</ref> Die eerste rekord van die Leonides was in [[902]]&nbsp;n.C.
 
==Beskrywing==
[[Beeld:Leonidas sigloXIX.jpg|thumb|260px|links|Uitbeeldings uit die 19de eeu van die Leonides.]]
Die Leonides is ’n vinnig bewegende stroom wat die Aarde se wentelbaan teen 72&nbsp;km/s tref.<ref name=space021112>[http://www.space.com/scienceastronomy/astronomy/leonids_science_021112.html Space.com] The Power of a Shooting Star</ref> Groter Leonides het ’n [[deursnee]] van sowat 10&nbsp;mm en ’n [[massa]] van ’n halwe [[gram]], en hulle kan helder ligstrepe met ’n [[skynbare magnitude]] van tot {{nowrap|-1,5}} veroorsaak.<ref name=jenniskens2006>{{citation |first1=Peter |last1=Jenniskens |title=Meteor Showers And Their Parent Comets |publisher=Cambridge University Press |date=2006 |isbn=978-0521853491 |page=253 |url=https://books.google.com/books?id=QpajMuyXG8AC&pg=PA253}}</ref> ’n Jaarlikse Leonidereën kan 12 of 13&nbsp;ton deeltjies oor die hele planeet agterlaat.
 
Die meteoroïdes wat deur die komeet agtergelaat word, word in strepe georganiseer volgens hulle wentelbane. Hulle word deur verskillende planete versteur, veral [[Jupiter]],<ref name="Asher&McNaught99">{{Citation | last = McNaught | first = Robert H. | last2 = Asher | first2 = David J. | title = Leonid Dust Trails and Meteor Storms | journal = WGN, Journal of the International Meteor Organization | volume = 27 | issue = 2 | pages = 85–102 | date = 1999 | doi = | id =|bibcode = 1999JIMO...27...85M }}</ref> en in ’n mindere mate deur stralingsdruk van die Son.<ref name="BrownThesis">{{Cite journal | last = Brown | first = Peter | first2 = J. | last2 = Jones | first3 = J. | last3 = Rendtel | title = Evolution of Two periodic Meteoroid Streams: the Perseids and Leonids | volume = | issue = | pages = | publisher = | location = | url = http://aquarid.physics.uwo.ca/~pbrown/thesis.html | issn = | doi = | id = | accessdate = 2009-12-24}}</ref> Deeltjies in ou strepe is taamlik ver uitmekaar en veroorsaak ’n paar meteore per minuut. Jonger strepe is baie digter en veroorsaak elke 33 jaar ’n meteoorstorm, met meer as 1&nbsp;000 meteore per uur.
 
Die Leonides bereik elke jaar omstreeks [[18 November]] ’n hoogtepunt, maar meteore kan verskeie dae daarvoor en daarna gesien word.
 
==Verwysings==
{{Verwysings|2}}
 
== Eksterne skakels ==
* [http://esl.ee.sun.ac.za/~lochner/sterknd.html Die Leonide-meteoorreën in ''Lochner se sterrekunde'']
* {{CommonsKategorie-inlyn|Leonids}}
 
{{Meteoorreëns}}