Wikipedia

Simón Bolívar: Verskil tussen weergawes

Blaai deur geskiedenis
← Ouer wysigingNuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
Wwikix (besprekings | bydraes)
31 566 edits
Sobaka (besprekings | bydraes)
33 225 edits
→‎Ambisie: Bygewerk
Lyn 54:
'''Simón José Antonio de la Santísima Trinidad Bolívar y Palacios Ponte y Blanco''' ([[24 Julie]] [[1783]] – [[17 Desember]] [[1830]]), algemeen bekend as '''Simón Bolívar''', was 'n Venezolaanse vryheidsvegter en politieke leier. Hy het verskeie [[Suid-Amerika]]anse lande, soos [[Venezuela]], [[Colombia]], [[Ecuador]], [[Peru]] en [[Bolivië]] van die [[Spanje|Spanjaarde]] bevry. Hy was ook vir 'n paar jaar die president van [[Groot-Colombia]], 'n land wat nie meer bestaan nie. Die land [[Bolivië]] is na hom vernoem. Hy word vandag as een van die mees invloedryke politici in die geskiedenis van Suid-Amerika beskou. Hy staan in Latyns-Amerika as ''El Libertador'', oftewel ''Die Bevryder'' bekend.<ref name="HAT Taal-en-feitegids">HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8</ref>
 
== Ambisie''El Libertador'' ==
Hy het in [[Madrid]] gestudeer en in [[18101807]] na sy tuisland Venezuela teruggekeer,nadat waar[[Napoleon]] sy ouer broer Jozef Bonaparte as koning van Spanje en die Spaanse kolonies benoem het. Hier het hy aan verskeie opstande deelgeneem het. OpIn 29-jarige1812 leeftyd hetskryf hy reedsdie generaal''Manifiesto geword. Náde Cartagena''n veldtog(die vanCartagena drieManifes), maandetydens hetsy hyverblyf in [[CaracasCartagena, Colombia| Cartagena]], triomfantlikin binnegetrekdie enhedendaagse [[diktatorColombia]]<nowiki/>iale, magwaarheen oorhy diegevlug gebiedhet, nadat Francisco de Miranda hom in Julie van daardie jaar in [[Caracas]] aan die huidigeSpanjaarde Venezuelaoorgegee verkryhet.
 
 
In [[1815]] moes hy egter voor die Spanjaarde vlug en na [[Jamaika]] uitwyk. Die [[Llaneros]] (inwoners van die laagland van Venezuela) het kort daarna teen die Spanjaarde in opstand gekom. Bolivar het teruggekeer in [[1817]]. Maar hy kon eers die onafhanklikheid van die gebied in [[1819]] ná die val van [[Bogotá|Bogota]] herstel.
In 1813 lei hy 'n inval in Venezuela. Op 23 Mei arriveer hy in Mérida, waar hy sy bynaam El Libertador ('The Liberator') kry. Op 29-jarige leeftyd het hy reeds generaal geword. Ná 'n veldtog van drie maande het hy op 6 Augustus 1813 Caracas verower, en die Republiek van Venezuela is uitgeroep. Daarna is Bolívar na Colombia, waar hy die nasionaliste gelei het en waar hy Bogota in 1814 verower het.
 
In die daaropvolgende periode het Bolívar 'n aantal militêre nederlae gely. In [[1815]] moes hy voor die Spanjaarde vlug en na [[Jamaika]] uitwyk, waar hy die [[Haïti]]ese president Alexandre Pétion om hulp gevra het. Hy het finansiële en morele steun van Pétion ontvang om 'n inval-vloot toe te rus om die opstand teen Spanje voort te sit. In ruil daarvoor het Pétion die afskaffing van [[slawerny]] in Venezuela geëis. Met die Haïtiaanse steun en die hulp van die llanero José Antonio Páez, verower Bolívar vanaf 1816 weer die nodige gebiede.
 
In 1819 kon die hele [[Colombia]] bygevoeg word tot die gebied wat nie meer onder Spaanse beheer was nie. In Desember van daardie jaar het Bolívar die Republiek van [[Groot-Colombia]] uitgeroep: 'n federasie wat groot dele van die huidige Venezuela, Colombia, [[Panama]] en [[Ecuador]] omvat. Bolívar het self president geword.
 
Bolivar het in die 1820's sy aktiwiteite na [[Peru]] en [[Bolivië]] verskuif. Hy word in 1824 president van Peru (sy amptelike titel was die van ''dictador'', of 'diktator', wat aandui dat hy politieke sowel as militêre leierskap gehad het), en het die stryd teen die Spanjaarde gelei om hulle uit die land te verdryf. In Augustus 1825 is die Republiek Bolivië na hom vernoem ter ere van Bolívar.
 
<gallery>
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/wiki/Simón_Bolívar"